Er zijn verontrustende beelden opgedoken van noodlijdende olifanten die doodsangsten uitstaan in een circus in New York City.

olifanten
Still YouTube

Afgelopen donderdagavond stond in de Bronx een olifantenvrouwtje stokstijf stil in de circusring. Vol in de spotlights. Terwijl de playlist van top-40 nummers boven haar kop uit de speakers schetterede, staarde ze een half uur lang naar de grond voor zich. De enige aanstalten tot beweging die ze maakte, kwamen na gepor van een scherpe, metalen stok van haar opdringerige temmer.

Voor deze olifanten en haar collega’s is zo’n donderdagavond als alle anderen. Bij aanvang van de avond ging het al mis. Om te beginnen sprak de presentator van de avond continu over Afrikaanse olifanten, terwijl de dieren uit Azië komen: een oliedomme fout. Trots vermeldt hij erbij dat de show een avond gaat brengen met olifanten die blij in het rond rollen, op elkaar zitten en op smalle objecten zullen gaan poseren.

Nu zijn er beelden opgedoken waarin te zien is dat de olifanten repeterend hun hoofd heen en weer bewegen: het zogenaamde waven. Dit is, volgens experts waaraan de beelden zijn getoond, overduidelijk een teken van radeloos gedrag dat voorkomt bij dieren die opgesloten leven.

Dr. Lori Marino, directeur van de The Kimmela Center for Animal Advocacy, laat weten dat de grote olifant in de video duidelijk repeterend hoofdschudden vertoont. Ze merkt daarbij op:

“Dit is een duidelijk signaal van mentaal noodlijdende olifanten. Daar kan geen twijfel over bestaan.”

Marino laat ook weten dat dit typerend gedrag is dat wordt vertoond bij beesten die lijden aan angst, verveling en mentale en psychische pijn.

“Deze video toont bij uitstek waarom circussen onverenigbaar zijn met het welzijn van olifanten. Door de keiharde muziek en de chaotische omgeving waaraan de olifanten blootgesteld worden, zou het niet overdreven zijn om te zeggen dat de beesten daar letterlijk hun verstand aan het verliezen zijn.”

Dit gedrag kan ook psychische gezondheidsproblemen veroorzaken, volgens Margaret Whittaker: een dierengedragsconsulent en de directeur van de The Elephant Sanctuary in Tennessee. Ze geeft aan dat het een veelvoorkomend verschijnsel is bij circusdieren.

Die repeterende, abnormale bewegingen kunnen bovenmatige druk uitoefenen op de poten van de olifant, legt ze uit.
Op de video is volgens haar ook goed te zien dat bij twee olifanten op hun poten winkelhaken op hun huid zichtbaar zijn. In circussen zijn olifantenhaken, een soort scherpe poken, onontbeerlijk: ze worden gebruikt omdat de dieren, die trucjes en stunts anders domweg weigeren, uit te voeren.

Whittaker, die zich al twintig jaar lang bekommert over de zorg voor Aziatische olifanten, vindt ook dat het postuur van het olifantenvrouwtje uit de video abnormaal is. Ze verklaart:

“Ze houdt haar kop te laag en ze beweegt amper, ze beweegt richting het mannetje om op hem te leunen. Olifanten zijn gemaakt om te bewegen en staan in de natuur amper voor lange periodes stil als ze gezond zijn”.

Olifantenexpert Dr. Philip Ensley geeft aan dat er in de video te zien is dat de temmer met hevige gebaren probeert te voorkomen dat de olifanten hun zieke gedrag in de ring te vertonen. Hij is het eens met de twee andere experts dat dit gedrag extreem zorgwekkend is.

Meerdere pogingen tot reactie van UniverSoul, het circus van de video, lopen op niets uit: zij zwijgt als het graf.
In februari werd er een olifantentemmer beschuldigd van het verrichten van wreedheden bij dieren omdat hij naar verluidt een olifant van het podium had getrokken door een scherpe, metalen wapenstok in zijn mond te duwen. De zaak kwam voor in Atlanta, waar de rechter oordeelde dat er voortaan geen scherpe objecten in openingen van olifanten gestoken mogen worden.

Na dit incident plaatste UniverSoul de volgende verklaring op haar website:

“Het UniverSoul circus behandelt haar dieren naar behoren. We werken elke vorm van mishandeling en wreedheid bij dieren tegen, bij zowel wilde- als huisdieren, en we tolereren geen mishandeling op ons circusterrein. In 19 jaar en na meer dan 10.000 voorstellingen, hebben geen van onze dierenleveranciers ooit dierenleed bij UniverSoul kunnen bespeuren”.

Bovenstaande claim kan technisch misschien kloppen, maar het is niet de gehele waarheid. De olifanten zijn geen bezit van het UniverSoul circus, dus zij leasen de dieren van externen. Een van hen is Jorge Barreda uit Florida. Barreda heeft een spervuur aan dagvaardingen ontvangen aangaande de mishandeling van zijn olifanten, alleen dat was nooit ten tijde van de voorstellingen van UniverSoul. In 2006 werd hij gedagvaard vanwege de vreselijke, uitgedroogde conditie van een olifant, die werd gevonden in een trailer. In 2011 ontvangt hij een officiële waarschuwing omdat hij niet voorzag in veterinaire zorg bij al zijn olifanten. Ten slotte wordt er door de inspectie in 2013 een olifant van Barreda ontdekt, die rond liep met een onverzorgde, vochtige, ontstoken hoofdwond.

Ruim een jaar geleden, in maart 2014, wordt er geëist dat het UniverSoul circus niet meer optreedt met olifanten en grote katachtigen. De beslissing volgt op een geschonden regel die zegt dat tijgers in hokken moeten verblijven met voldoende bewegingsvrijheid. Bij de olifanten verzuimde het circus de tuberculosetests af te nemen.

Het is totaal niet duidelijk waarom de olifanten nu toch weer terug zijn in het circus in New York, maar afgelopen donderdag zag het er uit alsof de arme beesten probeerden zich staande te houden. Zo goed en zo kwaad als het ging.

De show in New York duurt nog tot 5 april in de Bronx en dan tot 26 april in Brooklyn.

Bron: The Dodo ©PiepVandaag.nl Kee Huidekoper