Het is algemeen bekend dat broedvogels uit noordelijker streken in Nederland overwinteren en natuurlijk zijn er ook vogels die hier broeden en in zuidelijker gebieden overwinteren. Echter, uit onderzoek valt ook af te leiden dat tussen broed- en winterseizoen binnen Nederland verschuivingen plaatsvinden. Deze trek vindt plaats van het binnenland naar de kust en terug. De gemiddeld hogere wintertemperatuur aan de kust speelt hierbij een rol.

Grote gele kwikstaart broedvogels
Grote gele kwikstaart | Foto: Wikimedia Commons

Deze verschuivingen onder broedvogels vallen af te leiden uit de voorlopige verspreidingskaarten van de nieuwe Vogelatlas van Sovon. Het Atlasproject van Sovon Vogelonderzoek Nederland heeft als doel om de landelijke verspreiding van broed- en wintervogels tussen 2012 en 2015 op een systematische wijze in kaart te brengen.

Een voorbeeld van zo’n heen en weer pendelende vogelsoort is de scholekster. In het voorjaar broedt deze vogelsoort in het binnenland. Uit onderzoek blijkt dat de scholekster in de winter het binnenland verlaat en naar de kustgebieden trekt.

Ook de dodaars, de kleinste futensoort van Nederland, broedt voornamelijk in de oostelijke helft van ons land. Vooral gebieden als Zuidwest-Drenthe, de Achterhoek en Oost-Brabant zijn favoriete broedgebieden. In de winter verruilt deze fuutachtige de oostelijke helft van Nederland voor die van de kustgebieden. Vooral in het Deltagebied worden grote aantallen waargenomen. Als ook daar de winter zijn intrede doet, sterven veel dodaarzen en is dat te merken in de broedpopulatie van het jaar erop. Slechts kleine aantallen dodaarzen trekken verder zuidwaarts naar Noord-Frankrijk.

Nog zo’n soort is de grote gele kwikstaart. In het voorjaar broedt deze soort langs snelstromende beken van het oosten en zuiden van Nederland. In de wintermaanden is deze vogelsoort overal in ons land aan te treffen. Volgens de onderzoekers gaat het in de westelijke provincies van ons land voornamelijk om vogels uit het zuiden van Scandinavië, Duitsland en Polen.

Het laatste jaar van weer een vijfjarig onderzoek gaat nu beginnen. Vele honderden vrijwilligers spannen zich ieder jaar in om alle broedvogels in kaart te brengen. De tellingen van dit jaar gaan vanaf 1 april weer online, om zo met de nieuwste tellingen te worden geactualiseerd.

De laatste broedvogeltellingen gaan 1 april a.s. van start. De voorlopige online verspreidingskaarten worden wekelijks met de nieuwste tellingen geactualiseerd op www.vogelatlas.nl.

Bron: Natuurbericht ©PiepVandaag.nl Walter Eijndhoven