- Greenpeace heeft vorige week een reddingsactie georganiseerd voor bedreigde haaien in de Grote Oceaan. Ze grepen in bij een Spaanse vissersboot die ten noorden van Nieuw-Zeeland actief was met de vangst. Activisten aan boord van de Rainbow Warrior bevrijdden negen haaien en haalden twintig kilometer vislijn met meer dan 210 dodelijke haken uit het water. De directe reddingsactie vond plaats vlak voor de VN-Oceaan Conferentie in Nice, waar wereldleiders praten over bescherming van het leven in zee.

Met de actie wil Greenpeace aandacht vragen voor de grootschalige (bij)vangst van bedreigde haaien, zoals de makreelhaai of makohaai, en de blauwhaai. Deze bedreigde diersoorten belanden massaal als bijvangst aan de lange vislijnen van industriële vissersschepen. De dood is vaak pijnlijk en traag: vastgehaakt aan hun kieuwen of vinnen verdrinken ze langzaam of sterven aan verwondingen bij het binnenhalen. De activisten wisten in totaal negen haaien te redden door met een klein team op een rubberboot de vislijn handmatig binnen te halen. Daarbij werden de haaien (door een specialist) losgemaakt en vrijgelaten.
Bedreigde haaien verstrikt in visserij geweld
Tijdens de ingreep zagen de Greenpeace-activisten hoe binnen 30 minuten drie makohaaien levend werden binnengehaald en direct stierven. Georgia Whitaker, campagnevoerder bij Greenpeace Australia Pacific, was getuige van het bloederige tafereel:
“Ze vochten voor hun leven en even later zag je het bloed over de rand van de boot stromen.”
De haaien werden gevangen door de Playa Zahara, een Spaans vissersschip dat onder EU-vlag vaart. Volgens Greenpeace is dit schip slechts één voorbeeld van een bredere praktijk in de Zuid-Pacifische regio. Hier worden op grote schaal haaien gedood onder het mom van de (nu nog legale) vangst van zwaardvis.
Een recente analyse van Greenpeace schat dat er in 2023 bijna 500.000 blauwhaaien als bijvangst zijn gevangen in de Grote Oceaan. Dit is het hoogste aantal sinds 1991. Uit hetzelfde rapport blijkt dat bijna 70 procent van de ‘EU lange vislijn vangsten’ in deze regio uit blauwhaai bestond. Dit toont aan hoe ernstig het probleem is en hoezeer haaien het grootste slachtoffer zijn van de industriële visserij in deze wateren.`
Bedreigde haaien onvoldoende beschermd
De Spaanse rederij Viverdreams Fish, eigenaar van de Playa Zahara, stelt dat haar schip legaal handelde binnen internationale regels. Toch wijst Greenpeace erop dat het huidige systeem geen bescherming biedt aan individuele dieren, laat staan aan bedreigde diersoorten. De industriële visserij richt dagelijks (on)zichtbare schade aan het zeeleven, waarbij gevoelige roofdieren als haaien het hardst worden getroffen.
Roep om actie groeit
De timing van de actie is geen toeval: wereldleiders kwamen vorige week bijeen in Nice voor de VN-Oceaan Conferentie. Hier onderhandelden ze over het biodiversiteitsverdrag voor internationale wateren. Volgens het verdrag moet minimaal 30 procent van de zeeën in 2030 beschermd zijn. Met de actie hoopt Greenpeace druk uit te oefenen op overheden om mariene reservaten zonder visserij mogelijk te maken. Daarnaast roepen ze landen op om het verdrag binnen 100 dagen na aanvaarding te ratificeren, zodat het daadwerkelijk in werking kan treden. Tot nu toe hebben slechts 32 van de benodigde 60 landen het verdrag ondertekend. Ook Nederland is nog een handtekening schuldig.
www.theguardian.com/environment/…
Endangered sharks being killed at alarming levels in Pacific, Greenpeace claims, after cutting 20km of vessel’s longline
Activists on Rainbow Warrior in waters north of New Zealand claim Spanish vessel hauled in and killed three mako sharks in 30 minutes
Haaien zijn topjagers in het mariene ecosysteem. Ze zijn essentieel voor het evenwicht in de voedselketen. Als haaien verdwijnen, dreigt het hele web van zeeleven in te storten. Voor miljoenen vissen, koralen en andere zeedieren is de aanwezigheid van haaien van levensbelang. De redding van de bedreigde haaien binnen deze actie is een klein succes in een veel grotere strijd. Maar toch: elke haai die overleeft, telt. Elke verwijderde vislijn maakt een verschil. Een ding is zeker, de oceaan heeft haar beschermers nu meer nodig dan ooit.
Bronnen:
- The Guardian
- Greenpeace (1, 2)
- Lees ook op AnimalsToday:
Filmrecensie: Ocean met Sir David Attenborough (met trailer)
©AnimalsToday Savannah Drenth