Diederik van Liere: De monomane weg van het elektrische hekwerk 

Schapenhouders in Drenthe zijn opnieuw onrustig. Was er vorig jaar in Midden-Drenthe een wolf die schapen doodde, in de afgelopen weken lijkt er een wolf in Zuidwest Drenthe bezig. De boer die in Geeuwenburg op 11 november 8 schapen verloor, had een elektrisch hekwerk. Maar de (vermoedelijke) wolf kwam wel binnen. Van de 65 rammen zijn er bovendien 32 in paniek door het hek uitgebroken. Hij ziet het systeem van een afrastering van de schapen als een McDonalds voor een wolf: ze kunnen geen kant op.

Een elektrisch hekwerk werkt in de praktijk dus lang niet altijd om een wolf van de schapen weg te houden. Geheid wordt dan gesteld ‘ja had hij maar een goed hekwerk moeten hebben’ en wordt er verwezen naar wat een goed hekwerk zou zijn en de subsidie ervoor. Ieder Drentse schapenhouder kan maximaal 20.000 euro subsidie krijgen voor zo’n hek. Maar van de 200.000 euro die de provincie sinds vorig jaar gereserveerd heeft, is nog een ton over.

Waarom is die ton overgebleven? Je zou toch zeggen dat dit geld de deur uitvliegt als de onrust over aanvallende wolven en behoefte aan hekwerkjes groot is. Eén reden geeft de vertegenwoordiger van het Platform Kleinschalige Schapen- en Geitenhouders; het plaatsen van een hek kost meer dan de subsidie en veel werk.

Inderdaad vertelt een andere schapenhouder bij Diever (vlakbij Geeuwenbrug), dat het geen doen zou zijn om een elektrisch hek te plaatsen rond de 40 hectare waar hij zijn schapen houdt. Ook hij had vermoedelijk een wolf op bezoek op 20 oktober: twee schapen gedood, een aantal verwond en de hele kudde stijf van de stress.

De schapenhouders zijn afwachtend, zo stelt de schapenvertegenwoordiger. Maar de verklaring van de overgebleven ton ligt volgens mij eerder bij de weerstand het drastisch anders dan normaal te doen. De ambivalentie over het nut van een speciaal wolvenwerend elektrisch hekwerk is overduidelijk. Je hoort een schapenhouder denken: ‘Leuk hoor zo’n hekwerk, maar bij mijn collega heeft het niet gewerkt en het kost me een hoop’, of ‘Het kan domweg niet bij mij’.

De vertwijfeling en de onmacht bij de schapenhouders, ook die wel een elektrisch hekwerk hebben toegepast, zijn belangrijke ingrediënten die de acceptatie van wolven onderuit kunnen halen. Dat is ook zorgwekkend. En daar komt nog bij dat de problematiek zich toespitst op migrerende wolven. Die doemen immers onvoorspelbaar op. Juist ter preventie van onvoorspelbare aanvallen is brede acceptatie en een brede inzet van middelen belangrijk. Met name in het grensgebied met Duitsland, waar de meeste wolven Nederland binnen komen. Maar een brede inzet in de grensstreek van elektrische hekwerken, allemaal van 1,2 meter hoog, is praktisch gezien zeer twijfelachtig. De overgebleven ton is daarvoor een teken aan de wand.

Waarom dan ook niet afstappen van de monomane weg van elektrische hekken? Er is zoveel meer, waar je wellicht schapenhouders wel mee kunt interesseren. Ze noemen zelf de inzet van grotere hoefdieren in de kudde (ezels, lama’s) of kuddebewakingshonden. Wij hebben andere methoden voorgesteld zoals het sensorsysteem op 1 of 2 schapen dat diverse afschrikmethoden activeert als een wolf nadert.
.

.
Andere voorbeelden zijn de verschillende vormen van fladry. Dat zijn gekleurde stroken die wapperend in de wind aan een draad om het veld geknoopt kunnen worden. De draad zelf kan voorzien worden van elektriciteit. Breed inzetten van fladry is juist bij het probleem met een onvoorspelbaar doortrekkende wolf interessant. Hieronder twee voorbeelden uit de VS:
.

.

.
De variatie van methoden tussen schapenhouders in een gebied kan het voor een wolf problematisch maken te voorspellen wat er gebeurt als hij een schaapskudde nadert. Dat kan een winstpunt zijn om de problemen te verminderen. Zeker als het een migrerende wolf betreft met ervaring met het doden van schapen binnen een elektrisch hekwerk.

Draagvlak voor methodes om te voorkomen dat een wolf schapen aanvalt is een centraal punt in de acceptatie van wolven in Nederland. Een wolf is slim, wij kunnen niet slim genoeg zijn.

Diederik van Liere – Institute for Coexistence with Wildlife
.

•  Lees ook:
  .

Diederik van Liere: Belgisch instituut gaat wolven afleren schapen te doden

©AnimalsToday.nl