Sinds 2021 zijn er wereldwijd al miljoenen vogels en duizenden zoogdieren, waaronder bruine en zwarte beren, overleden aan de gevolgen van vogelgriep. Ook de eerste dode ijsbeer is nu een feit. Dit betekent dat het virus één van de meest afgelegen gebieden van de wereld heeft bereikt. Dit gegeven baart wetenschapers grote zorgen.

dode ijsbeer
Vogelgriep: Dode ijsbeer in Alaska | Foto: publiek domein

Het is tot nu toe het eerste geval van een ijsbeer die overleden is aan vogelgriep. De ijsbeer is hoogstwaarschijnlijk ziek geraakt door het eten van besmette vogelkadavers. Het dier is gevonden vlakbij Utqiaġvik, één van de meest noordelijke gemeentes in Alaska. Het kan heel goed zijn dat er meer ijsberen zijn overleden. Maar omdat dit gebied zo afgelegen is en er heel weinig mensen wonen, kan dit geheel onopgemerkt blijven.

Dode ijsbeer

De ijsbeer staat op de IUCN Rode Lijst als ‘kwetsbaar’ aangegeven. Dit, omdat het zee-ijs door klimaatverandering smelt. Dat dit dier nu ook door vogelgriep gevaar loopt, is zeer zorgwekkend. “Dit is afschuwelijk”, zegt Diana Bell, professor biologie aan de Universiteit van East Anglia.

“Maar het verbaast me niet: de lijst met zoogdieren die gestorven zijn door de vogelgriep groeit de afgelopen jaren enorm. Deze ziekte is niet meer enkel voor vogels.”

“Nu het een charismatisch dier als de ijsbeer heeft getroffen, hoop ik dat mensen nu echt wakker worden en willen luisteren. We hebben een pandemie in de biodiversiteit: H5N1. Een pandemie omdat het al zoveel vogels en zoogdieren het leven heeft gekost.”

1,5 graden opwarming aarde
Vogelgriep: Dode ijsbeer in Alaska | Foto: Wikimedia Commons

Een ecologische ramp

Wetenschappers waarschuwen dat dit zeer besmettelijke virus één van de grootste ecologische rampen ooit kan veroorzaken als het de afgelegen pinguïnpopulaties zal bereiken. Dit virus breidt zich al uit richting het zuiden van Antarctica, waar een dode subantarctische grote jager is aangetroffen.

Vogelgriep: Zorgen om massasterfte in Antarctica

“Het voorspelt niet veel goeds”, vertelt Dr Meagan Dewar, Hoofd van de SCAR Antarctic Wildlife Health Network. Ze zegt verder:

“Onze eerdere analyse gaf een verhoogd risico aan dat HPAI (hoogpathogene aviaire influenza) zich zou manifesteren in Antarctische diersoorten in 2023/2024 op het Antarctische schiereiland en dat is precies wat we hier nu zien gebeuren.”

Het zijn juist de ecosystemen in de poolgebieden die zeer kwetsbaar zijn voor vogelgriep. Hier verblijven veel soorten dieren die nergens anders ter wereld voorkomen. En die nog nooit zijn blootgesteld aan dit soort virussen. Dit komt bovenop klimaatschade; de poolgebieden zijn één van de meest getroffen gebieden wat betreft klimaatverandering. Het is niet meer dan logisch dat men zich grote zorgen maakt over de toekomst van de poolgebieden en de dieren die daar leven.

Bronnen:

Vogelgriep: 110.000 kippen afgemaakt in Putten

Vogelgriep: Bijna 1000 zeeleeuwen en zeehonden dood in Brazilië

©AnimalsToday.nl Mariska van Geelen