Zeven mysterieuze holbewoners 

Als het kouder wordt, kruipen wij mensen lekker weg onder de warme dekens, maar we zijn niet de enigen die dat doen. Ook dieren beschermen zich tegen de kou of de warmte in holen. Hieronder volgen zeven beschrijvingen van onalledaagse dieren.

1. De springmuis

Dit kleine woestijnknaagdier is een echte springkampioen die met zijn lange soepele achterpoten wel 3 meter kan overbruggen als hij moet vluchten voor roofdieren. Er zijn meer dan 30 soorten springmuizen. De kleinste, de Egyptische springmuis, weegt minder dan 60 gram en is, zonder staart, ongeveer 10 centimeter lang. Omdat de springmuis een nachtdier is en vooral ondergronds leeft, is er niet zoveel over hem bekend.

2. De grote langoorbuideldas

Deze das is een buideldier met grote konijnenoren, een zachte vacht en een borstelige staart. Het is misschien wel de snoezigste woestijnbewoner ter wereld met die grote oren en kangoeroepoten. Helaas staat de grote langoorbuideldas op de lijst van beschermde diersoorten. Dat is niet voor niets, want zijn ‘broer’ de kleine langoorbuideldas is vermoedelijk al een aantal decennia uitgestorven. Grote langoorbuideldassen zijn solitaire dieren die in spiraalvormige holen, tot wel twee meter diep, wonen. Ze gaan nooit ver uit de buurt van hun hol als ze op zoek zijn naar planten of insecten, maar daar staat tegenover dat ze om de paar weken een nieuw hol graven.

3. De konijnuil

Hoewel hij zelf prima kan graven, gebruikt deze prachtige vogel graag de holen van schildpadden, gordeldieren en stinkdieren. De konijnuil is uniek onder de uilen omdat hij vooral overdag actief is. Hoewel hij lijdt onder de versnippering van zijn leefgebied, komt hij nog voor in heel Noord- en Zuid-Amerika. De volwassen uilen worden 8 tot 10 cm groot en wegen iets meer dan anderhalf ons. Als ze bang of opgewonden zijn maken ze een klokkend geluid; jonge uilen maken eerder een sissend geluid als ze opgeschrikt worden.

4. De fluithaas

Dit kleine zoogdier dankt zijn naam aan het piepende geluid waarmee hij communiceert. Fluithazen zijn plantenetende, borstelige dieren die voorkomen in de koudere delen van Noord-Amerika, Azië en Oost-Europa en in de zomer voedselvoorraden aanleggen voor de koude maanden. Dit staartloze konijn wordt ongeveer 15 cm lang en weegt anderhalf ons. Sommige fluithazen nestelen in rotswanden, maar anderen graven hun holen in de grond. Deze activiteit maakt ze belangrijk voor het ecosysteem waarin ze leven. Ze verbeteren hiermee namelijk de grond, en verminderen erosie. Doordat de fluithaas zo goed aangepast is aan koude klimaten, is hij extra kwetsbaar voor de gevolgen van het broeikaseffect.

5. De dwergmangoest

De dwergmangoest is de kleinste van de mangoesten in Afrika. Deze dieren worden in het wild ongeveer acht jaar oud en wegen als ze volwassen zijn bijna een pond. Het zijn insecteneters die bij voorkeur hun hol in een termietenheuvel bouwen. Dwergmangoesten leven in kleine (tot dertig dieren) matriarchale groepen. Aan de top van de groep staat het oudste monogame ouderpaar en het vrouwtje van dit paar is de hoogste in rang. De dwergmangoest heeft ongelofelijk snelle reflexen die hem goed van pas komen bij de jacht op insecten of als hij zelf moet vluchten voor roofdieren zoals slangen.

6. De kangoeroerat

Kangoeroeratten staan bekend om hun kleine gestalte, lange borstelige staart en vooral om hun enorme kangoeroe-achtige achterpoten. De kangoeroerat behoort echter niet tot de familie van de ratten of de kangoeroes maar tot de familie van de wangzakrat. Ze bewonen de droge vlaktes in Noord-Amerika en eten vooral zaden en af en toe een insect, die ze in hun wangzakken verzamelen. Kangoeroeratten zijn wonderwel aangepast aan hun omgeving, al het water dat ze nodig hebben zit in de zaden die ze eten. Ze hoeven in hun leven niet één keer te drinken. Ze graven holen tot bijna 1,5 meter diep met daartussen verbindingsgangen. Hier slapen ze gedurende de dag en slaan ze hun voedsel op. Hun excellente gehoor beschermt hen tegen roofdieren. De kangoeroerat kan een slang horen aankomen terwijl hij ligt te slapen in z’n hol. Hij spring dan naar buiten om de indringer weg te jagen.

7. De woestijnvos

Dit alleraardigste woestijndier is waarschijnlijk de bekendste van deze lijst omdat hij populair geworden is als huisdier. Deze kleinste van de wolvensoort is echter geen tam dier en hoort thuis in de Sahara in Noord-Afrika en niet in de huiskamer. De woestijnvos kan 40 tot 70 cm lang worden en weegt gemiddeld ruim een kilo. Zijn grote oren houden hem koel als hij overdag in zijn hol ligt te slapen en zijn dikke vacht houdt hem warm tijdens het foerageren in de koude woestijnnacht. Evenals kangoeroeratten hoeven woestijnvossen gedurende hun hele leven nooit te drinken, de planten uit hun overigens omnivore dieet, leveren genoeg water.

Bron ©PiepVandaag.nl Liesbeth de Koning