Uit onderzoek van Animal Rights blijkt dat twee mannelijke rhesusapen, genaamd ‘K’ en ‘S’, dagelijks elektrische stroomstoten kregen toegediend in het proefdiercentrum van de KU Leuven. Deze epileptogenese studies op de apen duurden maar liefst 17 maanden lang en hadden tot doel inzicht te verkrijgen in de ontwikkeling van epilepsie.

Proefaap Bassie - stroomstoten
Ex-proefaap Bassie is met pensioen bij Stichting AAP

Nadine Lucas, woordvoerster Animal Rights vzw:

“Opnieuw bewijst dit onderzoek de stress, angst en pijn bij de proefapen aan de KU Leuven. Het wordt hoog tijd dat de regering deze dierproeven aan banden legt”.

Het verloop

Als voorbereiding op de epileptogenese studies ondergaan de apen ‘K’ en ‘S’ een hersenoperatie. Elektroden worden ingeplant in de hersenen voor metingen van de hersenactiviteit en voor het toedienen van elektrische stroom. De elektrische stroomstoten zijn bedoeld om hersenschade bij de apen te creëren, om zodoende epileptische aanvallen op te wekken.

Altijd dorst

Tijdens het experiment zelf worden ‘K’ en ‘S’ afgezonderd in een verduisterde, geluidsdichte ruimte waar ze naar beeldschermen moeten kijken. Om te verhinderen dat de apen hun blik afwenden van het beeldscherm worden zij vastgebonden in primatenstoelen waarbij ook hun hoofd is gefixeerd. De dieren worden gehouden aan een zeer streng regiem: zij krijgen vooraf amper te drinken en worden tijdens de experimenten met een druppel water of sap beloond wanneer zij een handeling goed verrichten. Lucas:

“De apen ´K´ en ´S´ krijgen nog geen glas water per dag en hebben altijd dorst. Proefdieren onthouden van basisbehoeften zoals drinken is dierenmishandeling”.

‘K’ en ‘S’ onder stroom

Bij het volwassen mannetje ‘K’ wordt acht weken na de operatie begonnen met de dagelijkse elektrische stroomstoten. Bij de jonge aap ‘S’ na dertien weken. In de publicatie staat dat “dagelijks een hoeveelheid elektrische stroom wordt toegediend gedurende een seconde terwijl het proefdier in een aangepaste primatenstoel zit en een taak uitvoert. In de beginfase heeft de elektrische hersenstimulatie slechts beperkte epileptische activiteit in de hersenen tot gevolg. Na een aantal maanden dagelijkse stimulatie neemt de gevoeligheid van het proefdier voor elektrische stimulatie toe, waardoor progressief zwaardere aanvallen uitgelokt kunnen worden”.  

De gevolgen

In de tweede fase van het onderzoek beginnen de apen onwillekeurige bewegingen met de lippen te maken. Aap ‘S’ laat zijn blik afwijken van het scherm en ‘faalt’ bij de test. Hij kan zich niet langer focussen op het beeldscherm. Aap ‘K’ loopt tegen hetzelfde probleem aan. Zijn ogen bewegen in snel tempo van het ene punt naar het andere.

In de derde fase treden steeds meer motorische storingen op, meer onbeheerste bewegingen met de lippen, bij aap ‘K’ treden spiertrekkingen op in één van de mondhoeken, beide apen knipperen met de ogen, en de dieren maken onwillekeurige bewegingen in de vier ledematen. Er treedt nu ook een korte postictale periode op: dat is het verschijnsel aan het einde van een epilepsie aanval, gekenmerkt door diepe slaap, hoofdpijn, verwarring, spierpijn en spierzwakte. In de laatste fase van de dierproef verergeren de onbeheerste bewegingen in de ledematen, ook de postictale periode neemt toe.

Hoe gaat het nu met ‘K’ en ‘S’?

Het is onbekend of ‘K’ en ‘S’ nog in leven zijn en hoe het met hen gaat. Zij werden respectievelijk 16 en 17 maanden lang dagelijks gebruikt voor deze proeven. Alleen in het weekend kregen de apen vrijaf. Zij ondergingen meer dan 300 elektrische stroomstoten. De ingeplante elektroden bleken na verloop van tijd niet meer goed te functioneren waardoor ze opnieuw geopereerd moesten worden. Lucas:

“Uit de publicatie maken wij op dat de dierproefnemers van de KU Leuven nieuwe plannen hebben voor epileptogenese studies op apen. Animal Rights is bezorgd om het leven en welzijn van de betrokken dieren”.

Minderwaardig

Rector Torfs van de KU Leuven stelt dat mensen en dieren wezenlijk anders zijn en daarom niet dezelfde rechten verdienen. Hiermee impliceert hij dat dieren minderwaardig zijn en vergoelijkt hij de dierproeven op apen. Onderzoekers van de KU Leuven beweren dat proefapen zoals ‘K’ en ‘S’ juist veel op ons lijken wat hen tot een geschikt proefdier maakt. Maar als proefapen zoveel op ons lijken dan kunnen zij ook dezelfde pijn, angst en stress ervaren. Dit maakt volgens Animal Rights dierproeven op apen onethisch. Lucas:

“Dit debat wordt al jarenlang gevoerd maar niet door de politiek. We willen dat de proefapen rechten krijgen en dat deze dierproeven verboden worden”.

Publicatie epileptogenese onderzoek op apen KU Leuven

Persbericht Animal Rights vzw