Nog maar acht vaquita’s in het wild, uitsterven dreigt

De Californische bruinvis (vaquita) is ’s werelds kleinste walvisachtige en leeft alleen in een klein deel van de Golf van Californië. Een nieuw rapport van de Commission for Environmental Cooperation (CEC) schat dat er nog slechts acht vaquita’s over zijn in het wild. Daarmee is de vaquita met afstand de meest bedreigde walvisachtige ter wereld. Mexico, dat zich in internationaal verband had verplicht om de vaquita te beschermen, krijgt nu de schuld voor deze dramatische achteruitgang.

Al jaren is bekend dat de vaquita vooral slachtoffer wordt van illegale visserij. De dieren raken verstrikt in zogeheten kieuwnetten, die eigenlijk al sinds 2020 verboden zijn in het leefgebied van de vaquita. Toch blijven stropers de netten gebruiken. Stropers zetten de netten vooral om de totoaba te vangen; een vis met een zeldzame zwemblaas die op de zwarte markt in Azië veel geld oplevert. Ondanks afspraken (onder meer tussen Mexico, Canada en de VS) om deze visnetten uit te bannen, blijkt uit recente rapporten dat de handhaving ernstig te kort schiet. Zo zijn van de beloofde 850 satelliettrackers om kleine vissersbootjes te volgen slechts tien geïnstalleerd.

Weinig actie door Mexicaanse overheid

Mexico heeft onder druk van internationale afspraken formeel beloofd op te treden tegen de kieuwnetten. Maar op de wateren van de Golf van Californië weten illegale vissers dit te omzeilen door hun vangsten via omwegen aan wal te brengen, zodat inspectie moeilijk is. Ondertussen gaat de inzet van milieuorganisaties door. Zo werken vrijwilligers van Sea Shepherd al jaren ‘s nachts om de illegale netten op te sporen en uit het water te halen.

Voor Animals Today is de teruggang van het aantal vaquita’s geen onbekend onderwerp. In 2019 berichtten we al dat er naar schatting nog maar 22 vaquita’s over waren. Ook volgden we de inzet van Sea Shepherd in 2023 om de soort te beschermen tegen illegale netten. Ondanks alle inspanningen daalde het aantal sindsdien verder: het nieuwe rapport van de CEC meldt nu nog maar acht overlevenden. De beloofde beschermingsmaatregelen hebben tot nu toe niet het gewenste effect gehad en dat er dringend meer moet gebeuren.

Nog maar 22 vaquita’s over in Mexico

Unieke bruinvis

De vaquita komt nergens anders ter wereld voor dan in dit kleine deel van de Golf van Californië. Het verlies van de soort zou niet alleen een ecologische verlies zijn; ook illustreert dit het falen van internationale afspraken om de biodiversiteit te beschermen. Deskundigen benadrukken dat de tijd om te handelen nu echt dringt. Zonder strengere handhaving, volledige uitrusting van toezichthouders en alternatieve vismethodes voor lokale vissers, is het onvermijdelijk dat de vaquita binnen enkele jaren uitsterft.

8 vaquita’s: noodkreet om te handelen

Dat er nog acht vaquita’s leven, betekent dat er theoretisch nog hoop is. Maar dan moet er wel alles aan gedaan worden om deze individuen te beschermen. Elke dag dat illegale netten in zee blijven liggen, kan het de laatste zijn voor deze bijzondere bruinvis. Het is dan ook zaak dat de Mexicaanse overheid nu alles op alles zet om definitieve uitsterving te voorkomen. Dat is ook de noodkreet van Sarah Uhlemann, internationaal programmadirecteur bij het Center for Biological Diversity:

“Dit rapport bevestigt een hartverscheurende realiteit. Illegale visserij met kieuwnetten drukt de laatste adem uit de arme vaquita. Mexico moet onmiddellijk alle visserij met kieuwnetten stopzetten en 24 uur per dag handhaving starten in het hele leefgebied van de vaquita om deze kleine bruinvissen nog een sprankje hoop te geven om uitsterven te voorkomen.”

Het rapport over de vaquita is te lezen via de volgende website: Biological Diversity.

Bronnen: