Een reuzeninsect daterend uit het tijdperk Jura, dat al minstens een halve eeuw uit het oosten van Noord-Amerika was verdwenen, is herontdekt aan de zijkant van een Walmart supermarkt in Arkansas (VS). Het insect was jarenlang verkeerd ‘gelabeld’ en onlangs werd de identiteit van het dier pas bekend gemaakt.

Het is een familielid van de hier wel bekende groene gaasvlieg (Chrysoperla carnea) | Foto (rotated): Soebe via Wikimedia

De identificatie van het reuzeninsect (Polystoechotes punctata), in een stedelijk gebied van Fayetteville, Arkansas, bracht wetenschappers in extase. Deze insecten kwamen in groten getale voor in de tijd van de dinosauriërs, maar tegenwoordig niet meer. Er werd gedacht dat ze sinds de jaren vijftig uit grote delen van het noorden van Amerika waren verdwenen. De ontdekking wakkert hoop aan dat er misschien hele populaties verscholen zitten in afgelegen delen van de Ozarks.

Reuzeninsect verkeerd gelabeld

Het dier is een kruising tussen een vlieg en een mot, met gevlekte vleugels die hij als een tent over zijn lichaam houdt. De enorme gaasvlieg werd gevonden door de directeur van het insectenidentificatielab van Penn State, Michael Skvarla. In een verslag op de website van de universiteit legde hij uit hoe hij de ontdekking deed in 2012, toen hij doctorandus was aan de Universiteit van Arkansas.

“Ik herinner me het nog levendig, want ik liep Walmart binnen om melk te halen en ik zag dit enorme insect aan de zijkant van het gebouw. Ik vond het er interessant uitzien, dus stopte ik het in mijn hand en deed de rest van de boodschappen met het insect tussen mijn vingers. Ik kwam thuis, monteerde het en vergat het bijna tien jaar lang.”

In een co-auteurschap dat was gepubliceerd in de Proceedings of the Entomological Society of Washington, deelde Skvarla dat het exemplaar in zijn persoonlijke collectie ten onrechte was gelabeld als een ‘mierenleeuw’, een insect met vergelijkbare kenmerken. Pas aan het einde van het jaar 2020, toen Skvarla tijdens de Covid lockdown via Zoom een les gaf over biodiversiteit, toen leraar en leerlingen naar microscopische beelden van het insect staarden, beseften ze dat de soort verkeerd was gelabeld.

Reuzeninsect uit tijdperk Jura herontdekt in VS
Laatst bekende (dode) Polystoechotes punctatus uit 2008 – Ferry County, Washington | Foto: Kevmin via Wikipedia

Leidende indicator voor ecologie

Skvarla voerde verdere DNA-analyses uit om de identiteit van het insect te bevestigen en het dier maakt nu deel uit van het Frost Entomological Museum in Pennsylvania. De recente ontdekking van de gaasvlieg in Arkansas is de eerste waarneming van de soort in de staat. Skvarla zegt in een verklaring:

“Entomologie kan fungeren als een leidende indicator voor ecologie. Het feit dat dit insect is gesignaleerd in een gebied waar het meer dan een halve eeuw niet is gezien, vertelt ons iets over het milieu in het algemeen. Het kan honderd jaar geleden zijn dat de soort in dit gebied voorkwam en het is jaren geleden dat ze hier in de buurt zijn gezien. De dichtstbijzijnde plek waar ze zijn gevonden was 1930 kilometer verderop, dus het is zeer onwaarschijnlijk dat ze zo ver hebben gereisd.”

De oorzaken van de verdwijning van het insect is onbekend. Mogelijke verklaringen kunnen zijn; de luchtvervuiling door de verstedelijking, de introductie van niet-inheemse soorten zoals loopkevers die de gaasvlieg bejagen of regenwormen, die de samenstelling van de grond kunnen veranderen. De onderdrukking van bosbranden kan ook een rol spelen, aangezien de grote gaasvlieg afhankelijk is van ecosystemen na een brand.
.

Honderden nieuwe insectensoorten ontdekt

Waardering voor insectenwereld

Skvarla’s vondst heeft de deur geopend voor toekomstige vondsten van gaasvliegen, nu insectenliefhebbers hun eigen collecties gaan controleren en in het wild op zoek gaan naar de soort op plaatsen waar ze niet eerder aan hadden gedacht, aldus Dr. Floyd Shokley, de collectiebeheerder van de afdeling entomologie van het Smithsonian National Museum of Natural History. Shockley zegt:

“Telkens wanneer je een insectensoort vindt op een andere plaats dan je gewend bent, heeft dat veel gevolgen voor ons begrip van die soort. Het soort verspreiding dat het heeft en het soort ecosysteem dat het nodig heeft om zijn levenscyclus te voltooien. Het betekent dat iets waarvan we dachten dat het verdwenen was, in ieder geval in het oosten van de VS, er misschien nog wel is, en dat het zich alleen in kleine groepjes verschuilt.”

Shockley wees ook op het belang van museumcollecties, zoals die in het Smithsonian of in Penn State, omdat ze helpen om verschillende momentopnamen van de biodiversiteit door de tijd vast te leggen zodat we zien wat er gebeurt en waarom. Shockley:

“Iedereen richt zich altijd op de grote dingen, grote vogels en zoogdieren en dat soort dingen. Maar dit is een insectenwereld. We leven er gewoon op. Het is echt belangrijk om dat soort waardering te hebben. En een van de leuke dingen van insecten is dat er zoveel diversiteit is om te waarderen, gewoon in je eigen achtertuin.”

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Jane Sauer