Harder dan anders staat de radio in de stal aan. Bohemian Rhapsody van Queen wordt als laatste song voor het jaar 2021 aangekondigd vlak voordat het geweld buiten losbarst om het nieuwe jaar in te luiden. Paard Chiq, dat normaliter een eigen keuze heeft om de stal in en uit te kunnen lopen, is uit veiligheid opgesloten. Onze redacteur Jessica Slotman doet verslag over het effect van het vuurwerk op Chiq tijdens de jaarwisseling. 

vuurwerk
Vuurwerk door de ogen van het paard (foto is niet van Chiq) | Foto: Pixabay

Chiq loopt te drentelen in haar box. De spanning is voelbaar omdat het niet te voorspellen is hoe het om klokslag 12 uur gaat losbarsten. Het afgekondigde vuurwerkverbod is geen enkele garantie voor een ‘zalig uiteinde’ voor dieren. De jaarwisseling is nog steeds voor deze wezens een periode van angst, ellende en in het ergste geval eindigt het met de dood.

Vuurwerkangst

Eind november is paard Chiq op homeopathische rustgevers gezet volgens een specifiek vuurwerkbehandelplan voor paarden. Chiq is zeer angstig geworden voor vuurwerk na een aantal traumatische ervaringen rondom haar weiland. Ernstige ervaringen? Door de ogen van een mens gezien niet, vooral bij ‘onschuldig’ (kinder)vuurwerk dat niet in haar weiland terechtkwam. Een paard dat van nature een vluchtdier is, beleeft dit heel anders. Vluchten was voor haar niet mogelijk, ze zat immers opgesloten in een weiland dat ze ooit als een veilige haven beschouwde. Het vuurwerkgebruik is in de loop der jaren drastisch toegenomen rondom haar weiland. Chiq heeft als paard niet het menselijke besef wat het vuurwerk – wat betreft direct gevaar – voor haar betekent. Halverwege december wordt het toedienen van de homeopathische rustgevers dusdanig opgeschroefd om haar nog meer te kunnen ondersteunen in haar angst.

vuurwerkverbod
Foto: publiek domein

Na de bekendmaking van het tijdelijk vuurwerkverbod op 18 december golfde een lichte blijdschap op. Dit bericht geeft in ieder geval iets van verlichting gedurende de laatste drie dagen van het jaar, als normaliter de verkoop van het vuurwerk losbarst en het ingekochte volop aangestoken wordt. Het scheelt dat een bepaald soort knalwerk niet meer verkocht mag worden zoals astronauten. Hierdoor is de trek van jongeren met rugzakken volgestouwd met vuurwerk door het dorp minder. Ook is er een ongecontroleerd rondstrooien van brandende rotjes langs haar weiland. De oorverdovende explosieve knallen zijn niet meer te tellen in het relatieve rustige dorp waar Chiq verblijft, in vergelijking met de plaatsen waar het maandenlang lijkt op een oorlogsgebied. Voor Chiq is categorie 1-vuurwerk al voldoende om al haar vluchtprikkels te doen rijzen om vervolgens te zwelgen in angst.

Ondanks vuurwerkverbod nog steeds dierenslachtoffers

Jaarwisseling

Het duurt nog maar een paar minuten voordat de klok 12 uur slaat. De voerbakken met eten staan klaar als afleiding. De radio wordt een tandje luider gezet en Chiq draagt haar oorkleppen met geluiddempende werking. De ramen van haar stal zijn geblindeerd alsook de dakramen om de lichtflitsen te verdoezelen. De dampende diffuser met kalmerende Roman Chamomile staat aan om de rookgeur van buiten te maskeren. Al dagenlang is Chiq frequent ingesmeerd met rustgevende oliën om haar lichamelijke gemoedstoestand te verzachten. Tevens werkt het voor haar geestelijke gemoedstoestand doordat de geur haar neusvleugels prikkelen. Het neusorgaan staat in nauw contact met de amygdala die de stress en de angst redigeert. Haar neusvleugels zijn nog eens extra ingesmeerd met een kalmeringsgel dat een natuurlijke paardenferomoon nabootst: het signaal dat merries geven aan hun zogende veulen voor een veilige en vertrouwde omgeving. Is Chiq door dit alles te foppen? Natuurlijk niet. Het beste was om haar uit het geluidsgeweld te halen, echter wordt dan een gewoontedier ook uit haar vertrouwde omgeving gehaald. Waar breng je haar dan naar toe?

vuurwerkangst
Foto: Pixabay

Dit zijn keuzes die vooraf zijn overdacht met de intentie het beste voor het dier te verwezenlijken. Met in het achterhoofd het wrange idee om een dier uit haar omgeving te halen waar ze al twintig jaar verblijft vanwege het menselijke vertier dat niet afgestoken mag worden. Even na 12 uur barst het vuurwerkgeweld los. Dit gebeurt in mindere mate dan voorgaande jaren toen het vuurwerk niet verboden was en de hemel urenlang oplichtte in alle kleuren van de regenboog en de vuurpijlen als hagelstenen op het dak van haar stal kletterden. Chiq houdt zich kranig en is te verleiden met een kleine portie muesli gevoerd met de hand zodat ze niet als een doldwaze mallemolen door haar stal tolt. Haar ogen staan zo groot als schotels en een razende op- en neergaande buik verraaden haar stress. Om even op adem te komen, slaat ze haar hoofd een paar tellen neer voor de benodigde endorfine om bij de volgende harde klap weer als een giraffe in de lucht te briezen. De klok slaat één uur in het nieuwe jaar als het buiten weer wat rustiger wordt. De jaarwisseling is weer overleefd.

Slachtoffers zonder stem

Chiq is goed door oud en nieuw heengekomen. Zelfs de bommen die nog steeds af en toe afgaan, brengen haar niet van haar apropos en ze herstelt snel. De vruchten van een intensief programma waarbij volop aandacht is besteed aan haar vluchtgedrag door het toepassen van de oefeningen vanuit de Horsemanship Storming Quantum Savvy. Gebaseerd op het natuurlijke paardengedrag om meer comfort te voelen door het gebruik van de linkerbrein in plaats van de rechterhelft dat luister naar moeder natuur voor vlucht- en stressgedrag. In vergelijking met videobeelden die zijn gemaakt van andere paarden, was het peanuts wat Chiq aan angst vertoonde. Duizenden, misschien wel miljoenen andere dieren hebben in een ware hel geleefd. De berichtgeving is mistroostig, te veel paarden en andere dieren hebben oud en nieuw met de dood moeten bekopen. Nog meer dieren hebben zoveel stress en angst ondervonden dat de vraag is of zij dit trauma ooit te boven zullen komen. Ook het onschuldige kindervuurwerk dat door kinderen wordt afgestoken in het bijzijn van dieren, is niet zo onschuldig als het lijkt.

De impact van vuurwerk op vogels

De roep voor een permanent verbod onder de dierenliefhebbers is groot. Gaat een permanent verbod per definitie helpen om het vuurwerkleed voor dieren te voorkomen? Een permanent consumentenverbod op Europees niveau is zeer welkom, zolang het menscentrale denken in deze individuele samenleving de boventoon voert ten opzichte van respect, begrip en meedogendheid voor dieren op de aarde. De mens staat verder van natuur en dieren dan ooit, gezien de omgang met het vuurwerk  dat is vertoond.  Chiq blijft de komende tijd argwanend tegenover kinderen en jongeren, daartegenover staat ze weer vrolijk in haar stal te eten. Helaas voor veel andere dieren heeft het tijdelijke vuurwerkverbod niet geholpen doordat het verbod massaal is genegeerd.

©AnimalsToday.nl Jessica Slotman