Zes onderscheidingen bij jaarlijkse uitreiking Goldman Environmental Prize
Rodrigue Mugaruka Katembo, parkwachter van Afrika’s oudste natuurpark Virunga in DR Congo, ontvangt vandaag de Goldman Environmental Prize, ‘s wereld meest prestigieuze onderscheiding voor mensen die zich inzetten voor natuurbehoud. Katembo ontvangt de prijs voor zijn succesvolle maar levensgevaarlijke inzet om het park te beschermen tegen de dreigende oliewinning. De Nederlandse natuurorganisatie IUCN NL is een van de ondersteuners van Katembo’s nominatie.

parkwachter
Nationaal Park Virunga | Fotocredit: Baron Reznik Flickr via Compfight cc

Naast Katembo worden nog vijf andere natuurbeschermers uit Australië, Guatemala, India, Slovenië en de Verenigde Staten geëerd. De Goldman Environmental Prize, ook wel de groene Nobelprijs genoemd, wordt jaarlijks uitgereikt aan activisten uit zes werelddelen die zich op uitzonderlijke wijze verdienstelijk hebben gemaakt voor de natuur.

Publieke druk
Als hoofdranger van Virunga streed Katembo (41) voor de bescherming van het natuurreservaat en haar inwoners, waaronder ’s werelds laatste 880 berggorilla’s. Vanaf 2011 wilde oliemaatschappij SOCO in het park, dat de status van werelderfgoed heeft, op zoek naar olie. Katembo verzette zich hiertegen en verzamelde met gevaar voor eigen leven undercover beelden en informatie over de corruptie rond de olie-exploratie. Deze beelden zijn gebruikt in de Oscar-genomineerde documentaire Virunga, die met producer Leonardo DiCaprio een miljoenenpubliek wist te mobiliseren. De publieke druk leidde uiteindelijk tot het terugtrekken van SOCO uit Virunga.

Leven in de waagschaal
De Nederlandse natuurorganisatie IUCN NL steunt Katembo’s werk sinds 2010 en werkte mee aan de documentaire. Tina Lain van IUCN NL vanuit San Francisco, die Katembo begeleidt bij de awarduitreiking:

“Rodrigue doet zijn werk met gevaar voor eigen leven.”

In vijftien jaar tijd werden in Virunga ruim 160 parkwachters vermoord, en in april 2014 werd de directeur van het park beschoten. In 2013 werd Katembo zelf opgepakt en gedurende 17 dagen vastgezet en gemarteld nadat hij medewerkers van SOCO de toegang tot het park ontzegde.

Inmiddels werkt Katembo als directeur van Upemba Nationaal Park, dat hij onder eveneens gevaarlijke omstandigheden beschermt tegen stropers, militia en mijnbouw. Onder zijn leiding is de olifanten- en zebrapopulatie gegroeid en de ontbossing verminderd. Lain zegt:

“Zijn veiligheid, en die van vele andere natuurbeschermers, blijft een heel groot aandachtspunt. De internationale bekendheid die Rodrigue krijgt dankzij deze prijs kan helpen zijn veiligheidspositie te versterken.”

Persbericht IUCN