‘Planeet Poes’ van Maarten Reesink ligt sinds Dierendag in de boekwinkel. De ruim 300 pagina’s tellende uitgave is een nieuw standaardwerk over de band tussen mensen en katten, benaderd vanuit historisch, wetenschappelijk, cultureel en filosofisch perspectief. Tegelijk staat de liefde voor katten voelbaar centraal. Hierdoor is Planeet Poes geen taaie opsomming van feiten, maar een kennisbron vol liefde, humor en boeiende beschouwingen. Een boek waarin iedere kattenmens zich kan verliezen.
Planeet Poes lees je met de kat op schoot, of in ieder geval binnen handbereik. Maar je moet er wel voor gaan zitten. Planeet Poes is in de basis een wetenschappelijke benadering van de eeuwenoude band die katten en mensen hebben. Katten krijgen vaak het etiket mysterieus en ongrijpbaar opgeplakt, maar dat komt volgens de auteur simpelweg omdat we ze maar half begrijpen. Planeet Poes helpt dat inzicht te vergroten.
Planeet Poes is serieus leuk
Maarten Reesink is specialist in mens-dierrelaties en verbonden aan de Universiteit van Amsterdam. Hij onderzocht bronnen van biologen en dook in wetenschappelijke en historische literatuur, culturele uitingen en gedragsobservaties. Ook zijn eigen katten komen aan bod, wat maakt dat Planeet Poes geen droge kost is geworden. De liefde voor katten spat ervan af en door de humorvolle schrijfstijl zit je regelmatig te glimlachen.
Gedurende zijn onderzoek voor Planeet Poes komt Maarten Reesink tot de conclusie dat mensen nog maar bar weinig van katten begrijpen. Terwijl katten juist heel erg hun best doen richting ons, onder meer met een eigen taal voor hun mens(en). Van nature miauwen katten niet zomaar, want daarmee kun je positie verraden. Maar onze huispoezen begrijpen dat mensen in een vocale wereld leven. Om met ons te communiceren ontwikkelen ze eigen miauwtjes, om dingen te vragen of mede te delen. Maarten Reesink:
“Die miauw is geen instinctieve kreet, maar een verfijnd communicatiemiddel dat speciaal op mensen is afgestemd. Katten gebruiken variaties in toonhoogte, volume en timing om hun bedoelingen duidelijk te maken: van een vriendelijke uitnodiging tot protest of paniek. Steeds meer onderzoekers beginnen nu pas te begrijpen dat we poezen eigenlijk helemaal niet zo goed kennen.”
Katten mauwen heel direct en bewust naar ons, terwijl volwassen poezen enkel zo tegen hun kroost praten:
“Alleen moederpoezen en kittens gebruiken de miauw naar elkaar. Volwassen katten communiceren met soortgenoten vooral via spinnen, kirren, grommen of blazen, omdat ze op zoek zijn naar vriendschap, seks, spelen of een gevecht. Maar zodra er een mens in beeld komt, begint het miauwen. Het is een manier waarmee ze om aandacht vragen, zoals kittens dat doen bij hun moeder.”
Gevaarlijke planeet
De band tussen katten en mensen was niet altijd goed, om het zacht uit te drukken. Alle aspecten van onze gezamenlijke geschiedenis komen aan bod. Heel lang geleden concurreerden sabeltandtijgers met onze vleesetende voorouders. In Egypte speelde de kat een essentiële culturele rol. Katten vingen muizen en dat waardeerden mensen, vooral op schepen. Via wereldwijde scheepvaart en ontdekkingsreizen verspreidden katten zich over de planeet. Langzaamaan groeiden mens en kat dichter naar elkaar toe. Totdat (zwarte) katten aan hekserij gekoppeld werden en juist weer een heel duistere periode aanbrak.
We leren in Planeet Poes over kattengedrag, hun scherpe zintuigen en onderlinge interacties. Hoe zit dat met kattenmensen en hondenmensen? En onze poes is thuis misschien een lieve knuffelaar, maar buiten een jager met impact. Ook zwerfkatten en verwilderde katten leren we beter kennen, evenals het leven van de ‘buitenkat’. Op een planeet vol poezen wonen overal rivalen, dus wees op je hoede wanneer je door de buurt struint.
.
Verwilderde katten eten nauwelijks beschermde dieren in Utrecht
Volwaardig gezinslid
Tot slot duikt Maarten Reesink in onze (moderne) cultuur en katten. Van maatschappelijke problemen als mishandeling, tot de kat in oude literatuur en moderne strips. Katten en kittens zijn van nature film- en fotogeniek. Kattenfilmpjes gaan daarom als een trein op het wereldwijde web. ‘Planeet Poes’ heeft daarmee nog een betekenis erbij, want dankzij het internet heeft de kat opnieuw een cultstatus gekregen. De kat is meer dan ooit een volwaardig lid van gezinnen en families en niet meer weg te denken uit ons leven.
Het dankwoord staat op pagina 264, maar Planeet Poes is geen taaie dikke pil. Dit boek is een ode aan de kat, zonder gebep of gekwezel. Planeet Poes is de wereld waarop we allemaal leven. Het boek is een nieuw standaardwerk over de unieke band tussen twee concurrenten, die het uiteindelijk toch heel goed samen konden vinden.
.
- Planeet Poes is verschenen bij Uitgeverij Noordboek
- Lees ook op AnimalsToday:
.
©AnimalsToday.nl BVR
