Verwondering is iets moois. Vaak vergeten we om even stil te staan bij de dingen die ons verwonderen. Terwijl verwondering ons juist de mogelijkheid geeft om ergens de schoonheid van in te zien. Of misschien wel het begin is van verbazing over dingen die we met zijn allen als gangbaar en normaal zijn gaan beschouwen. Ik verwonder me graag. Het is deze verwondering die aan de basis van mijn columns staat; waarin ik mijn lezers deelgenoot maak van mijn vragen, kanttekeningen of kritische opmerkingen over algemeen aanvaarde waarheden en praktijken. Het zal u op uw beurt waarschijnlijk niet verwonderen dat ik het in deze column wil hebben over euthanasie van gezonde honden vanwege gedragsproblemen. Ik verbaas mij er namelijk over dat hierover helemaal geen cijfers te vinden zijn.

Nederland euthanaseert
Foto credit: car2ner / Foter / CC BY-NC-SA

Want wat gebeurt er nu als het over euthanasie van gezonde honden met gedragsproblemen gaat? Sommigen vinden dat het mag, terwijl anderen er onder alle omstandigheden fel op tegen zijn. Persoonlijk ben ik tegen euthanasie, waarbij ik wel de kanttekening plaats dat het niet euthanaseren nooit een doel op zich mag worden. Maar om hoeveel honden gaat het nu eigenlijk? Want vaak wordt de indruk gewekt dat het in Nederland allemaal wel meevalt. Zeker, er zijn honden die vanwege gedragsproblemen worden ingeslapen, maar om meer dan een handjevol honden per jaar gaat dit toch niet?

Ik vraag me serieus af of deze aanname wel klopt. Dus ben ik op zoek gegaan naar cijfermateriaal. Ik was werkelijk stomverbaasd toen bleek dat er hierover echt helemaal geen cijfers beschikbaar zijn. Dierenartsen hebben hierin geen registratieplicht. En menigeen voelt zich ook niet echt comfortabel als je ze er naar vraagt. Dat kan ik me overigens goed voorstellen; je bent immers arts geworden om levens te redden en niet om het leven van een gezonde hond te beëindigen!

Natuurlijk werd ik alleen maar nieuwsgieriger na deze vondst! Zou er in het buitenland dan misschien wel onderzoek naar zijn gedaan? Vele nachtelijke uren en vooral veel gesprekken met mensen uit verschillende disciplines verder ben ik toch iets wijzer geworden. Ik kwam uit bij de resultaten van een Deens onderzoek, gepubliceerd op de website van Animal Ethics Dilemma – een interactieve leeromgeving voor hoofdzakelijk studenten in de diergeneeskunde (Animal Ethics Dilemma). Dit onderzoek geeft inzicht in de beweegredenen om tot euthanasie over te gaan. En toen kwam ik tot een schokkende ontdekking: 23,6% van alle geëuthanaseerde honden in Denemarken vindt de dood vanwege gedragsproblemen (bijvoorbeeld agressie of hyperactiviteit)!

Denemarken vaak genoemd als argument in discussies omdat het een land is dat een sterk vergelijkbare cultuur in hondentraining heeft. Beide landen vertonen daarnaast veel overeenkomsten als het gaat om mentaliteit, economie en gewoontes met betrekking tot huisdieren. Bovendien zijn er veel gelijkenissen tussen behandelingen die door dierenartsen worden ingezet en wordt ook de opvang van dieren door asielen op een vergelijkbare manier geregeld. Een meer dan terechte vergelijking dus! Ik krijg er kippenvel van… hoeveel honden zouden er dan jaarlijks in Nederland worden ingeslapen door gedragsproblemen? En natuurlijk, bij gebrek aan een onderzoek dat geënt is op de Nederlandse situatie blijft het gissen naar de exacte aantallen. Maar een heel groot verschil zal er niet zijn! Om hoeveel honden zou het dan bij ons gaan??

Bij navraag bij een aantal dierenartsen blijkt dat bijna alle honden in Nederland worden ingeslapen; er is bijna niemand die wacht totdat zijn hond een natuurlijke dood sterft – dat lijden wordt hen gelukkig bespaard. In Nederland worden ca. 2,2 miljoen honden gehouden. Bij een gemiddelde levensverwachting van 10 jaar, overlijden er dus jaarlijks 220.000 honden; de meeste dus door euthanasie. Laten we daar het Deense percentage op los (nogmaals: het gaat om een hypothese op basis van een aangenomen vergelijking tussen de twee landen), dan wordt er dus per jaar 23,6% van 220.000 honden ingeslapen vanwege gedragsproblemen. Dat zijn dus ruim 50.000 honden!! En ook al zouden we er flink naast zitten, dan nog zou het zomaar om enkele tienduizenden honden per jaar kunnen gaan. Het gaat dus helemaal niet om slechts een handjevol honden per jaar!

Wanneer er ergens in Europa, of verder weg, wordt gedreigd met het doden van 2000 zwerfhonden, dan kun je binnen no-time online een petitie ondertekenen. Of meedoen met een demonstratie ergens in het land. En gelukkig maar! Maar hoe zit het met die mogelijk duizenden gezonde honden die vanwege hun gedrag voortijdig aan hun einde komen? Waarom wordt daar geen onderzoek naar gedaan? Is het simpelweg een feit dat we als maatschappij accepteren, ook zonder te onderzoeken om welke aantallen het gaat? Accepteren we zomaar dat we liever niet weten om hoeveel honden het gaat? Persoonlijk kan ik dat niet en dat is ook de reden dat ik het Pack Leader Pluto Project heb opgezet.

Zou het niet logisch zijn dat als we verandering willen, dat we dan op zijn minst weten hoeveel honden we doden vanwege gedrag? En als we aanpassingen gedaan hebben dan het onderzoek herhalen zodat we weten of wat we denken dat vooruitgang is, dit dan ook werkelijk zo is? Zolang de cijfers niet bekend zijn, is het alleen maar gissen en vooral de koppen tegen elkaar aan blijven zetten gebaseerd op meningen en emoties. En dit allemaal ten koste van de honden! In de westerse wereld is het vandaag de dag belangrijker geworden om te discussiëren over trainingsmethodes dan over het lot van miljoenen gezonde honden!

©PiepVandaag.nl Bert van Straten, Pack Leader