De wereldwijde verspreiding van het coronavirus kan desastreuze gevolgen hebben voor populaties chimpansees, bonobo’s, gorilla’s en orang-oetans. In het slechtste scenario zullen deze beschermde en bedreigde mensapen door het virus uitgeroeid worden, zo waarschuwen vooraanstaande wetenschappers.

Coronavirus bedreiging mensapen
Coronavirus enorme bedreiging voor mensapen | Foto (jonge berggorilla’s): publiek domein

Van onze naaste familieleden de mensapen, die ongeveer 98 procent van het menselijke DNA delen, is bekend dat ze vatbaar zijn voor het oplopen van luchtwegaandoeningen van mensen. Zelfs ziekteverwekkers die bij mensen milde symptomen veroorzaken, zijn in het verleden dodelijk gebleken voor apen. Het feit dat COVID-19 voor sommige mensen dodelijk is maakt dat experts vrezen dat het mogelijk verwoestend kan zijn voor mensapen.

Virus extra bedreiging van mensapen

Er zijn tot nu toe nog geen mensapen gemeld die COVID-19 hebben opgelopen, ook niet in dierentuinen, dus de echte impact is vooralsnog onbekend. Maar veel mensapen lopen al het risico van uitsterven door houtkap, habitatvernietiging en stroperij, dus de onderzoekers zeggen dat het sluiten van nationale parken, reservaten en dierentuinen overal serieus moet worden overwogen. Nationale parken in Congo en Rwanda zijn om die reden al gesloten voor toeristen en onderzoekers, maar die beslissing was niet eenvoudig. Zonder menselijke aanwezigheid neemt het risico op stroperij weer toe en overleven de dieren de crisis alsnog niet.

Coronavirus bedreiging mensapen
Ook bonobo’s kunnen geveld worden door onze virussen | Foto: publiek domein

Een reële vrees is dat vooral jonge mensen, die niet erg ziek worden van het virus maar het wel met zich meedragen, de wildparken bezoeken in de hoop mensapen te zien. De kans dat ze daarmee het virus verspreiden is niet uitgesloten, zo vreest wetenschapper Thomas Gillespie van de Emory University in de Verenigde Staten. Juist nu sommige ernstig bedreigde apensoorten een kleine groei laten zien in de populaties, zoals berggorilla’s in Congo en Oeganda, is de coronacrisis een extra domper.

Volgens de laatste richtlijnen van de IUCN moet de afstand die normaal gesproken tussen mensen en mensapen wordt gehouden toenemen van 7 naar 10 meter. Ook mag niemand die ziek is of in de afgelopen 14 dagen in contact is geweest met iemand die ziek is, worden toegelaten tot mensapen.

Kritisch nadenken

De wetenschappers hebben hun bevindingen in wetenschapstijdschrift Nature gepubliceerd en concluderen:

“We hopen het beste, maar moeten ons voorbereiden op het ergste en kritisch nadenken over de impact van onze activiteiten op deze bedreigde soorten.”

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Bart van Riel