In Australische slachthuizen gaat export kennelijk boven ethiek. Dieren worden er structureel blootgesteld aan ernstig leed. Dat blijkt uit interne documenten en verklaringen van dierenartsen die in deze slachthuizen werkten. De dieren, vooral runderen en schapen, sterven onder slechte omstandigheden of worden verwaarloosd tijdens het slachtproces. De bevindingen werpen een schaduw op de vleesexport van Australië naar de Europese Unie.
Australië is wettelijk verplicht om veterinaire inspecteurs aanwezig te hebben in alle export-slachthuizen. Deze dierenartsen moeten toezien op de naleving van dierenwelzijnsregels. Maar in de praktijk blijkt dat het toezicht gebrekkig, ontoereikend en vaak puur symbolisch is. In sommige slachthuizen komt soms wekenlang geen dierenarts binnen. Inspecteurs die wél rapporteren over misstanden, worden genegeerd of onder druk gezet.
Dierenartsen slaan alarm
Uitgelekte documenten bevestigen dat er zowel intern als extern herhaaldelijk is gewaarschuwd voor de tekortkomingen. In 2019 diende de helft van het vaste team van dierenartsen in de staat Nieuw-Zuid-Wales een formele klacht in bij de nationale ombudsman. Ook recent, in 2023, luidde een ervaren dierenarts de noodklok via een gedetailleerde brief aan de toenmalige landbouwminister Murray Watt. Beide meldingen wezen op onderbezetting, intimidatie van dierenartsen en het niet opvolgen van meldingen van ernstig dierenleed.
Export boven ethiek, zowel op transport als bij de slacht
Een schrijnend voorbeeld deed zich voor in 2022, toen 600 schapen urenlang in de regen werden vervoerd zonder bescherming. Bij aankomst waren 103 dieren dood of stervend. De schapen waren onderkoeld, uitgedroogd en verzwakt. Toch leidde dit incident niet tot een officiële waarschuwing of sanctie. Volgens een aanwezige dierenarts had de sterfte “volledig voorkomen kunnen worden”.
Shocking animal cruelty claims as vets blow whistle on export abattoirs
On-plant vets are an international trade requirement – but dozens have now spoken out about what they claim is Australia’s lax oversight of the export meat industry
www.theguardian.com/australia-ne…— John Holmes (@jhaue.bsky.social) 19 april 2025 om 01:50
Op een andere locatie trof een dierenarts een koe aan met een dood kalf in het geboortekanaal. Het kalf was al in staat van ontbinding. Niemand greep in. Toen de arts het incident meldde, werd er geen actie ondernomen. De slachthuismedewerkers kregen zelfs excuses aangeboden voor het ongemak. Dergelijke situaties zijn volgens de artsen geen uitzondering, maar onderdeel van een patroon.
Dierenartsen raken getraumatiseerd
De druk op dierenartsen is groot. Meerdere artsen verlieten het vak na psychische klachten, waaronder PTSS. Zij voelden zich moreel verantwoordelijk voor het leed dat ze zagen, maar werden systematisch belemmerd in hun werk. Zo maken nieuwe overheidsregels het bijvoorbeeld moeilijker om dieren te controleren vóór de slacht. Artsen melden dat hun observatiepositie vaak meters van de dieren verwijderd is, zonder directe toegang. In een gezamenlijke verklaring stellen zij dat het ministerie van Landbouw het welzijn van dieren ondergeschikt maakt aan economische belangen.
De meldingen van klokkenluiders leggen bloot hoe kwetsbaar dieren zijn in de export-industrie. De wet biedt bescherming, maar die bescherming vervalt wanneer meldingen worden genegeerd, toezicht wordt vermeden en misstanden worden gebagatelliseerd. Uiteindelijk zijn het de dieren die daar de prijs voor betalen. Dierenrechtenorganisaties, waaronder Animals Australia, pleiten voor de oprichting van een onafhankelijk toezichtsorgaan dat losstaat van het ministerie. Zolang economische belangen leidend blijven, en export boven ethiek gaat, kunnen dieren niet rekenen op eerlijke bescherming. Alleen een onafhankelijk systeem dat dieren centraal stelt, kan zorgen voor structurele verbetering.
Europese verantwoordelijkheid
Australië exporteert jaarlijks grote hoeveelheden vlees naar Europa, waaronder naar Nederland. De EU stelt dat vlees alleen geïmporteerd mag worden als het afkomstig is van dieren die zijn geslacht onder toezicht van onafhankelijke dierenartsen. De Europese Unie speelt dus een cruciale rol in verandering van het systeem. Door importeisen daadwerkelijk te handhaven en bij schendingen op te treden, kan zij bijdragen aan betere bescherming van dieren wereldwijd. Australië moet zich houden aan de regels die het zelf onderschrijft. Want dierenwelzijn stopt niet bij de grens.
Bronnen:
©AnimalsToday.nl Savannah Drenth
