Opnieuw is twijfel ontstaan over de waarde van het Beter Leven-keurmerk van de Dierenbescherming. Bij de enige legkippenslachterij in Nederland met dit keurmerk zijn in 2023 en ’24 door de NVWA zo’n 120 ernstige schendingen van dierenwelzijn genoteerd, waarbij 1 dan wel meerdere kippen betrokken waren. Dat meldt onderzoeksgroep Ongehoord, die de inspectierapporten opvroeg. Het gebeurde regelmatig dat kippen onvoldoende verdoofd geslacht zijn.
Ongehoord vat in de publicatie over de misstanden kort samen welke schendingen van het dierenwelzijn er bij de Beter Leven-slachteriij in het Friese Dronryp zijn genoteerd:
“Kippen die onverdoofd geslacht worden, die verdrinken in zeepsop of vermorzeld worden door machines, levende kippen van wie het hoofd afgerukt wordt: de misstanden in inspectiedocumenten van slachterij Van der Meer (Dronryp) tarten elke verbeelding.”
Van de Meer slacht afgedankte legkippen afkomstig van Rondeel en Kipster. Ook heeft Van der Meer het SKAL en EKO keurmerk. Wekelijks slacht het bedrijf 125.000 kippen, jaarlijks gaat het om 6 miljoen dieren, aldus Ongehoord.
.
Ernstige misstanden
Al meerdere jaren zijn er ernstige dierenwelzijnsproblemen in de slachterij. Ongehoord zet ze op een rij:
- In 2018 onderzocht WUR de effectiviteit van waterbadverdoving bij Van der Meer. Daaruit bleek dat 0,6% van de onderzochte kippen bij bewustzijn uit het waterbad kwam. Per jaar werden er dus 36.000 kippen bij vol bewustzijn geslacht.
- In 2019 maakte Ongehoord undercoverbeelden bij Van der Meer. Daarop waren kippen te zien die urenlang in kratten opgestapeld stonden in de aanvoerhal, natgespoten werden bij het reinigen van transportwagens, mishandeld werden bij het ophangen aan de slachtlijn, met hun hoofden over kratten gesleept werden, en kippen die na mislukte waterbadverdoving bij bewustzijn geslacht werden. De beelden toonden ook ernstige tekortkomingen in het NVWA-toezicht aan.
- In augustus 2021 maakte Ongehoord gewag van een ontheffing die de Dierenbescherming aan Van der Meer verleende. Het ging om het verdoven van kippen in een elektrisch waterbad. Al in 2016 had de Dierenbescherming een verbod op waterbadverdoving aangekondigd. (…) Hoewel de slachterijen tot 2020 tijd hadden gekregen om over te stappen op gasverdoving, ontdekte Ongehoord dat Van der Meer nog langer uitstel kreeg. In reactie op onze kritiek zei de Dierenbescherming in 2021 dat het om overmacht ging, omdat de gemeente talmde met het afgeven van een vergunning voor de gasinstallatie. Dat bleek niet waar, de vergunning was reeds in 2020 verleend. (…) De inspectiedocumenten van de NVWA tonen dat het bedrijf nog doorging met waterbadverdoving tot maart 2024. Het Beter Leven-keurmerk is niet ingetrokken.
- Ongehoord vroeg bij de NVWA de inspectiedocumenten op voor de periode januari 2023 tot november 2024. Daaruit blijkt dat het dierenleed bij Van der Meer toegenomen is. Wat meteen opvalt zijn structurele problemen met het verdoven van kippen, zowel bij het elektrisch waterbad als bij gasverdoving. Ook op gebied van transport en aanvoer loopt er veel mis, met tientallen overtredingen.
.
Hoofden afgerukt
De lijst feitelijke misstanden is gruwelijk. Ongehoord meldt mislukte verdovingen bij vergassing en hoofden van kippen die levend afgehakt worden. Kippen ondergaan stress, pijn en verdrinkingsdood bij het elektrische waterbad. Dat is bedoeld om de kippen voor de slacht te verdoven maar is lang niet altijd effectief:
“Onverdoofde kippen vertoonden reacties wanneer hun slagaders aangesneden werden of flapperden met hun vleugels terwijl ze boven de bloedgoot hingen. De NVWA zag ook kippen die de kop optrokken om de aansnijmessen te ontwijken. Niet aangesneden kippen belanden bij bewustzijn in een heet broeibad. Tijdens een controle in maart 2023 zag een inspecteur maar liefst 12 kippen die reacties vertoonden bij het aansnijden. Iets verderop hingen 8 kippen die hun vleugels tegen het lichaam geklemd hielden, wat ook duidt op bewustzijn. Bij verdoofde en dode kippen hangt het lichaam slap, de vleugels hangen af.”
Ongehoord schrijft dat werknemers geen initiatief namen om in te grijpen wanneer dieren bij bewustzijn aan de slachtlijn hingen. Een tiental keer zagen inspecteurs zich genoodzaakt om zelf kippen van de lijn af te halen of de lijn te stoppen met de noodknop. De dieren stonden op het punt levend te verdrinken in het broeibad. Volgens Ongehoord zijn de verdovingsproblemen structureel.
.
Beter Leven?
Ook tijdens het transport en de aanvoer vinden misstanden plaats,zoals te veel dieren opgepropt in een krat. Dit kost regelmatig levens nog voordat ze bij Van de Meer aankomen. De slachterij heeft een eigen transportbedrijf om kippen op te halen bij de pluimveehouders:
“Het vangen en transporteren van kippen gebeurt de avond voor de slacht. Volle vrachtwagens rijden gedurende de nacht de aanvoerhal van het bedrijf binnen. Daar staan de kratten met kippen nog uren opgestapeld, tot het tijd is voor de slacht. Volgens een onderzoek van WUR brengen de kippen gemiddeld 10 uur door in transportkratten, waarvan 2 uur reistijd en 8 uur wachttijd in de aanvoerhal bij Van der Meer. Dit is het dubbele van de maximale wachttijd (bij aanvoer) die door het Beter Leven keurmerk voorgeschreven wordt.”
Van der Meer zou in 2023 en 2024 meerdere boetes gekregen hebben vanwege de misstanden in het bedrijf. De slachterij is in 2024 in andere handen overgegaan en zegt inmiddels alleen nog te verdoven met CO2. Er zouden ook andere verbeteringen voor doorgevoerd zijn. Tegelijk verliest het Beter Leven-keurmerk door deze affaire opnieuw aan geloofwaardigheid, want de rol van de Dierenbescherming is medebepalend geweest dat bepaalde misstanden zo lang konden doorgaan.
Bekijk hieronder de schokkende reportage van Ongehoord over Van der Meer in Dronryp:
.
.
Bronnen:
- Nu.nl
- Ongehoord
- Ongehoord/Vimeo
- Lees meer op AnimalsToday:
.
Tienduizenden legkippen aan lot overgelaten na uitruimen stallen (video)
©AnimalsToday.nl BVR
