In het zuiden van de Australische staat Victoria verliezen jaarlijks duizenden koala’s hun leefgebied door de grootschalige kap van plantages met blauwe gomboom. Koala’s gebruiken de plantages als voedselbron en woongebied. De houtoogst vindt het hele jaar door plaats, met een piek in de drogere maanden. De dieren raken hierbij gewond, verhongeren of sterven tijdens hun vlucht. De intensieve houtkap veroorzaakt zo een kettingreactie van dierenleed, met toenemende sterfte als gevolg.

De koala wordt ernstig bedreigd door houtkap in Australië. Duizenden koala's slaan daarom op de vlucht,
Houtkap jaagt duizenden koala’s op de vlucht | Foto: publiek domein

De blauwe gom, een snelgroeiende boomsoort, wordt sinds de jaren 90 op grote schaal aangeplant voor houtproductie. De boom is aantrekkelijk voor koala’s: de bladeren zijn voedzaam en de plantages bieden beschutting. Volgens cijfers van de Australische overheid leven er naar schatting 42.500 koala’s in de plantages van Zuidwest-Victoria. Jaarlijks wordt hier 8.000 tot 10.000 hectare gekapt. Hierdoor blijven duizenden dieren achter in kale landschappen, op zoek naar een nieuwe plek om te overleven.

Duizenden koala’s op de vlucht

Deze verdwijning van bomen leidt tot overbevolking in nabijgelegen bossen. De nieuwkomers concurreren daar met andere koala’s om de laatste bladeren. Bomen raken binnen korte tijd kaalgevreten, waardoor hongersnood dreigt. Soorten zoals de ‘manna gum’ boom, die essentieel izijn voor koala’s, verdwijnen snel. De koala verliest daarmee niet alleen zijn voedsel, maar ook zijn rol in het ecosysteem.

Koala’s op lijst bedreigde Australische diersoorten

Verkeersslachtoffers en verweesde baby’s

De gevolgen zijn schrijnend. Koala’s worden aangereden door vrachtwagens terwijl ze oversteken. Of ze zitten nog vast aan bomen die tijdens de oogst worden omgezaagd. Hierdoor lopen de dieren botbreuken op of worden als verweesde baby’s achtergelaten. Opvangcentra in de regio merken de toenemende druk maar al te goed. Zij helpen jaarlijks honderden gewonde of verweesde dieren. Een van de medewerksters zegt hier het volgende over:

 ‘’Het aantal (verkeers)slachtoffers is gewoon afschuwelijk. Ze leefden hun hele leven in een enorm bos. En dan wordt dat in één klap om hen heen verwoest.”

Koala’s hebben het sowieso slecht te verduren in Australië. Bosbranden en de industriële bouw maken de overlevingskansen van deze bijzondere dieren met de dag kleiner.

Aanleg kolenmijn bedreigt leefgebied koala

 

Overheid erkent probleem, maar grijpt niet in

De overheid lijkt zich bewust van het probleem, maar handelt onvoldoende. In 2023 erkende de regering van Victoria in haar ‘Koala Management Strategy’ dat er sprake is van welzijnsproblemen bij koala’s door de houtkap. Toch biedt de strategie geen structurele oplossingen. “Er zijn momenteel geen kosteneffectieve technieken beschikbaar die acceptabel zijn voor de gemeenschap”, wordt benoemd in de strategie.

Oplossingen zijn wél voorhanden

De situatie is nijpend. Toch liggen er oplossingen klaar. Ecologen pleiten voor het behoud van een deel van de plantages als permanent leefgebied voor koala’s. Daarnaast is het aanleggen van verbindingszones tussen bossen van groot belang. De houtindustrie zou hieraan kunnen bijdragen. Bijvoorbeeld door bomen te laten staan op plekken waar de dieren zijn gesignaleerd of te investeren in opvangcapaciteit.

Dr. Rolf Schlagloth van Central Queensland University benadrukt het belang van samenwerking. Alle betrokken partijen moeten om de tafel om tot oplossingen te komen.

“Het echte probleem is het gebrek aan verbonden natuurgebieden en het falen in het goed beheren van koalahabitat. We hebben open en eerlijke gesprekken nodig, om ervoor te zorgen dat onze koala’s – een iconische soort – gered worden.”

Koala’s hebben geen tijd meer te verliezen

Tot slot, de toekomst van duizenden koala’s hangt af van menselijk handelen. Zonder verandering dreigt hun leefgebied verder versnipperd te raken. Dit met alle gevolgen van dien voor het dier dat wereldwijd symbool staat voor de Australische natuur.

Bronnen:

Plannen voor houtkap in leefgebied van koala’s

©AnimalsToday.nl Savannah Drenth