Weetjes: de onsterfelijke kreeft 

Over veel dieren die in de diepe, donkere zee leven bestaan mythes. Dat is bij de kreeft niet anders. Maar één mythe, dat de kreeft onsterfelijk zou zijn, blijkt toch niet helemaal waar te zijn.

Thomas Matthews, een kreeftenbioloog bij de Florida Fish en Wildlife Conservation Commission vertelt:

“Kreeften verjaren net zoals de meest andere organismen, maar sommige kreeften hebben echter een buitengewoon lange levensduur. De Amerikaanse kreeft bijvoorbeeld kan minstens 100 jaar oud worden, wat meer dan vijf keer de levensduur is van de Caribische kreeft, die haalt vaak niet eens de 20 jaar.”

Temperatuur
De temperatuur van het water verklaart een verschil in leeftijd. Als kreeften in warm water leven, zoals in het Caribisch gebied, hebben ze een snellere stofwisseling. En omgekeerd, als ze in koud water zijn, is hun metabolisme langzamer. Als het metabolisme langzamer is, wordt het dier langzaam ouder en leeft het langer; zolang het aan vissers, roofdieren en ziekten ontsnapt dan.

De kreeft heeft een speciale vaardigheid die de onsterfelijkheid mythe waarschijnlijk heeft gevoed. De geklauwde schaaldieren stoppen nooit met groeien, hoewel de groei wel afneemt naarmate ze ouder worden. Kreeften zijn dus niet onsterfelijk, maar het blijft moeilijk om hun leeftijd te achterhalen. Deze bijzondere wezens vervellen en laten bijna niets achter dat hun ware leeftijd zou kunnen onthullen.

Gewicht
Vissers vangen de meeste kreeften als de ongewervelde dieren tussen de 4 en 18 maanden oud zijn en ongeveer een halve kilo wegen. Maar vanwege de nooit eindigende groei, kunnen oudere kreeften maar liefst 11 kilo wegen.

Oudere moeders
Kreeften kunnen zich ook tot op hoge leeftijd voortplanten, een eigenschap die bij andere dieren niet veel voorkomt. Oudere kreeften zijn vaak betere moeders omdat ze verder naar zee reizen om hun eieren eruit te laten, in tegenstelling tot jongere kreeften die hun eieren meestal dichter bij de kust leggen. Nabij de kust is er meer vervuiling waardoor de eieren kunnen verstikken.

Tanden
In de afgelopen jaren hebben onderzoekers ontdekt dat kreeften tanden in hun maag hebben die door alle vervellingen blijven bestaan. Deze tanden hebben lijnen die lijken op boomringen en die kunnen dan weer helpen bij het ontcijferen van de leeftijd van de kreeft. Onderzoekers zijn nu aan het kijken hoe deze lijnen gevormd worden en of de temperatuur van het water het uiterlijk of groeisnelheid beïnvloedt.

Soorten
Slechts een paar van de honderden soorten kreeften worden gevangen voor commerciële doeleinden. Maar die paar soorten zijn enkele van de meest binnengehaalde wezens uit de zee en en leveren een wereldwijde vangst van meer dan 200.000 ton per jaar op.

De kreeft die de meeste mensen helaas kennen van hun borden is de Amerikaanse kreeft. De Europese kreeft is een andere veelvoorkomende commercieel gevangen soort. Deze koudwaterschaaldieren leven in het noordelijke gedeelte van de Atlantische oceaan. Er zijn ook tropische kreeften die op grote schaal worden geconsumeerd, maar dit zijn over het algemeen klauwloze soorten.

Leefomgeving en dieet
Kreeften zijn schaaldieren met tien poten en zijn nauw verwant aan garnalen en krabben. De Amerikaanse kreeft leeft in de koude, rotsachtige wateren voor de Atlantische kust van Noord-Amerika. Maar kreeften zijn te vinden in alle oceanen van de wereld, zowel in zout als zoet water. Ze hebben slecht zicht, maar daarentegen een hoogontwikkelde smaak- en reukzin. Ze eten voornamelijk vis en weekdieren, maar werken af en toe ook wat alg naar binnen.

Voortplanting
Vrouwelijke kreeften dragen hun eieren tot een jaar lang onder hun buik, voordat ze als larven in het water worden vrijgelaten. De larven doorlopen verschillende stadia in het water, alvorens ze zich op de bodem vestigen waar ze de rest van hun leven doorbrengen. Ze leven over het algemeen in zelf gegraven holen, in rotsachtige spleten of verborgen tussen het zeegras.

Bronnen: National Geographic, LiveScience ©Animals Today Sophie Janssen