Volgens de Iraanse autoriteiten leven er nog maar twaalf Aziatische cheeta’s in het land. Iran is het enige land waar de dieren nog voorkomen. De plaatsvervangend minister van Milieu noemt de situatie van de dieren “uiterst kritiek”.

aziatische cheetas
Wereldwijd nog maar 12 Aziatische cheeta’s | Foto: publiek domein (CC0)

Minister van Milieu Hassan Akbari laat weten dat er nog maar twaalf Aziatische cheeta’s leven in Iran. Hij beschrijft de situatie van de dieren als “uiterst kritiek”. De International Union for the Conservation of Nature (IUCN) heeft de Aziatische cheeta aangemerkt als ernstig bedreigd. In 2010 waren er nog zo’n honderd cheeta’s in het land, nu zijn er nog maar negen mannetjes en drie vrouwtjes. Volgens Akbari waren de maatregelen die het land had genomen om de dieren te beschermen onvoldoende. Naast de twaalf cheeta’s in het wild leven er drie andere Aziatische cheeta’s in gevangenschap.

Bedreigingen

Volgens de Iraanse autoriteiten zijn de meeste dieren gestorven door de stroperij, droogte en auto-ongelukken. Ook Morteza Pourtmirizai, CEO van de Iraanse Cheeta Gemeenschap, noemt de wegen die door het leefgebied van de dieren lopen als grootste bedreiging.

“Er zijn wegen die dwars door hun leefgebieden gaan. In sommige delen van het land zijn ze compleet uitgestorven vanwege die wegen.”

Maar ook het leefgebied zelf helpt niet mee. “En omdat ze in de woestijn leven, zijn er veel kamelen en ander vee. Het vee valt soms cheeta-welpen aan en kamelen concurreren met de cheeta’s om water en voedsel.”

Dr. Tara Pirie van de Universiteit van Reading verwacht geen snelle oplossing voor dit probleem. Ze ziet een structureel probleem.

“Zoals met veel grote carnivoren over de hele wereld, brengt het verlies aan leefgebied en daarmee de toegang tot prooien, grote katachtigen in direct conflict met mensen terwijl ze op zoek zijn naar voedsel. Dat kan leiden tot vergeldingsmoorden.”

 

Maatregelen

“Het Iraanse ministerie van Milieu biedt uitstekende bescherming in relatief kleine gebieden van het leefgebied, zoals het Touran National Park, een van de weinige plaatsen waar wilde cheeta’s nog steeds met succes broeden,” zei Luke Hunter van de Big Cats Program van de Wildlife Conservation Society (WSC) in New York. Het grote probleem is dat cheeta’s een ontzettend groot landschap nodig hebben en het voor de overheid vrijwel onmogelijk is om die bescherming volledig te bieden. “Zonder dat zijn de vooruitzichten voor de cheeta’s in Iran erg slecht.”

Het uitvoeren van veel van de maatregelen wordt vermoeilijkt door de economische sancties waarmee het land te maken heeft sinds 1980. Die maken het voor internationale organisaties lastig om het geld over te maken naar het land, legde Sam Williams van de University of Venda uit. Jarenlang kreeg de overheid geld van het VN Ontwikkelingsprogramma (UNDP), maar eind 2017 werd die hulp stopgezet wegens bezuinigingen. “De financiële hulp van de UNDP was cruciaal,” zei Williams.

Aziatische cheeta

De Aziatische cheeta is iets kleiner en lichter dan de ‘gewone’ cheeta. De Aziatische cheeta’s zijn in het bijzonder kwetsbaar omdat de dieren in kleine populaties leven, wat betekent dat het verlies van een individu een grote impact heeft. Ooit waren de dieren overal in Azië te vinden, maar door de jacht en het verlies aan leefgebied is de populatie gekelderd. Nu is de soort alleen nog in Iran te vinden. Voor Iran is de cheeta daarom ook een belangrijk onderdeel van het nationale en culturele erfgoed. In 2014 droeg het Iraanse voetbalteam het dier als symbool op hun kleding en 31 augustus is uitgeroepen tot dag voor de cheeta.

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Sophie Jongma