Na meer dan 40 jaar afwezig te zijn geweest, keert de blauwe vinvis terug naar de Spaanse Atlantische kust. De een ziet het als een heugelijk feit, maar sommige experts vrezen dat de klimaatcrisis hierin een rol speelt.

Blauwe vinvis na 40 jaar terug voor Spaanse Atlantische kust
Een blauwe vinvis is 20-24 meter lang en weeg tot 120 ton | Foto: NOAA/publiek domein

Blauwe vinvissen zijn ’s werelds grootste zoogdieren. Een typische blauwe vinvis is 20-24 meter lang en weeg 120 ton, dat is net zoveel als 16 olifanten. In 2017 werd de eerste blauwe vinvis gespot voor de kust van Galicië in het noordwesten van Spanje. Een andere blauwe vinvis werd gespot in 2018, de volgende in 2019 en in 2020 keerden ze allebei terug. Een week geleden werd nog een ander exemplaar gezien bij de Cíes eilanden, voor de kust van Galicië.

Reden van terugkeer naar Spaanse Atlantische kust

Bruno Díaz, mariene bioloog en hoofd van het Bottlenose Dolphin Research Institute (BDRI) in Galicië, spotte de eerste blauwe vinvis in 2017. Volgens Díaz is het niet duidelijk dat de klimaatcrisis een rol speelt in de terugkeer. Hij denkt juist dat het verbod op de walvisvangst een belangrijke factor is:

“In de jaren zeventig, vlak voordat het verbod werd ingevoerd, verdween een hele generatie blauwe vinvissen. Nu, meer dan 40 jaar later, zien we de nakomelingen van de weinigen die het overleefden, terugkeren.”

In Galicië was sprake van een eeuwenoude walvisindustrie en er waren meerdere walvishavens te vinden. Pas in 1986 werd de walvisvangst in Spanje verboden. De blauwe vinvis was in de regio toen al zo goed als uitgestorven.

Blauwe vinvis na 40 jaar terug voor Spaanse Atlantische kust
Blauwe vinvis bij Galicië (2018) | Foto: screenshot video thebdri/YouTube

Klimaatcrisis

De terugkeer van de blauwe vinvissen wordt niet door iedereen gezien als goed nieuws. Zo is Alfredo López, mariene bioloog bij een NGO in Galicië die zeezoogdieren bestudeert, pessimistisch omdat hij de kans groot acht dat klimaatverandering een grote invloed heeft op het leefgebied van de blauwe vinvis. Hij zegt dat de blauwe vinvis zich nooit ten zuiden van de evenaar waagt, maar dat hun leefgebied kleiner zal worden als de opwarming van de aarde de lijn naar het noorden verschuift. Bovendien kan het betekenen dat het voedsel wat ze normaal gesproken eten, verdwijnt. De terugkeer zou dan dramatisch zijn.
.

Heimwee

Het zou ook kunnen dat de blauwe vinvissen zijn teruggekeerd naar Galicië uit een vorm van heimwee, speculeert Díaz:

“De laatste jaren is ontdekt dat de migratie van de blauwe vinvis wordt aangedreven door het geheugen, niet door omgevingsomstandigheden.”

Ondanks dat er geen toename van plankton is voor de Spaanse Atlantische kust, zijn de walvissen er wel. Hun ervaringen blijven bewaard in het collectieve geheugen en dit zou de walvissen ertoe aanzetten om terug te keren. Onderzoekers geloven dat dit soort culturele kennis bij veel soorten bestaat en de sleutel is tot hun overleving.

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Annick Nieuwkoop