Een transportbedrijf moet een boete van €3000 betalen omdat het een gewonde big met een ontstoken tarsaalgewricht vervoerde. Dat oordeelt het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb). Daarmee blijft de door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) opgelegde boete uit 2021 in stand. Het vervoeren van gewonde of zieke dieren is een ernstige overtreding van de Europese Transportverordening (EG 1/2005).
Een piepklein stukje gerechtigheid voor de dieren die in gewonde of zieke toestand worden vervoerd door transportbedrijven. Het College van Beroep voor het bedrijfsleden (CBb) oordeelt dat de in 2021 opgelegde boete door de NVWA van 3000 euro blijft staan, en het transportbedrijf, wiens gegevens geanonimiseerd zijn in de uitspraak.
Ernstige ontsteking achterpoot
De overtreding kwam in mei 2021 aan het licht tijdens een controle door een waarnemend NVWA-dierenarts. De dierenarts zag dat een big een sterk verdikt rechterachterbeen had door een ontsteking aan het tarsaalgewricht, het gewricht dat het buigen en strekken van het been mogelijk maakt. Het dier gebruikte het been nauwelijks, wat duidt op pijn en kreupelheid. De ontsteking voelde bovendien koud aan, wat volgens de dierenarts wees op oud en onbehandeld letsel. Deze toestand had vóór het transport opgemerkt moeten worden door het personeel van het bedrijf.
Het vervoeren van een dier in deze toestand is in strijd met artikel 3 van de Transportverordening, die bepaalt dat dieren die niet vervoerd kunnen worden zonder extra lijden, niet getransporteerd mogen worden.
NVWA legt hogere sanctie op wegens recidive
Pas in november 2021, een halfjaar nadat de overtreding geconstateerd werd door de dierenarts, ontving het bedrijf het inspectierapport waarin de overtreding werd vastgesteld. Op basis daarvan legde de NVWA een boete van €3000 op. De standaardboete voor dit soort overtredingen bedraagt €1500, maar omdat het helaas niet de eerste keer was dat er een overtreding van de regelgeving werd geconstateerd bij het bedrijf, werd de boete verdubbeld.
Transportbedrijf weigert om verantwoordelijkheid te dragen
Het bedrijf heeft zich vervolgens tot september 2025 op alle manieren verzet om de boete te betalen. Het tekende bezwaar aan bij de NVWA, ging in 2023 in beroep bij de Rechtbank Rotterdam en ging zelfs in hoger beroep bij het CBb.
In hoger beroep greep het transportbedrijf allerhande argumenten aan om alsnog onder deze boete uit te komen. Zo zou de boete volgens het bedrijf buitensporig hoog zijn, werd het inspectierapport van de dierenarts in twijfel getrokken, zou de ontsteking helemaal niet zo oud zijn als werd beweerd en zou het enkel gaan om een uitzonderlijk incident.
Toch achtte het Cbb geen enkel argument steekhoudend. Het College twijfelde niet aan de waarnemingen van de dierenarts en vond bovendien dat de boete redelijk was. Dat betekent voor het bedrijf dat het in principe einde oefening is: het moet de boete na vier jaar toch betalen. Dat het bedrijf zich zo hevig verzet heeft, blijkt dat het moeite heeft met het accepteren dat het verantwoordelijkheid moet dragen wanneer dieren onnodig lijden.
Illegale transporten
Hoewel het transportbedrijf stelt dat de gewonde big een zeldzaam incident is, laten rapporten van Stichting Varkens in Nood zien dat dit absoluut niet het geval is. Volgens cijfers van de stichting zijn er de afgelopen vier jaar 109 inspectierapporten opgesteld over ernstig gewonde, zieke of kreupele varkens die tóch werden vervoerd. De stichting vermoedt echter dat het werkelijke aantal veel hoger ligt, omdat de NVWA nauwelijks toezicht houdt tijdens het inladen van dieren bij binnenlandse transporten. Daardoor blijven veel overtredingen onzichtbaar en onbestraft.
Het transporteren van zieke of gewonde dieren is niet alleen in strijd met de Europese Transportverordening, maar ook met de Wet dieren en het Besluit houders van dieren. Die wetgeving verplicht transporteurs om het welzijn van dieren te beschermen en onnodig lijden te voorkomen.
Boetes te laag, toezicht te zwak
Volgens Varkens in Nood blijven transporteurs de regels overtreden omdat de pakkans klein is en boetes relatief laag zijn. De organisatie pleit daarom voor strengere handhaving. Zo stelt de stichting voor dat na drie overtredingen een transporteur zijn vergunning moet verliezen. En ook dat boetes fors omhoog moeten om afschrikwekkend te werken.
Dat het CBb in deze zaak nu ook bevestigt dat het transporten van zieke dieren niet zonder consequenties uitblijft, is hopelijk een signaal dat bedrijven beter moeten opletten bij het inspecteren van dieren. Zolang structureel toezicht echter ontbreekt, is het onzeker of deze uitspraak werkelijk iets verandert aan het dagelijkse dierenleed op transport.
Bronnen:
- de Rechtspraak
- Varkens in Nood
- Lees ook op Animals Today:
Karen’s blog: Creperende varkens voor het slachthuis tijdens hittegolf (video)
©AnimalsToday.nl Femke Oosterbaan Martinius
