Aan de vooravond van Pinksteren is, zoals ieder jaar op Schiermonnikoog, voor het de Kallemooifeest een haan opgesloten in een mand. Vroeger gebeurde dat publiekelijk en werd de haan ‘gestolen’ door jongens van het eiland. Zij zouden daardoor een man worden. Na aanhoudend protest wordt de haan tegenwoordig buiten het oog van het publiek in de mand gestopt. Vervolgens moet hij in weer en wind, op 18 meter hoogte, drie dagen lang aan een mast hangen. Ongeacht het huidige onstuimige weer.

Comité Dierennoodhulp en House of Animals deden aangifte tegen de Kallemooi feestcommissie op het Waddeneiland. Die ging over dierenmishandeling van de haan tijdens het Kallemooifeest en het aanzetten van diefstal door minderjarigen. Dat laatste is men mee gestopt. De afgelopen jaren is de haan door de eigenaar gebracht. Wat voor eigenaar ben je dat je jouw haan onnodig en moedwillig zoveel stress en angst aandoet? Dat vragen wij ons af en met ons velen.
De haan wordt nu in het geniep, zonder publiek erbij, in de mand gestopt. Rond middernacht wordt de haan op het Kerkplein in Schiermonnikoog in de mand bovenaan de circa 18 meter liggende mast vastgemaakt, die daarna omhoog gekanteld wordt. En daar zit de haan dan, tot en met dinsdagmiddag, drie dagen lang gevangen, ter vermaak van de feestvierders. Die hem niet eens hebben gezien.
.
Aangifte mishandeling haan door Kallemooicommissie en eigenaar
.
De enige die de haan op afstand twee keer per dag ziet is de dierenarts, die daarvoor camerabeelden bekijkt. Ze kan zien of de haan nog leeft, maar het is de vraag wat ze verder nog kan waarnemen. Toch beweert deze dierenarts, die hechte banden heeft met Schiermonnikoog, dat ze sinds 2015 de beelden bekijkt en nooit enig teken van stress of angst bij de hanen heeft gezien.
Dit is ongeloofwaardig en in strijd met wat deskundigen ons hebben verklaard, over wat zij overtredingen (pdf) noemen van de Wet dieren en het Besluit houders van dieren. En deze deskundigen zijn niet de minsten. Bas Rodenburg is hoogleraar Dierenwelzijn aan de universiteit in Utrecht. Hij heeft als onderzoekspecialisme pluimvee. Careen Loriaux is vogeldierenarts en heeft veel ervaring met kippen. Caring Vets is een gerespecteerde vereniging van betrokken dierenartsen, die kritisch zijn over de waarborging van het welzijn van de haan.
.
.
In 2015 (en de jaren erna) is er een handhavingsverzoek ingediend bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) voor de haan van Kallemooi. De RVO erkende dat de Wet dieren en het Besluit houders van dieren overtreden worden, maar gaf de Landelijke Inspectie van de Dierenbescherming (LID, nu Landelijke Inspectie Dierenwelzijn) de opdracht maatregelen te nemen. Voortaan moest de haan een water- en voerdispenser in de mand hebben. Ook moet er een camera zijn waar een dierenarts twee keer per dag naar kijkt. Die kan, zoals gezegd, alleen met zekerheid beoordelen of de haan nog leeft. Dankzij de camera kan de haan niet onopgemerkt doodgaan, maar de wet wordt alsnog overtreden. De haan zit er geen seconde korter door in de mand, waarvoor van meet af aan geen enkel redelijk doel bestaat. Kortom: de wet wordt niet nageleefd en de zogenoemde maatregelen zijn een wassen neus.
Om die reden zijn Comité Dierennoodhulp en House of Animals al jaren bezig om op te komen voor de haan van Kallemooi, en naleving van het Besluit houders van dieren en de Wet dieren op Schiermonnikoog. Dat deden we door aangifte te doen, een artikel 12-beklag in te dienen als men niet wilde vervolgen en ieder jaar bij de RVO een handhavingsverzoek in te dienen. En vanwege het niet handhaven weer een beklag in te dienen bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb).
.
.
Wij willen benadrukken dat het ons niet enkel gaat om de haan. Ook het slechte voorbeeld dat gegeven wordt met deze traditie speelt een rol. Want hoe ga je verantwoord om met dieren? Ieder weldenkend mens zou kunnen beseffen dat het heel dieronvriendelijk is om een haan uit zijn vertrouwde omgeving (zijn hennen) weg te halen en geïsoleerd op te sluiten, drie dagen lang in een mand, hangend aan een hoge mast. Als men dit met een hond of kat zou doen was er allang ingegrepen. Terecht, want de Wet dieren geldt voor ieder dier. Ouders die hun kind opsluiten in een kast horen dat ook niet te doen. Daar krijgen ze niet mis te verstane problemen mee. Natuurlijk is een haan geen kind, maar hij kan net zo goed lijden en er is geen enkel redelijk doel om hem op te sluiten.

Ondertussen spelen de rechters en het CBb elkaar de bal toe Niemand heeft het lef om zijn of haar nek uit te steken en een duidelijke uitspraak te doen. Diep triest, want alleen de wet dient nageleefd te worden en die is toch hierover zeer duidelijk. De enige die zich tot twee keer toe zeer duidelijk naar het recht toe heeft uitgesproken, is advocaat-generaal A.C.L. van Holland. Dit i verband met ons artikel 12-beklag op het niet vervolgen van de Kallemooicommissie en de eigenaar van de haan:
“Al met al wordt door bovenstaande niet voldaan aan de normen in artikel 1.6 van het Besluit houders van dieren, vanwege onvoldoende bewegingsruimte en het onvoldoende ruimte laten voor de fysiologische en ethologische behoeften. De haan is niet gevrijwaard van enkele vrijheden van Brambell, zoals het gevrijwaard zin van fysiek en fysiologisch ongerief, angst, chronische stress en van beperkingen in hun natuurlijk gedrag. Als gevolg daarvan is het aannemelijk dat de haan angst en stress ervaart wat zijn welzijn aantast en onnodig lijden teweegbrengt, en waarbij hij onnodig onthouden wordt van de nodige zorg.”
De verklaringen van dierenartsen Rodenburg, Loriaux en Caring Vets onderschrijven het voorgaande.
“Ik adviseer uw hof het beklag gegrond te verklaren en vervolging in te stellen ter zake van de Kallemooi Comissie.”
Triest genoeg is het hof niet meegegaan in het advies van de advocaat-generaal. Het hof vond dat de bal bij de minister en de RVO lag om hier een besluit over te nemen. Daarom hebben we de afgelopen maand opnieuw een handhavingsverzoek ingediend. En we hebben bezwaar gemaakt tegen de herziene beslissing van de staatssecretaris bij het CBb. Gênant detail in het verweer van de RVO en de staatssecretaris om niet te handhaven, is dat zij zegt dat ‘slechts tijdelijk’ de Wet dieren overtreden wordt.

Klaarblijkelijk is de RVO van oordeel dat dierenmishandeling toegestaan is als er een tijdslimiet van drie dagen op staat. Alleen weet het dier niet wanneer er een einde aan komt en hij weer terug mag naar z’n hennen. Voor het dier is iedere minuut even erg en is drie dagen in isolatie erg lang.
Om die isolatie op te heffen heeft de dierenarts – dezelfde die ieder jaar de beelden bekijkt – dit jaar verzonnen: doe er een hen bij! Wel ja. Hoeveel empathie heb je in je lijf om er nog een dier bij te doen, in deze onnatuurlijke gevangenis? Het lijkt zelfs dat de RVO en de staatssecretaris met dit idiote idee willen meegaan, wat enkel resulteert in extra dierenmishandeling.

Comité Dierennoodhulp en House of Animals blijven samen optrekken om de haan van Kallemooi uit deze benarde positie te bevrijden. Wij zijn absoluut niet tegen tradities, maar tradities kunnen prima zonder dierenleed. De haan van Kallemooi staat wat ons betreft symbool voor het respectloze misbruik van dieren voor tradities, vermaak en evenementen. Op zo’n respectloze manier hoor je niet met een dier om te gaan. Men kan toch ook een heel leuk feest vieren zonder een haan gevangen in een mand? Gebruik een virtuele haan, of kindertekeningen van een haan. Laat de kinderen van het eiland er een maken van papier-maché en de mooiste mag in de mand, of maak er met z’n allen een. Vier vooral feest met z’n allen en geniet ervan, maar dan wel zonder dierenleed!
Sandra van de Werd, Comité Dierennoodhulp
Karen Soeters, House of Animals

.
- Lees meer over de Kallemooitraditie op AnimalsToday
- Help Comité Dierennoodhulp
- Steun House of Animals
- Lees ook op AnimalsToday:
.
Einde opsluiting haan in mand tijdens Kallemooifeest lijkt nabij
©AnimalsToday.nl | House of Animals