Zes jaar na de eerste schokkende onthullingen is het dan eindelijk zover: rechtbank Oost-Brabant heeft een transportbedrijf en een medewerker veroordeeld wegens het mishandelen van varkens tijdens een veetransport. In 2019 bracht stichting Varkens in Nood undercoverbeelden naar buiten waarop te zien was hoe een medewerker varkens herhaaldelijk mishandelde met een stroomstootwapen, door de sector ook wel eufemistisch ‘veeprikker‘ genoemd. Taseren veroorzaakt pijn, stress en veel angst bij de dieren.
De beelden lieten niets aan de verbeelding over: varkens krijsend van de pijn, geraakt op hun hoofd, flanken en poten. En dat puur om ze sneller uit de vrachtwagen te krijgen. Toch valt de straf nogal mild uit. De medewerker krijgt een voorwaardelijke taakstraf van 200 uur, het bedrijf een boete van 15.000 euro, waarvan de helft voorwaardelijk. De reden voor de mildheid? Onder andere omdat de feiten te ver terug in de tijd liggen. Alsof zes jaar wachten op gerechtigheid een verzachtende omstandigheid zou moeten zijn.
Taseren zeer pijnlijk, vandaag nog steeds toegestaan
Wat de uitspraak extra wrang maakt, is dat de rechtbank stelt dat de veeprikker ‘niet verantwoord’ is ingezet. Eigenlijk zegt men dus: verantwoord gebruik zou wel kunnen. Maar waarom zou het gebruik van een stroomstootwapen op dieren überhaupt toegestaan moeten zijn? Volgens de Europese wetgeving mag dit wapen slechts eenmalig, op de bil, worden ingezet als het dier ruimte heeft om door te kunnen lopen. In de praktijk worden varkens echter structureel en opzettelijk op hun hoofd, rug en poten geëlektrocuteerd.
De medewerker uit de video zegt zelfs dat ‘de prikker ervoor zorgt dat de varkens snel doorlopen’, wat het doel onthult: tempo er inhouden, zonder te letten op het welzijn van de dieren. Dit wapen veroorzaakt doelbewust pijn. Het past binnen een systeem waarin dieren louter productie-eenheden zijn en geen behandeling krijgen als voelende wezens.
.
Karen’s blog: Weer gruwelijke beelden, wat is er met mijn aangifte gebeurd?
Herhaling in 2022: toezicht faalt opnieuw
In 2022, drie jaar na de eerste beelden, bracht Varkens in Nood samen met Ongehoord opnieuw undercoveropnames naar buiten van hetzelfde transportbedrijf. Weer zie je beelden waarin varkens stroomstoten krijgen en behalve het taseren ook worden geschopt en geslagen. En weer komt het toezicht niet van de toezichthouder; de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), maar van een dierenorganisatie.
Pas na publicatie van deze beelden startte de NVWA een onderzoek en legde een boete van 3000 euro op, samen met een last onder dwangsom. Het bedrijf is daartegen in beroep gegaan. Deze zaak loopt nog. Maar ondertussen gaan de transporten gewoon door.
.
Dierenleed door tijdsdruk en falend toezicht
Wat hier zichtbaar wordt, is een patroon: de druk op de veehouderij is ontzettend groot. Elke dag gaan er tienduizenden varkens op transport naar de slacht. De marges voor dierenwelzijn verdwijnen. Dieren moeten snel, efficiënt, zonder ‘gedoe’ de vrachtwagen in. Wie niet snel genoeg is of wie kreupel is, krijgt een schok. Het is aan de NVWA om toe te zien op dierenwelzijn. Maar waar deze organisatie juist in uitblinkt is het nietsdoen.
De NVWA staat erbij en kijkt ernaar. Het is niet de officiële toezichthouder die ingrijpt, maar organisaties als Varkens in Nood en ook Ongehoord, die, vaak met gevaar voor eigen veiligheid, undercoverbeelden moeten maken. Zonder hun werk zou het leed nooit zichtbaar worden en zeker nooit bestraft.
.
Een sector die zichzelf in stand houdt
De veroordeling wegens het taseren van varkens is belangrijk. Maar dit laat vooral zien hoe traag en reactief het systeem werkt. Zolang mishandeling pas wordt aangepakt als burgers en dierenorganisaties undercoverbeelden naar buiten brengen, blijven deze misstanden zich herhalen.
De uitspraak van de rechtbank komt zes jaar na de feiten. Een varken in de vleesindustrie leeft gemiddeld nog geen zes maanden. De dieren uit deze zaak zijn allang dood. De uitspraak komt dus niet voor hen, maar hooguit voor de volgende generatie varkens. En zelfs dat is onzeker, zolang het systeem van structurele overbelasting, falend toezicht en pijnlijke dwangmiddelen overeind blijft.
.
Wiersma teruggefloten, Kamer wil taserverbod in vee-industrie
‘Iets van beweging’
Toch lijkt er eindelijk iets van beweging te komen. Na veel maatschappelijke druk en politieke discussie is besloten het gebruik van stroomstootwapens in de vee-industrie per 1 juli 2025 te verbieden. Minister Femke Wiersma (BBB) wilde het eerder aangekondigde verbod van haar voorganger schrappen, maar is in de Tweede Kamer én in de publieke opinie hard teruggefloten. Onder druk keerde zij alsnog om. Dat is winst voor de dieren, en voor de organisaties die al jaren strijden voor dit verbod.
Maar laten we niet vergeten: dit verbod komt pas na jarenlang uitstel, na herhaalde misstanden, na talloze beelden van lijden. Het komt hopelijk nog op tijd voor de varkens die vandaag geboren worden, maar voor miljoenen anderen kwam het te laat. En zolang het toezicht faalt en de industrie haar tempo belangrijker vindt dan welzijn, blijft waakzaamheid essentieel. Echte verandering begint pas als we erkennen dat dit geen incidenten zijn, maar een symptoom van een ziek systeem waarin snelheid en winst zwaarder wegen dan leven.
.
Zes jaar wachten op gerechtigheid
Als er winst te behalen is, kan het tempo wél hoog zijn: een varken wordt in zes maanden vetgemest en er worden dagelijks zo’n 45.000 varkens door de slachterijen heen gejaagd. Maar als het gaat om gerechtigheid? Dan mag je zes jaar wachten. Voor het systeem telt snelheid zolang het maar niet over rechtvaardigheid of dierenwelzijn gaat. Zolang dát niet verandert, blijven undercoverbeelden zoals die uit 2019 en 2022 terugkeren, met of zonder stroomstootwapens.
Bronnen:
- Rechtspraak.nl
- Varkens in Nood
- Lees ook op AnimalsToday:
.
©AnimalsToday.nl Mariska van Geelen
