In Griekenland is een ernstige uitbraak van schapenpokken gaande, een virusziekte die ook mensen kan besmetten. Honderdduizenden schapen en geiten zijn dit jaar al preventief gedood om verdere verspreiding te voorkomen. Deze aanpak laat opnieuw zien dat het huidige systeem van veehouderij reflexmatig reageert op ziektes in plaats van ze structureel proberen te voorkomen. De gevolgen daarvan kunnen voor mens en dier levensbedreigend zijn.
Schapenpokken is een zeer besmettelijk virus dat vooral schapen en geiten treft. Het veroorzaakt hoge koorts, huiduitslag, zweren en systemische infecties. Vooral bij jongere of verzwakte dieren kan dit leiden tot sterfte. De ziekte is aangifteplichtig binnen de EU. Dit betekent dat bij bevestiging streng wordt ingegrepen met transportverboden, quarantainezones en het op grote schaal doden van dieren (ruimen).
Schapenpokken en mensen
Hoewel menselijke besmettingen (nog) zeldzaam zijn bij deze ziekte, behoort schapenpokken tot de groep zoönosen: infectieziekten die theoretisch tussen dier en mens kunnen overspringen. Elke uitbraak benadrukt dat dieren- en volksgezondheid geen gescheiden domeinen zijn. De grens is dun en soms niet aanwezig. Een virus discrimineert niet als het zo uitkomt.
.
Zoönosen en intensieve veehouderij
Wat nu in Griekenland gebeurt, hebben we eerder gezien. Soms heet het vogelgriep, soms Q-koorts, de andere keer schapenpokken of varkenspest, maar de kern is steeds hetzelfde. Een virus duikt op in de intensieve veehouderij en verspreidt zich razendsnel onder dieren die dicht opeen worden gehouden, wat leidt tot massale sterfte onder de dieren.
.
.
Wetenschappers waarschuwden al voor de risico’s van geitenhouderijen, waar omwonenden meer kans lopen op luchtweginfecties. Bij vogelgriep zien we hoe een virus dat ooit alleen bij vogels voorkwam, zich uitbreidt naar steeds meer zoogdieren. Ook de mens is een zoogdier. Bij de Q-koorts sprong het virus over van de geit op de mens. Schapenpokken past in precies datzelfde patroon. Het is telkens een ander etiket, maar steeds hetzelfde riedeltje.
Systeem dat ziek maakt
De aanpak is net zo voorspelbaar als de uitbraak zelf: dieren doden, bedrijven afsluiten, gebieden ontsmetten en vervolgens doorgaan alsof er niets aan de hand is. Totdat de volgende ziekte de kop opsteekt. De eerste slachtoffers zijn altijd de dieren zelf: zij worden ziek, lijden of worden preventief gedood, zonder dat het systeem waarin ze gevangen zitten ook maar een fractie verandert.
.
Nieuwe pandemie dreigt aan horizon
Zolang men vasthoudt aan dit model van schaalvergroting en symptoombestrijding, blijft de dreiging bestaan. Vandaag hebben we het over schapenpokken, gisteren over vogelgriep en morgen is er weer iets anders, maar de uitkomst is dezelfde. Men leert er niet van. De les zou pijnlijk duidelijk moeten zijn: door dieren op industriële schaal te houden, hebben mensen een systeem gecreëerd dat niet alleen dieren ziek maakt, maar ook zichzelf in gevaar brengt. De intensieve veehouderij keert zich tegen haar eigen architecten.
.
Bron:
- The Independent
- Lees ook op AnimalsToday:
.
©AnimalsToday.nl Mariska van Geelen
