Vanwege de Europese regelgeving om nog meer uitbraken van vogelgriep te voorkomen, zit pluimvee in veel Europese landen al maandenlang opgehokt. Een slag voor het dierenwelzijn. Vrije uitloop-eieren worden nu na 16 weken ophokking gedegradeerd tot scharreleieren, met minder sterren dierenwelzijn.

Het Beter Leven keurmerk kent maximaal 3 sterren, maar hoe lang nog?  | Foto: House of Animals

De meeste legkippen in Nederland komen nooit buiten en hebben binnen weinig ruimte. Dit gebrek aan ruimte en afleiding zorgt ervoor dat de hennen elkaar uit frustratie tot bloedens toe verwonden. Welzijnsproblemen komen voor in de gehele leghennensector, of het nu gaat om een kooi-, scharrel- of vrije uitloop kip.

Vrije uitloop verleden tijd? | Foto: via CIWF

Het leven van een leghen.

Van elke kip wordt een flinke prestatie verwacht: ze moeten maar liefst 300 tot 500 eieren leggen in 13 maanden tijd. Daarna zijn de leghennen opgebruikt en worden ze afgevoerd naar de slacht. Nederland telde in 2020 43 miljoen legkippen in de veehouderij, waarvan zo’n 3,5 miljoen in koloniekooien, met dertig kippen in een krappe kooi, waarin een kip minder dan twee A4’tjes aan ruimte heeft.

Ook een scharrelkip heeft ongeveer twee A4’tjes aan leefruimte. Binnen welteverstaan, want anders dan de naam doet vermoeden, komt een scharrelkip nooit buiten. Scharrelkippen leven met duizenden andere hennen samen in een schuur met strooisel op de vloer. Ze kunnen een klein sprintje trekken, er zijn zitstokken en flappen om eieren achter te leggen. Maar daarmee is alles gezegd. De schuren bieden nog steeds weinig ruimte en weinig afleiding. Dus gaan de kippen elkaar pikken. En dat gaat niet zachtzinnig.
.

NVWA moet optreden tegen vangen van kippen bij poten

Hoe zat het ook alweer met die sterren

In 2007 lanceerde de Dierenbescherming het sterrensysteem van het Beter Leven keurmerk. De sterren op een verpakking van consumptiedieren en eieren geven met dit keurmerk de levensomstandigheden van een dier aan. Met 3 sterren Beter Leven-producten weet je dat de meeste aandacht is uitgegaan naar dierenwelzijn. Drie sterren voor eieren betekent voor de leghen: speelmateriaal (strobalen) en de frisse lucht in.

  • Een overzicht van eisen die aan de verschillende sterren gesteld worden vind je hier

De hoeveelheid sterren op de verpakking van een doosje eieren klopt dus niet meer, als de voorheen 3-sterren eieren (vrije uitloop-kip) vanwege ophokking nu slechts 2 sterren waard is. Met andere woorden: het dierenwelzijn van de vrije uitloopkip is niet langer drie sterren waard. Deze ‘sterrendans’ leidt inmiddels tot een teveel aan scharreleieren.
.

Vogelgriep in Zeewolde, landelijke ophokplicht pluimvee

Normen omzeilen

Een aantal politici heeft de Commissie erop gewezen dat sommige lidstaten en regio’s de normen in het verleden omzeilden, door de ophokplicht korte tijd te onderbreken en deze vervolgens weer te hervatten:

“Dit is onwenselijk en risicovol in deze vogelgriepsituatie. De eis dat vrije uitloop-eieren na zestien weken worden afgewaardeerd naar scharreleieren moet worden aangepast.”

Volgens Europese handelsnormen mogen eieren van hennen met vrije uitloop (3 sterren Beter Leven) alleen als zodanig in de handel worden gebracht, als de toegang van de leghennen tot hun uitloop in de openlucht niet langer dan 16 weken beperkt werd.  Vorig jaar zaten leghennen in Nederland meer dan 33 weken opgehokt, waardoor de vrije-uitloopeieren afgewaardeerd moesten worden tot ‘scharrelei’.

Vogelgriep in Bentelo: 189.000 legkippen afgemaakt
Scharrelkippen komen niet buiten | Foto (illustratief): publiek domein

Met het nieuwe vogelgriepseizoen 2021-2022 geldt opnieuw een landelijke ophokplicht (in Nederland geldt deze sinds 26 oktober en in België vanaf 15 november) en het einde lijkt nog niet in zicht. Zolang de vogelgriep in Europa rondwaart, geen vrije uitloop, zo waarschuwen de Europarlementsleden:

“Door vast te blijven houden aan de huidige handelsnormen voor vrije-uitloopeieren komt het voortbestaan van de leghennensector met vrije uitloop in een groot deel van Europa in het geding. De handelsnormen moeten snel worden aangepast, want de vogelgriepvariant van nu lijkt zich op het Europese continent te ontwikkelen tot een endemie (een ziekte die altijd op de achtergrond zal blijven sluimeren) ten gevolge van de vele besmette rondtrekkende wilde watervogels.”

Nog geen koek en ei dus, tussen dierenwelzijn, de sterren en het ei.

legkip
Red een Legkip van de slacht | Foto: Red een Legkip

Ei-vervangers

Wil je af van het eten van eieren, hier lees je alles over ei-vervangers, waar geen dier aan te pas komt.

Bronnen:

Vogelgriep, ziekte in een verziekte industrie

©AnimalsToday.nl Marianne Miltenburg