Eekhoorns hebben het afgelopen najaar voldoende voedsel gehad doordat er veel zaden van eik en beuk zijn geweest (zogenaamde mast). Hierdoor hebben de eekhoorns de kans gekregen om in een goede conditie de winter in te gaan. Naar alle waarschijnlijkheid zal het aantal eekhoorns dat zich voortplant hoger liggen dan in de jaren dat er weinig mast is.

bomenkap
Bomenkap vormt een risico voor jonge eekhoorns en vleermuizen | Foto: By Peter Trimming [CC-BY-2.0 ], via Wikimedia Commons
Eekhoorns bouwen in bomen een nest van takken en twijgen die ze bekleden met mos en hooi. Deze nestconstructies zijn meestal bolvormig en hebben de grootte van een voetbal. Eekhoorns geven er de voorkeur aan om hun nesten in sparren en dennen te bouwen. Die bomen geven in de winter meer dekking dan kale loofbomen. Ook zijn zij in naaldbomen beter beschermd tegen predatoren. Toch bouwen eekhoorns ook in loofbomen nesten, maar dan meestal in een boomvork. Ook boomholten zijn een geschikte locatie om een nest te bouwen en hun jongen groot te brengen.

Nu er dit jaar dus mogelijk meer jonge eekhoorns bijkomen is de kans dat er een eekhoorntje in een boom zit die gekapt wordt groter. Daarom is het verstandig om goed op te letten of er eekhoornnesten in de boom zitten. De Zoogdiervereniging adviseert om bomen met daarin nesten te sparen. Mocht dit niet lukken en moeten de bomen toch echt gekapt worden dan had de kap het beste voor begin februari kunnen plaatsvinden. Nesten in naaldbomen zijn moeilijk te zien, daarom raadt de Zoogdiervereniging aan om deze sowieso in de periode voor februari te kappen.

Vleermuizen
Niet alleen eekhoorns, maar ook vleermuizen maken gebruik van boomholten. Sommige van de vleermuissoorten overwinteren zelfs in de boomholten. In het geval bomen met holten gekapt moeten worden komen hierbij vaak meerdere dieren om. De dieren die het wel overleven moeten eerst helemaal op temperatuur komen om vervolgens in een zeer ongunstige periode, de winter, op zoek te gaan naar voedsel en een nieuwe plek om te overwinteren. Dit vergt soms zoveel energie van de dieren dat dit er voor kan zorgen dat alsnog de meeste dieren de winter niet overleven nadat hun boom is gekapt. Moeten er bomen met holten worden gekapt dan adviseert de Zoogdiervereniging om deze al in het najaar (september/oktober) te kappen, want in die periode hebben de eekhoorns nog geen jongen en de vleermuizen zijn nog niet in winterslaap.

Een boom met daarin een eekhoorn of vleermuis mag niet zomaar worden gekapt. Voor beschermde diersoorten, waaronder de eekhoorn en de vleermuis, is zelfs een ontheffing op grond van de Wet Natuurbescherming nodig. Is het niet mogelijk om de kap te voorkomen dan is men verplicht de nadelige gevolgen voor dieren zoveel mogelijk te beperken. Hierbij kan gedacht worden aan preventieve maatregelen, zoals het ontzien van voortplantingsplaatsen of vaste rust- of verblijfplaatsen.

Bron: Zoogdier Vereniging ©PiepVandaag.nl Lianne Raat