Honden en mensen, al duizenden jaren beste vrienden. Maar hoe is deze vriendschap precies tot stand gekomen? Dat de hond van de wolf afstamt weet eigenlijk iedereen wel. Waar de wolf echter is omgetoverd tot onze harige beste vriend was tot nu toe onduidelijk. Nieuw onderzoek toont aan dat het domesticeren van de hond duizenden jaren geleden begon in Zuidoost-Azië.

gedomesticeerde honden
Uit DNA-onderzoek blijken honden in Zuidoost-Azië het dichtst bij de wolf te staan | Foto credit: -_Scott Mason Photography- / Foter / CC BY-NC-SA

Door de jaren heen is er het een en ander aan onderzoek gedaan naar de oorsprong en evolutie van de gedomesticeerde hond. Onderzoek heeft aangetoond dat de hond afstemt van de grijze wolf en dat de hersenen en de spijsverteringsorganen van gedomesticeerde honden op een manier geëvolueerd zijn die vergelijkbaar is met de hersenen en de organen van de mens.

Tegenstrijdige uitkomsten onderzoek
Eerdere onderzoeken over waar de hond is gedomesticeerd waren echter tegenstrijdig. Onderzoek gebaseerd op DNA wees uit dat de eerste wolven ergens in Zuidoost-Azië tam werden gemaakt. Ander onderzoek, dat naar meerdere genetische markers keek, toonde juist aan dat de hond werd gedomesticeerd in Europa of het Midden-Oosten.

Eerste gedomesticeerde honden uit Zuidoost-Azië
Om meer inzicht te krijgen in de afkomst van de gedomesticeerde hond heeft een team van onderzoekers onder leiding van Zhang en Savolainen het gen van 58 honden en wolven geanalyseerd. In eerdere studies werd voornamelijk DNA gebruikt van honden en wolven buiten Zuidoost-Azië. Dit gaf echter geen volledig beeld van de oorsprong van de hond. Daarom maakten Zhang en Savolainen voor hun onderzoek gebruik van een combinatie van het gen van 12 grijze wolven, 12 soorten honden die vooral in Azië en Afrika voorkomen en 19 verschillende rashonden die wereldwijd leven. De resultaten van het onderzoeken geven aan dat het gen van de Aziatische honden het meest in de buurt komt van het gen van de grijze wolf. Zelf zegt Savolainen hierover:

“We vonden toen dat honden uit Zuidoost-Azië zich onderscheiden van alle andere hondenpopulaties, omdat ze de hoogte genetische diversiteit hebben en genetisch gezien het dichtst bij de wolf staan.”

Twee fases van domesticatie
Het onderzoek toont verder aan dat er twee fases van domesticatie waren. De eerste fase begon ongeveer 33.000 jaar geleden in China. De tweede fase vond ongeveer 18.000 jaar later plaats. In deze fase verspreidde de hond zich wereldwijd. Zo begonnen honden toen te migreren naar Afrika en het Middel-oosten en arriveerden ze ongeveer 10.000 jaar geleden in Europa.

Savolainen:

“Het hondenverhaal lijkt dus 33.000 jaar geleden te zijn begonnen, maar het exacte pad naar de volledig gedomesticeerde honden die zich over de wereld verspreidden 15.000 jaar geleden, is nog niet helemaal duidelijk.”

Meer onderzoek is daarom nodig om te bepalen hoe de hond zijn weg vond vanuit China naar de rest van de wereld.

Bronnen: National Geographic, Nature ©PiepVandaag.nl Nadine van Wissen