Het Ghanese Atewabos heeft deze week extra bescherming gekregen, en dat is te danken aan de Afia Birago poelkikker. Dit bruine kikkertje is opgenomen op de lijst van de Alliance for Zero Extinction (AZE), waarmee zijn leefgebied is aangemerkt als no-go area voor bedrijven en banken die azen op de in het bos voorkomende grondstoffen. Met name bauxiet is erg gewild.

poelkikker
Endemische poelkikker dwingt mogelijk bescherming van Ghanees bos af | Foto: Facebookpagina Global Wildlife Conservation

No-Go Area

Toevoeging op de AZE-lijst betekent dat het gebied is aangemerkt als essentieel leefgebied van een bedreigde diersoort. Hiervoor dient 95 procent van de totale bedreigde populatie in het gebied te leven. Met de AZE-status wordt het gebied een ‘no-go area’ voor bedrijven en banken die zich houden aan de normen van de International Finance Corporation (IFC) van de Wereldbank. Het is dus geen waterdichte garantie tegen mijnbouw of andere vormen van ontginning, maar ontwikkelaars moeten wel veel meer moeite doen om hun project uit te voeren. Daarnaast kan de Ghanese overheid zich mogelijk twee keer bedenken voor ze ontginning verder faciliteert.

Biodiversiteit of bauxietwinning

Het Atewabos bevindt zich zo’n 70 kilometer ten noorden van de Ghanese hoofdstad Accra, en biedt daar huisvesting aan ruim 50 soorten zoogdieren, 1.000 soorten planten, minstens 230 soorten vogels en meer dan 570 vlinders – inclusief soorten die nergens anders ter wereld voorkomen, zoals de Afia Birago poelkikker. Niet onbelangrijk: het levert drinkwater aan wel vijf miljoen Ghanezen. Maar het levert ook geliefde grondstoffen, zoals bauxiet waar aluminium van wordt gemaakt. De Ghanese overheid heeft in 2017 licenties ter waarde van 15 miljard dollar verkocht aan China. In 2019 is begonnen met werkzaamheden voor de ontginning.

Tegenstanders

Dit heeft nationaal en internationaal geleid tot stevige kritiek. De Internationale Unie voor Natuurbehoud (IUCN) wees het bos aan als sleutelgebied voor biodiversiteit, en nam in 2020 een resolutie aan die oproept tot bescherming. 260 bezorgde organisaties boden een petitie aan bij de Chinese regering met hetzelfde doel. Ghanese vooraanstaande personen en muzikanten lieten van zich horen, de natuurbeschermers van A Rocha Ghana zetten zich al jaren non-stop in voor het behoud van het bos. Begin dit jaar spaken BMW Group, Tetra Pack en Schüco International hun zorgen uit over bauxietwinning in het Atewa-bos, en ook Leonardo diCaprio sprak zich uit.

De Afia Birago moeraskikker

Maar mogelijk is het nu dus de bruine Afia Birago moeraskikker die ervoor gaat zorgen dat bedrijven en financiers worden afgeremd. Jan Kamstra, senior expert natuurbehoud van IUCN:

“Of Ghana afziet van de mijnbouw is onzeker. Maar het zal meer moeite moeten doen om bedrijven en financiers te vinden. Bovendien wil het zijn reputatie hooghouden ten aanzien van transparantie, duurzaamheid en het volgen van ‘ best practices’.”

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Laura Lancée