De IJslandse walvisindustrie brokkelt steeds verder af: na een tijdelijk verbod, veel kritiek vanuit de maatschappij en een in elkaar gestorte afzetmarkt, rijst de vraag: is dit het einde van de walvisjacht in IJsland?

Voor het tweede jaar op rij gaan de schepen van Hvalur hf. niet de zee op tijdens het walvisjachtseizoen deze zomer. Volgens het grootste en enige IJslandse bedrijf dat nog in de walvisjacht zit, komt de jacht financieel niet uit. Het bedrijf heeft een vergunning voor het vangen van 209 walvissen – eind vorig jaar door de aftredende minister-president Bjani Benediktsson nog snel toegezegd – die tot 2028 geldt.
Sterke signalen dat einde van de jacht in zicht is
Toch zijn er nu sterke signalen dat de industrie niet langer levensvatbaar is. De Britse dierenwelzijnsorganisatie Whale and Dolphin Conservation stelt in een persbericht:
“Het nieuws dat Hvalur hf. deze zomer niet op vinvissen zal jagen, zou het begin van het einde van de walvisvaart in het land kunnen inluiden.”
De industrie kampt al jaren met felle kritiek vanuit de maatschappij en de politiek. In het afgelopen decennium is de steun voor de walvisvaart in IJsland drastisch afgenomen, en zien meer mensen het eerder als een smet op de reputatie van IJsland, dan als iets goeds. En in 2023 legde de IJslandse minister van Visserij Svandís Svavarsdóttir de jacht tijdelijk stil, na een vernietigend rapport waaruit ernstig dierenleed bleek. Uit het rapport bleek dat 40 procent van de gevangen dieren niet direct stierf. Gemiddeld duurde het 11,5 minuten voordat een walvis daadwerkelijk stierf. In sommige gevallen duurde het zelfs twee uur. Twee maanden later werd het verbod weer opgeheven, maar golden er wel meer eisen en werden strengere controles uitgevoerd.
Japanse afzetmarkt
Ook de afzetmarkt brokkelt al jaren af doordat in Japan, de grootste afzetmarkt, de vraag naar walvisvlees is ingestort. Ooit werd de consumptie van walvisvlees door de Amerikaanse bezetters na de Tweede Wereldoorlog gestimuleerd, waardoor het snel onderdeel werd van de culinaire cultuur. Nu is het alleen nog in trek bij de oudere generaties. Inmiddels is de consumptie van walvisvlees nog maar 2,5 procent van wat die in de jaren ’60 was. Doordat Japan zelf ook walvissen jaagt, is er een overschot aan vlees in het land, waardoor de prijzen zo laag zijn dat de jacht niet langer rendabel is voor het bedrijf, volgens CEO Kristján Loftsson.
Te vroeg om te juichen
Hoewel het einde van de walvisjacht in IJsland mogelijk in zicht is, is het volgens dierenwelzijnsorganisaties nog te vroeg om te juichen. Naast IJsland, wordt nog Noorwegen en Japan gejaagd op walvis, en die lijken nog niet te stoppen. Bovendien zijn “dwergvinvissen nog steeds in het vizier van walvisvaarders”, aldus Sharon Livermore, directeur mariene natuurbescherming bij IFAW.
Bronnen:
- Foodlog
- EuroNews
- Mongabay
- IcelandReview
- Lees ook op AnimalsToday.nl:
©AnimalsToday.nl Sophie Jongma