De Irwin’s schildpad is na 25 jaar herontdekt in het noorden van Queensland in Australië. Door middel van DNA-detectiemethoden uit watermonsters hebben onderzoekers ontdekt dat deze bijzondere schildpaddensoort niet is uitgestorven in deze regio.

Irwin's schildpad na 25 jaar terug in Noord-Queensland
Irwin’s schildpad | Foto (2004, uitsnede): Ian Sutton/flickr CC BY 2.0

Onderzoekers van de James Cook University (JCU) analyseerden omgevings-DNA (eDNA) van het water in de Burdekin-rivier, nabij Ayr en bevestigden de aanwezigheid van Irwin’s schildpadden (Elseya irwini) op verschillende plekken.

Analyse omgevings-DNA

De dieren zijn sinds de jaren negentig niet meer in de Burdekin-rivier gesignaleerd. Directeur en professor Damien Burrows van het Centre for Tropical Water and Aquatic Ecosystem aan de JCU, zegt dat de herontdekking belangrijk is, omdat de dynamiek van de rivier was veranderd sinds de Burdekin Falls Dam werd gebouwd. Burrows zegt:

“Het is geruststellend te weten dat ze er nog steeds leven. Tot deze herontdekking hadden we geen formele gegevens om te bewijzen dat de Irwin’s schildpad nog steeds in de benedenloop van de Burdekin-rivier leefde.”

Onderzoekers onderzochten de rivieren Burdekin, Bowen en Broken in drie periodes in 2020 en 2021, waarbij ze 37 locaties in de drie stroomgebieden bestreken. Door middel van eDNA werden de schildpadden herontdekt. Via het eDNA-proces kan DNA worden geëxtraheerd uit bodem, sediment en water, zodat onderzoekers geen schildpadden hoeven te vangen voor een monster. Burrows:

“Tot nu toe was het heel moeilijk om monsters te nemen van de Irwin’s schildpad, omdat ze alleen leven op plaatsen waar krokodillen zijn of in hoger gelegen zijrivieren die heel moeilijk toegankelijk zijn. Ze komen ook niet gemakkelijk in vallen terecht en het water waarin ze leven is niet helder, dus je kunt er geen onderwatercamera’s plaatsen om ze te kunnen zien. Met eDNA hoeven we alleen maar een watermonster te nemen en dat te analyseren op hun DNA.”

Burdekin River Australië
Bron: Google Maps

Vernoemd naar Bob en Steve Irwin

Met het onderzoek kan de leeftijd van de schildpadden niet worden achterhaald. Toch was de herontdekking van groot belang. Onderzoeksmedewerker Cecilia Villacorta-Rath:

“We weten niets over de demografie van deze populatie, maar het feit dat we nu hun eDNA hebben gevonden, ondanks dat de dam in de jaren tachtig is gebouwd, zou erop kunnen wijzen dat de volwassen Irwin’s schildpadden in staat zijn om te overleven in deze meer troebele wateromstandigheden. Deze herontdekking heeft de vorige hypothese, dat de soort in deze omstandigheden niet kon overleven, in twijfel getrokken.”

De Irwin’s schildpad is een schildpad uit de familie slangenhalsschildpadden (Chelidae). De schildpaddensoort werd ontdekt in het stroomgebied van de rivier Burdekin door de Australische bioloog Bob Irwin en zijn zoon Steve Irwin in het begin van de jaren negentig. De schildpad is dan ook vernoemd naar hen. Ze zagen het dier toen ze aan het kamperen waren aan de oevers van de rivier toen ze op zoek waren naar krokodillen.

Ademen via achterkant

De Elseya irwini is een zeldzame zoetwaterschildpad en kenmerkt zich door een bleekgekleurd gezicht, wat veroorzaakt wordt door een gebrek aan pigmenthoudende cellen aan de oppervlakte van de huid. Het bijzondere dier gebruikt zijn cloaca (opening aan de achterkant) om onder water te ademen. Deze opening dient ook als uitgang van het spijsverteringskanaal, voortplantingskanaal, om eieren mee te leggen en als urineweg.
.

.
De schildpaddensoort komt alleen voor in Queensland in Australië. Het leefgebied is aangetast door de bouw van de Burkedin-dam, waardoor de waterkwaliteit van de rivier is afgenomen. Dit maakt het moeilijk voor deze soort om te overleven en zich voort te planten.

Bronnen:

#GNvdD: Hiep hiep hoera, reuzenschildpad Jonathan wordt 190 jaar oud!

#GNvdD: Aziatische reuzenschildpad terug in heuvels Bangladesh

#GNvdD: 33 groene zeeschildpadden vrijgelaten in zee bij Bali

©AnimalsToday.nl Jane Sauer