Overschrijding grens opwarming aarde steeds dichterbij 

Volgens de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) is er bijna 50 procent kans dat in de komende vijf jaar de limiet van de opwarming van de aarde van 1,5 graad al wordt overschreden. Deze grens is vastgesteld door internationale wetenschappers en overheden als het kantelpunt waarop problemen als zeespiegelstijging, smeltende gletsjers en extreem weer mens en planeet echt gaan bedreigen. En onomkeerbaar worden als er niet direct wordt gehandeld.

De WMO, koepelorganisatie van de Verenigde Naties die gespecialiseerd is in weer en klimaat, heeft in een jaarlijkse klimaatupdate bekendgemaakt dat er 48 procent kans is dat de aarde in de jaren voor 2027 al meer dan 1,5 graad Celsius warmer is dan in het Industriële Tijdperk. In de voorgaande 5 jaar was deze kans nog maar 10 procent en in 2015 nihil. De kans wordt echter steeds groter omdat de productie van broeikasgassen niet structureel omlaag is gegaan zoals beoogd: de uitstoot is alleen maar verder gestegen.

De kans dat de aarde met meer dan 2,0 graden opwarmt – de limiet die is gesteld voor zeer ernstige gevolgen – wordt daardoor steeds reëler. De temperatuur op aarde is momenteel al gemiddeld 1,1 graad warmer dan in het Industriële Tijdperk, en een verdere opwarming zal zorgen voor grote problemen zoals nu al waarneembare gevolgen van zeespiegelstijging, warmere en zuurdere oceanen, smeltende gletsjers en extremer weer, zo waarschuwt de WMO.

Grens

In 2015 hebben wereldleiders in het klimaatakkoord van Parijs afgesproken dat de opwarming van de aarde bij voorkeur beperkt wordt tot 1,5 graad Celsius, en ten minste tot 2,0 graden. In 2018 waarschuwden wetenschappers al dat het overschrijden van 1,5 graad Celsius al ernstige gevolgen zal hebben voor miljarden mensen. Nu lijkt het volgens de WMO steeds aannemelijker dat we die eerste grens al in 2027 gaan overschrijden.

Secretaris-generaal van de WMO professor Petteri Taalas benadrukt en waarschuwt dat de grens van 1,5 graad geen willekeurige indicator is:

“De grens van 1,5 graad is het kantelpunt waarop klimaatverandering uitermate schadelijk wordt voor zowel mens als planeet. Zolang mensen broeikasgassen blijven uitstoten, zal dit doel compleet uit zicht raken.”

Er wordt in het rapport gewaarschuwd voor de extreem snelle opwarming van de poolgebieden, en dan vooral van de Noordpool: hier zal de opwarming maar liefst drie keer sneller gaan dan in de rest van de wereld. Het verdwijnen van het zee-ijs veroorzaakt nu al hittegolven, overstromingen en sneeuwstormen in Europa, Noord-Amerika en Azië, en zal alleen maar extremere gevolgen hebben naarmate de temperatuur verder stijgt.

Nog niet helemaal onomkeerbaar

Als de grens van 1,5 graad in 2027 wordt overschreden, betekent dit nog niet dat deze overschrijding onomkeerbaar is, aldus Leon Hermanson, de klimaatexpert die het onderzoek leidde en verbonden is aan het weerinstituut in het Verenigd Koninkrijk. Maar hij waarschuwt wel dat de kans hierdoor groter wordt dat we in een situatie terechtkomen waarin de limiet van 1,5 graad voor een langere periode wordt overschreden.

Wel ernstige gevolgen

Ook een tijdelijke overschrijding van 1,5 graad in opwarming kan ernstige gevolgen hebben, stelde het VN-klimaatpanel IPCC nog in hun meest recente rapport. In hun driedelige rapport dat in de afgelopen tien maanden is uitgebracht, legt het panel uit dat de opwarming natuurbranden, stervende bomen en smeltende gletsjers kan veroorzaken. Deze effecten, waarschuwt het rapport, zijn daarentegen wel onomkeerbaar, voor eeuwen of zelfs duizenden jaren, als we onze netto emissie niet terug weten te brengen tot nul.

De opwarming heeft tot nu toe al tot grote veranderingen in de atmosfeer, op het land en in de oceanen geleid, aldus het IPCC. Er is steeds meer bewijs dat extreem weer zoals hittegolven, zware regenval, extreme droogte en tropische cyclonen zijn toegenomen. Ook waarschuwde het panel dat de oceanen in een ongekend hoog tempo opwarmen. Volgens het IPCC kan de opwarming nog tegengehouden worden, maar vereist dit wel grootschalige investeringen en strengere maatregelen dan er tot nu toe ooit genomen zijn.

Bronnen:

• The Guardian
• HLN
• NOS
• Lees over de gevolgen van klimaatverandering
• Lees ook op AnimalsToday:
  .

Niets doen aan klimaatverandering komt de wereld duur te staan

©AnimalsToday.nl Savanna Breitenfellner