Met en voor dieren werken is geweldig. Elke dag word ik met een glimlach wakker!

Van de vroege uurtjes tot laat in de avond zijn we in de weer met allerlei soorten honden en hun bijbehorende nukken en streken. Allemaal krijgen en verdienen ze onze aandacht en zorg. Tot welk ras een hond behoort, hoe groot hij is, of wat voor gedrag hij laat zien, het maakt ons echt allemaal niets uit!

stafford - staffords
Foto: Chris Stickley via photopin cc

Jammer genoeg maken we in ons ogenschijnlijk oh zo tolerante landje, nog maar al te vaak een onderscheid. De geschiedenis lijkt ons niets te leren; discriminatie blijft van alledag. Ook met honden doen we dat voortdurend, al wordt dat vaak ontkend. Maar de mate van tolerantie naar honden die een incident veroorzaken, is in mijn ervaring toch sterk afhankelijk van het betrokken ras. Want de consequenties voor bijvoorbeeld een Stafford, herder of bulterriër zijn in de regel veel zwaarder dan voor een Heidewachtel of dalmatiër die heeft gebeten.

In dit filmpje zie je agenten al op voorhand met getrokken pistool lopen en uiteindelijk ook een van de twee Staffords doodschieten. Geloof maar niet dat als er twee dalmatiërs rond hadden gelopen, al zouden ze iemand gebeten hebben, dat de pistolen uit hun holsters waren gekomen. Overigens ging er van deze twee honden voor wat betreft gedrag geen enkele dreiging uit! Het ras was voldoende om een sfeer te creëren alsof er twee bloeddorstige leeuwen waren ontsnapt. (Het verschil: Een leeuw kan bijna 300 kilo wegen en deze honden zullen nog geen 30 kilo hebben gewogen).

Het idee dat als dit soort rassen eenmaal ‘bloed heeft geproefd’ ze het zullen blijven doen, is een ernstige misvatting en zelfs ronduit onwaar. Iedere keer opnieuw dezelfde uitslag bij grote onderzoeken, bijvoorbeeld Spanje 2011, USA 2013, dat deze rassen helemaal niet meer risico geven. Maar het is wel door dit valse idee dat veel van deze honden worden afgemaakt! Ik vind dat er een enorme maatschappelijke uitdaging en verantwoordelijkheid ligt om hierin een omslag van denken te maken. Een probleem los je immers niet op als je consequent de verkeerde conclusies blijft trekken! Want dat een hond die eenmaal bloed heeft geproefd nooit meer kan veranderen, is de grootste onzin die ooit is bedacht!

Waarom discrimineren we?

Discriminatie (het maken van een onderscheid waarin de ene partij een nadeel ondervindt ten opzichte van een andere partij) gaat hand in hand met generalisatie (uit een enkel geval een algemeen oordeel of een regel afleiden). De uitspraak dat “alle Staffords vals zijn en daarom dood moeten als ze betrokken raken bij een incident” is daar een goed voorbeeld van. Maar hoe komt het eigenlijk dat we zo gemakkelijk generaliseren? Dat is een stukje natuurlijk gedrag waar we helaas niet meer bij stilstaan. Stel je voor dat je als klein zebraatje wordt opgejaagd door een leeuw. En dat het je lukt om ternauwernood met slechts de schrik en wat flinke schrammen te ontkomen. Dan is het best handig dat moeder natuur ervoor heeft gezorgd dat je voortaan alle leeuwen als gevaarlijk beschouwt. Je afvragen of de volgende leeuw die je tegenkomt misschien wél aardig is, zou je anders zomaar met de dood kunnen bekopen. Door de evolutie met ons complexe denken zijn wij mensen –tenminste, een steeds groter wordende groep – verder geëvolueerd, waardoor we wel onderscheid kunnen maken. Ook al heb je een negatieve ervaring opgedaan met iemand die een geel petje droeg, dat wil dan niet automatisch zeggen dat iedereen met een gele pet op vervelend is. Maar deze capaciteit tot logisch denken delft helaas maar al te vaak het onderspit. Veralgemenisering en discriminatie liggen daar op de loer waar we onze gevoelens laten voeden door mediaberichten over ‘killer’ Staffords en hun bloeddorstige consorten. Deze willekeur in “journalistieke” verslaggeving van bijtincidenten, leidt tot een scheef beeld van de werkelijkheid: een bericht over een Stafford die heeft gebeten is zo gepubliceerd, maar een Heidewachtel die ergens zijn tanden in heeft gezet? Dat haalt in de regel de kranten niet.

Een hond kan om verschillende redenen agressie vertonen. En inderdaad, het is waar dat als je eenmaal ervaren hebt dat iets werkt, je het in vergelijkbare situaties waarschijnlijk vaker zult doen. Maar deze waarschijnlijkheid leidt niet automatisch tot de algemene wet dat als een hond eenmaal bloed heeft geproefd, hij altijd zal blijven bijten! En ook de gevolgtrekking dat daarom alle exemplaren van een bepaald ras onverzadigbaar bloeddorstig zijn, raakt kant noch wal. Beide zijn onjuiste generalisaties, die de indruk wekken dat er niets (meer) aan te doen is, waardoor vele honden onnodig worden ingeslapen!

Karakter en gedrag: basis en bouwstenen

Gedrag is altijd een los gegeven, dat voortdurend afhankelijk is van de situatie, omgeving, aansturing en leermomenten. Het karakter daarentegen staat wel vast; daar word je mee geboren. Maar hoe je je uiteindelijk met dat karakter gaat gedragen, dat wordt bepaald door je omgeving, ervaringen en opvoeding! Zeker is het waar dat agressie zich in sommige karakters – al dan niet onder invloed van raseigenschappen – makkelijker laat zien. Maar dat wil niet zeggen, dat dit dan ook gebeurt. En gebeurt het toch dat die agressie zich verder ontwikkelt, dan impliceert dit niet dat het onomkeerbaar is. Een karakter bestaat immers uit meer dan alleen agressie. Het is de kunst van de trainer om de agressie weer ‘uit’ te zetten. Op het moment dat de agressie stopt biedt hij namelijk de ruimte aan de andere, meer positieve karaktertrekken om zich verder te ontwikkelen. En dan blijkt vaak dat er ook heel wat leuke en lieve karaktereigenschappen in dat koppie zaten!

“Just a Day at the Office”

In het filmpje over mijn dagelijks werk “Just a Day at the Office”, zie je verschillende Staffords, herders en bulterriërs lopen. De meeste van deze honden zijn in training vanwege de forse agressie die ze hebben laten zien. Deze agressie varieert van het aanvallen van andere honden en mensen tot het naar de strot vliegen (en niet meer loslaten!) van koeien aan toe. Nu lopen ze allemaal in een groep van 35 tot 40 honden. Ik hoop dat we ooit nog eens stoppen met het discrimineren van deze hondenrassen (sowieso trouwens ook met het discrimineren in het algemeen!!).

Pack Leader Training & Transformation Center

Zou het niet mooi zijn als we ons niet langer door angst laten regeren, maar dat we juist moedig zijn? Dat deze dieren niet langer uit vrees worden gedood, maar dat we ons laten leiden door moed? Door de moed waardoor ze blijven leven? Van Chihuahua’s tot Staffords, zonder onderscheid: dat zou mijn glimlach iedere ochtend in ieder geval nog groter maken…

©PiepVandaag.nl Bert van Straten, Pack Leader