Dolfijnenexperts uit de hele wereld vragen dringend aan alle Europese lidstaten om het gebruik van dolfijnen in gevangenschap voor publiek entertainment af te schaffen. Zo luidde 4 maart in Brussel de boodschap, waar walvis- en dolfijnexperts samenkwamen in het Europees parlement om de uitbuiting te bespreken van honderden dolfijnen en walvissen in gevangenschap in één van Europa’s 33 dolfinaria.

coalitie
Foto: Thomas Hawk via Compfight cc

De Dolfinaria-Free Europe Coalitie (DFE), die bestaat uit 19 NGOs verspreid over  11 landen, roept Europese burgers, Europarlementariërs en overheden op om paal en perk te stellen aan shows en interactieve sessies met dolfijnen, gezien deze de dieren uitbuiten en hun welzijn in gevaar brengen.

Biologe Jane Reniers, coördinator van de campagnes voor dolfijnen in gevangenschap van de Sea First Foundation legt uit:

“In onze opinie is het wetenschappelijk bewijs zeer duidelijk. Het houden van walvissen en dolfijnen in gevangenschap, waar ze onnatuurlijke gedragingen moeten uitvoeren in een steriele omgeving is niet enkel een slechte vorm van educatie, maar het brengt de fysieke en mentale gezondheid van deze dieren ernstige schade toe. België heeft circussen met wilde dieren verboden, ze zijn enkel diegene met een piste van water hierin vergeten op te nemen. Ook het kweekprogramma voor de (niet-bedreigde) tuimelaar, de soort die het meest opduikt in dolfinaria, is niet zelfvoorzienend op lange termijn, en dus afhankelijk van de import van wilde genen.”

Keith Taylor, een Brits MEP die de lancering van DFE in het Europees Parlement mede mogelijk maakt, voegde hieraan toe:

“ Ik ondersteun de doelen van deze coalitie met heel mijn hart. Om wezens zoals walvissen, dolfijnen en bruinvissen in kleine bakken op te sluiten voor ons entertainment is gewoon wreedaardig. Ik hoop dat de film Blackfish door iedereen bekekend wordt.”

Ook Marco Affronte, co-sponsor van het evenenment en lid van het Europees Parlement zei het volgende:

“Het dolfinarium in mijn thuisstad Rimini, Italië, is net na een lange strijd gesloten omdat het niet voldeed aan de opgelegde normen. Er is echt geen excuus, indien dolfinaria niet kunnen voorzien in de fysieke en ethologische noden van walvissen en dolfijnen, dan hebben deze attracties geen plaats meer binnen de Europese Unie.”

Recent onderzoek
In de Europese Unie zijn er 32 van de 33 dolfinaria die in hun land enkel gereglementeerd worden door de EC Directive 1999/22 (‘The Zoos Directive’), die stelt dat dolfinaria aantoonbare bijdrage moeten leveren voor conservatie, educatie en onderzoek. Ook zijn zij verplicht een standaard van dierenwelzijn in het vaandel te dragen. Een recent onderzoek echter, in opdracht van ENDCAP, bracht aan het licht dat 15 (van de 28 landen die toen dolfijnen hielde) niet voldeed aan deze wettelijke normen. (Dolphinaria – A review of the keeping of whales and dolphins in captivity in the European Union and EC Directive 1999/22, relating to the keeping of wild animals in zoos (WDC, 2nd Ed 2015)).

Factsheet:

  • Beperkte ruimte:  De grootste dolfinaria zijn slechts een fractie van de grootte van de ruimte die walvissen, dolfijnen en bruinvissen in de natuur tot hun beschikking hebben (Tyak, 2009). Orcas bijvoorbeeld kunnen tot 150 km op een dag afleggen, terwijl het grootste bassin in gevangenschap maar 70 m lang is. Ook tuimelaars, waarvan de kleinste gedocumenteerde home-range 125 km2 is, moeten in het Brugs dolfinarium hun leven slijten op nog geen fractie hiervan, ongeveer 700 m2. Wanneer voldoende ruimte ontzegd word zijn grote carnivoren die een groot habitat gebruiken bijzonder gevoelig voor het ontwikkelen van gedragsproblemen en agressie (Clubb and Mason, 2003).
  • Verarmde sociale omgeving: Dolfijnen die in gevangenschap eenzelfde bassin delen zijn vaak geen familie van elkaar. Sterker nog, families worden uit elkaar gehaald, soorten worden samen gehouden of dolfijnen van verschillende geografische regio’s worden in eenzelfde bassin gehouden. Dit leidt tot veranderingen in groepsdynamieken met vaak dominantie-gerelateerde agressie, verwondingen, ziekte en zelfs de dood tot gevolg, zeker omdat de dieren niet kunnen vluchten (Waples and Gales, 2002). Het wild leven de meeste van deze dieren in familiegroepen of pods. Deze hoog intelligente, sociale dieren kunnen zelfs groepen vormen van 100 dieren of meer.
  • Verarmde complexiteit van de omgeving: Dolfinaria kunnen de complexe natuurlijke habitat van deze dieren niet nabootsen. Sommige dolfinaria (Brugge, Litouwen, Bulgarije) hebben zelfs enkel binnenbassins. De meeste bassins hebben weinig complexiteit, zijn klein en zijn zo goed als verstoken van stimuli (Couquiaud, 2005).
  • Geluid: Luide muziek en het repetitieve geluid van pompen en filters worden geacht een grote stressfactor te zijn voor cetacea in gevangenschap, die zeer afhankelijk zijn van hun gehoor (Couquiaud, 2005).
  • Gebruik van verdovende middelen: Diazepam (Valium) wordt gebruikt in de industrie om stereotiepe gedragingen en stres, die erkend worden als veelvoorkomende problemen in dolfinaria, te onderdrukken (Knight, 2013).
  • Vroege dood: Tuimelaars in gevangenschap kunnen zo lang leven als wilde dolfijnen, maar deze leeftijden worden enkel gehaald in de beste faciliteiten (het sterftecijfer is nog steeds iets hoger 5.6% vs 3.9 %, maar dit verschil is niet significant). In vele dolfinaria in de wereld is deze ratio echter veel hoger, gezien slechte accommodatie en zorg bijdragen tot slechte gezondheid (Small and Demaster, 1995; Woodley, 1997). Het sterftecijfer van orka’s in gevangenschap is echter veel hoger dan in het wild (6.2% vs 2.3%) (Small and DeMaster, 1995). Ook Belugas leven maar half zo lang in gevangenschap, zoals blijkt uit de analyse van het gebit (Stewart et al., 2006). Dit alles is opmerkelijk gezien deze dieren niet belaagd worden door predatoren, medische verzorging krijgen en voorzien worden van voedsel.
  • Beperkingen van natuurlijk gedrag: Training en shows geven een zekere vorm van stimulatie aan de dolfijnen. Niettemin zijn deze geconditioneerde kunstjes overdrijvingen of aanpassingen van natuurlijk gedrag en worden ze volledig uit context aan deze dieren gevraagd. Daarbij worden ook onnatuurlijke gedragingen, zoals zichzelf doen stranden, gevraagd aan dolfijnen. Tenslotte zijn de natuurlijke sociale dynamieken vrijwel afwezig, wordt de tijdsindeling en beweginspatronen van de dieren volledig verstoord, en verschuift het aandachtspunt van onder het wateroppervlakte naar boven het wateroppervlak, vanwaar alle stimuli komen. Het lijdt dan ook geen twijfel dat een omgeving in gevangenschap niet kan voorzien in de complexe noden van deze hoog intelligente dieren.

Persbericht DFE