Er is steeds meer hoop voor de charismatische grote kat, de jaguar. Het aantal jaguars in Mexico is in 15 jaar met maar liefst 30 procent toegenomen. Dit blijkt na een tweede grote nationale jaguar-telling. Naar schatting leven er nu ruim 5300 jaguars in heel Mexico.
Ecoloog Gerardo Ceballos en zijn collega’s van de National Alliance for Jaguar Conservation (ANCJ) startten de eerste nationale telling in 2010. Ze hoopten daarmee een idee te krijgen hoe groot de kans op het uitsterven van de jaguar zou zijn. Hoeveel jaguars waren er nog in Mexico?
Meer jaguars dan verwacht
Na de eerste tellingen werd ingeschat dat er ongeveer 1000 jaguars leefden in heel Mexico. De onderzoekers hielden daarbij rekening met bedreigingen, zoals jacht, conflicten met veeboeren en verlies van leefgebied. Ze kregen echter andere resultaten dan verwacht en vonden meer jaguars dan dat ze ooit voor mogelijk hadden gehouden. Ceballos:
“Het was een grote verrassing en geweldig nieuws. Uiteraard betekent 4000 dat de soort nog steeds met uitsterven wordt bedreigd, maar 4000 is een stuk beter dan 1000.”
.
5300 jaguars in Mexico
Vijftien jaar later is het nieuws nog beter. Dit jaar voltooide Ceballos een tweede onderzoek. Hiervoor schakelde hij meer dan 50 nationale en lokale onderzoeksinstellingen en gemeenschapsleiders in. Alles bij elkaar werden er 920 bewegingsgeactiveerde cameravallen geïnstalleerd. De telling vond plaats gedurende 90 dagen in 15 staten. De onderzoekers keken naar een gebied van 414.000 hectare, wat dit de grootste telling voor zoogdieren ooit in Mexico maakt. Uit de telling bleek dat het aantal jaguars in 15 jaar tijd met 30 procent was toegenomen. Ceballos vertelt tegen The Guardian:
“Het feit dat het land erin is geslaagd om de jaguarpopulatie de afgelopen 14 jaar op peil te houden en te laten groeien, is buitengewoon. Voor mij is dat geweldig nieuws voor het land. Mexico en de wereld hebben goed nieuws nodig.”
De jaguars werden gevonden op verschillende plekken in het hele land. Het schiereiland Yucatán heeft de meeste jaguars (1699), dan het zuidelijke deel van de Stille Oceaan (1541), het noordoosten en midden van Mexico (813), het noordelijke deel van de Stille Oceaan (733) en de centrale Pacifische kust (540).
Volgens Ceballos heeft de stijging van de populatie te maken met drie belangrijke factoren; het behoud van natuurlijke beschermde gebieden waar jaguars vrij kunnen rondlopen, het verminderen van het conflict tussen veeboeren en jaguars en een publiciteitscampagne die de jaguar op de kaart heeft gezet:
“Toen we begonnen, was de jaguar vrijwel onbekend. Op dit moment is het een van de bekendste diersoorten in Mexico.”
Nog steeds ‘gevoelige’ diersoort
Ondanks de stijging van de populatie, staat de jaguar op de IUCN-lijst als ‘gevoelige’ diersoort. Deze prachtige kat wordt helaas nog steeds bedreigd. Zo worden er voortdurend nieuwe snelwegen aangelegd in Mexico. Het leefgebied wordt hierdoor steeds meer versnipperd en verkleind. Ook is de kans groter dat de grote katten worden aangereden. In 2016 maakte National Geographic onderstaande reportage over de bedreigingen én de bescherming van jaguars in Mexico:
.
Bedreigingen
Ontbossing en verlies van leefgebied blijven een groot probleem. Mexico heeft in de afgelopen zes jaar 600.000 hectare bos en jungle verloren. Maar ook besmettelijke ziekten die worden overgedragen via vee vormen een gevaar. Conflicten met veeboeren komen ook nog steeds voor. Stroperij is ook een probleem. Er is een online marktplaats lichaamsdelen van de jaguar worden verkocht. Ceballos:
“Aan de ene kant is het een schande. Maar aan de andere kant betekent het dat waar nog jungles en bossen zijn, de populaties groeien.”
.
.
Ondanks de populatiegroei zal het nog 25 tot 30 jaar duren voordat de jaguar in Mexico geen bedreigde diersoort meer zou zijn. Ceballos en zijn team willen dit terugbrengen naar een periode van 15 jaar. Er is een grotere financiële bijdrage van de overheid nodig voor natuurbehoud, steun van de particuliere sector, wetenschappers en landeigenaren om gebieden te beschermen. Ceballos:
“We winnen een slag in een oorlog die verloren gaat. Maar het is een zeer belangrijke slag. Het geeft ons hoop dat we geweldige resultaten kunnen behalen als we het juiste beleid formuleren.”
Gespierd roofdier met sterke kaken
De jaguar (Panthera onca) is een ‘compact’ en gespierd roofdier met hele sterke kaken. Hiermee kan hij de schilden van schildpadden en de huiden van krokodillen doorboren. Hij kan goed in bomen klimmen en ook goed zwemmen. De kat komt voor in Midden-Amerika en een groot deel van Zuid-Amerika. Jaguars leven in verschillende leefgebieden, van dichtbegroeide nevelwouden en regenwoud tot kustwouden. Ze komen ook voor in droogbossen en meer open terrein, zolang er genoeg dekking is van rotsen en gras. Ze leven graag in de buurt van water.
De jaguar lijkt op een luipaard, maar is zwaarder gebouwd en heeft een stevigere rozettentekening op de vacht. De jaguar besluipt zijn prooi en lokt deze in een hinderlaag. Het is een veelzijdige grote kat en hij kan zich goed aanpassen. Dit geeft hem waarschijnlijk een voordeel in de krimpende bossen van Mexico.
Bronnen (A-Z):
#GNvdD: Mexico, Guatemala en Belize beschermen samen Maya-regenwoud
©AnimalsToday.nl Jane Sauer
