De orka’s die langs de noordwestkust van de Verenigde Staten in de Stille Oceaan leven, hebben het erg moeilijk. In 2018 zijn 3 dieren overleden, waardoor hun aantal nu een nieuw dieptepunt van 74 heeft bereikt. In 30 jaar is de populatie nog nooit zo klein geweest.

orka's
Amerikaanse en Canadese orka’s hebben het zwaar | Foto: Pixabay

Nog eens 2 orka’s zijn ziek. Volgens een expert op het gebied van deze specifieke orkagroep gaan deze 2 dieren de zomer niet halen.

Afgevallen
Nu de winter invalt, concludeert men dat het lichaamsgewicht van deze orka’s is afgenomen ten opzichte van de zomer, toen ze overwinterden bij de San Juan-eilanden. Dit is te zien op foto’s die in september vorig jaar met drones zijn gemaakt. Deze Amerikaanse orka’s zijn ook dunner dan de orka’s uit de groep die noordelijker leeft, voor de kusten van Brits-Columbia (Canada) en Alaska. Deze Canadese populatie is in de afgelopen 40 jaar gegroeid omdat er meer vis voorradig is en de wateren schoner en stiller zijn. In die noordelijke groep zijn vorig jaar 10 kalveren geboren.

Te weinig eten, te weinig kalfjes
Ken Balcomb, directeur en oprichter van het Centrum voor walvisonderzoek (Center for Whale Research) vertelt dat er op oudjaarsdag foto’s zijn genomen van een 42-jarig vrouwtje uit de Amerikaanse orkagroep. Haar kop en nek zijn misvormd door ernstig voedselgebrek. Ook een 27-jarig mannetje uit de groep is ernstig verzwakt door voedselgebrek. In 2017 verloor hij zijn moeder en hij is niet in staat om in zijn eentje voldoende eten te vinden.

Lance Barrett-Lennard, directeur van het zeezoogdierenonderzoeksprogramma van het aquarium van Vancouver, zegt dat er weinig hoop is voor deze walvissen:

“Ze zijn in zo’n slechte conditie dat ze de winter hoogstwaarschijnlijk niet overleven. En áls dat al lukt, zijn de vooruitzichten in de lente en zomer ook heel dramatisch.”

Er is ook geen teken van nieuw leven in de groep die langs de Amerikaanse kust leeft. Volgens de rapporten waren er meerdere orka’s zwanger in september, maar tot nu toe zijn er geen kalveren gezien. Dat betekent dat er in 3 jaar tijd geen zwangerschap met succes is volbracht.

zeereservaat
Foto: Michel van den Bogaard Flickr via Compfight cc

Cruciale rol van vrouwtjes
Als het 42-jarige vrouwtje met de misvormde kop zou overlijden, dan zou dat een grote klap voor de groep zijn, aldus Deborah Giles, onderzoekswetenschapper van het Centrum voor conservatieve biologie aan de Universiteit van Washington (Center for Conservation Biology). Dit vrouwtje is namelijk nog steeds vruchtbaar. De fysieke gesteldheid van het 27-jarige mannetje komt ook niet als een verrassing voor Deborah Giles. Giles legt uit:

“De oudere vrouwtjes helpen de dieren in de groep, en in het bijzonder hun zonen, door hun voedsel te delen. Daarmee is deze sociale dynamiek een zegen, maar een vloek als er een vrouwtje sterft. De grote, volwassen, hongerige mannetjes profiteren van de vrouwtjes in hun familie. Waarschijnlijk wordt er nog steeds voedsel verzameld voor hem, maar niet meer zoveel als toen zijn moeder nog leefde.”

Domino-effect
De voedselvoorziening van deze dieren loopt het komende jaar gevaar. De orka’s eten voornamelijk chinookzalm, maar door de omstandigheden in de oceaan en de verslechterde riviermigratie (door warm water en weinig stroming) hebben deze zalmen een paar zware jaren gehad. Ken Barrett-Lennard zegt het onomwonden:

“Op dit moment is de grootste uitdaging voor deze orka’s simpelweg om genoeg te eten krijgen. Op langere termijn moeten we de zalmpopulaties weer op peil krijgen, maar dat is helaas een lang, langzaam proces.”

Nieuwe beschermingsmaatregelen
Vorige maand heeft de Canadese regering 2 nieuwe gebieden voor de zuidwestkust van Vancouvereiland aangewezen als beschermd gebied voor de orka’s. Jonathan Wilkinson, minister van visserij en oceanen zei dat hiermee belangrijke foerageergebieden van de bedreigde dieren in stand gehouden kunnen worden. De overheid vergroot de totale omvang van beschermde gebieden met ruim 4000 km², van zo’n 6.400 naar circa 10.700 km². Dit nieuwe beschermde gebied moet ervoor zorgen dat beide orkapopulaties kunnen aansterken.

Ook de Amerikaanse staat Washington heeft onlangs maatregelen aangekondigd voor het behoud van de orka’s. Er gaat $1,1 miljard naar de bescherming en het herstel van de leefomgeving van de zalm, naar ondersteuning van zalmkwekerijen, naar afvoer van stormwater en naar het terugdringen van de geluidsoverlast die de scheepvaart veroorzaakt. Ook stelt de staat een gedeeltelijk verbod in op toeristische walvistochtjes.

Handen uit de mouwen
Ondanks alle slechte berichten over de terugloop in de orkapopulatie is Barrett-Lennard nog steeds hoopvol:

“De dieren zijn nog niet verloren. Als we hun aantal stabiel kunnen houden, dan kan de groep zich herstellen. We moeten de handen uit de mouwen steken, en de komende jaren zullen allesbepalend zijn.”

Bron: CBCNews ©AnimalsToday.nl Anne Douqué