Komende weken buigt een rechtbank in New York zich over de vraag of fundamentele mensenrechten wel, of juist niet op de 26-jarige Tommy van toepassing zijn. Bijzonder detail: Tommy is een chimpansee.

mensenrechten
Foto Credit: j.a.kok via Compfight cc

De voormalige circusartiest zit sinds zijn pensioen opgesloten in een stalen hok, met alleen een televisie. Steven Wise, advocaat en voorzitter van de actiegroep Nonhuman Rights Project:

“Het is een situatie vergelijkbaar met het opsluiten van een mens in een isoleercel.”

Wise wil nu dat de rechter beslist dat Tommy moet worden vrijgelaten, zodat de chimp naar een opvangcentrum in Florida kan.

Wise tracht al lange tijd om dieren als Tommy voor de wet als persoon te laten erkennen, maar verloor helaas eerdere rechtszaken . Toch vecht Wise door, in de hoop dat mensapen het zogenaamde ‘personhood’ verkrijgen. De actiegroep beargumenteert dat fundamentele mensenrechten op mensapen van toepassing worden, zoals het recht in vrijheid te leven en niet te worden opgesloten.

Volgens Nonhuman Rights Project, waar ook primatendeskundige Jane Goodall onderdeel van uitmaakt, zijn chimpansees autonome wezens. Zij zijn intelligent, hebben zelfbewustzijn en complexe emoties als empathie.

“Zij zijn in staat zelf te kiezen wat voor leven zij willen leiden”, aldus Wise.

En daarmee zijn het personen in de zin der wet.

Volgens de Nederlandse filosoof en politicoloog Erno Eskens heeft de actiegroep een goed punt.

“Het lijkt mij redelijk dat je dieren rechten verleent. Je kunt strijden over de definitie wat een persoon is, maar dat dieren eigen wensen hebben en een eigen levensagenda, is aantoonbaar”, aldus Eskens in de Volkskrant.

Volgende wet worden dieren ongelijk behandeld, omdat mensen meestal denken dat ze erg van dieren verschillen. ‘Mensen hebben rechten. Voor dieren geldt alleen zorgplicht, zoals voor een ding. Mensen die wilsonbekwaam zijn, bijvoorbeeld omdat ze in coma liggen, blijven een rechtspersoon, maar dieren zijn dat niet. Dat is ongelijke behandeling van soorten, soortisme.’

Volgens de eigenaar van Tommy heeft het dier een ‘state-of-the-art’ verblijf van 120.000 euro.

“Hij heeft kleurentelevisie, een stereo. Bovendien houdt Tommy ervan op zichzelf te zijn.”

De rechtbank doet naar verwachting binnen enkele weken uitspraak. In december komt nog een zaak van een andere chimpansee voor de rechter. Kika wordt onder dieronterende omstandigheden gehouden in Niagara Falls.

De volgende stap is het aanspannen van rechtszaken voor andere autonome diersoorten als gorilla’s, orang-oetans, dolfijnen en olifanten.

Bron: De Morgen.nl ©PiepVandaag.nl Walter Eijndhoven