Uit een nieuwe studie die gepubliceerd is in Science blijkt dat meer dan 450 vlindersoorten in het westen van de Verenigde Staten in de afgelopen vier decennia met uitsterven bedreigd zijn geraakt. Dit gebeurt met een gemiddeld tempo van 1,6 procent per jaar. Aangezien vlinders een cruciale rol spelen bij het bestuiven van bloemen en planten is dit een ernstige en zorgwekkende ontwikkeling.

450 vlindersoorten met uitsterven bedreigd in de VS
450 vlindersoorten in de VS worden met uitsterven bedreigd | Foto: publiek domein

De onderzoekers hebben zowel burgerobservaties als klimaatdata gebruikt uit zeventig locaties in het Westen van het land in de periode van 1972 tot 2018. Zowel stad, platteland, als wildernis werd onderzocht. In de steden en op het platteland zijn er echter al veel populaties verdreven door het bouwen van boerderijen en huizen. Vlinders kunnen vervolgens niet ver genoeg vliegen om een nieuwe, geschikte leefomgeving te vinden en sterven uit.

450 vlindersoorten bedreigd

Ook in ongerepte gebieden blijken nu soorten te verdwijnen, al is dit in mindere mate. Volgens de wetenschappers is klimaatverandering de grootste oorzaak. Ze vermoeden namelijk dat de dieren het extra zwaar hebben door de warmere herfst waarmee de Verenigde Staten de afgelopen decennia te kampen hebben. Vooral in het zuidwesten van het land, in bijvoorbeeld Arizona, is de temperatuur in de herfst met maar liefst 0,1 graad per decennium gestegen sinds 1895. Doordat de herfst zoveel warmer is, stellen de vlinders, die doorgaans maar een jaar leven, hun winterslaap steeds vaker uit, waardoor ze verhongeren.

Monarchvlinder
De prachtige en iconische monarchvlinder | Foto: publiek domein

Sommige soorten, zoals de prachtige en iconische monarchvlinder, zijn met maar liefst 99,9 procent in aantallen gedaald in de afgelopen veertig jaar. De gevolgen van klimaatverandering, bosbranden, het uitputten en verstoren van natuurgebieden en het overmatig gebruik van insecticiden worden genoemd als oorzaken van hun verdwijnen. Ondanks dat er nog maar minder dan 2.000 monarchvlinders bestaan in Californië, heeft de regering er toch voor gekozen om de soort niet te beschermen onder de Endangered Species Act. Volgens woordvoerders is het geval van de monarchvlinder niet dringend genoeg en heeft het beschermen van andere diersoorten voorrang. Deze beredenering laat zien dat er inmiddels zoveel diersoorten met uitsterven worden bedreigd dat er afwegingen gemaakt moeten worden over welke soorten, en uiteindelijke welke individuen, het meest waardevol zijn. Het beschermen van deze vlinders zou veel strengere regels vereisen op het gebied van landgebruik en pesticidegebruik, wat een rol zou kunnen hebben gespeeld bij het besluit.
.

Vlinderstand in Nederland afgelopen 130 jaar dramatisch afgenomen

.
Ook in Nederland zijn er inmiddels nog maar weinig vlindersoorten over. De Vlinderstichting berichtte twee jaar geleden al dat er sinds 1890 maar liefst 84 procent minder vlinders zijn en dat vijftien soorten inmiddels zijn verdwenen. Sinds 1990 is er zelfs sprake van een achteruitgang in aantallen van 50 procent.

dode vlinder
Als vlinders verdwijnen… | Foto: publiek domein

Vlinders worden van oudsher gezien als symbolen van een gezonde, of ongezonde, leefomgeving, omdat ze extreem gevoelig zijn voor veranderingen in het klimaat. Als vlinders verdwijnen, is dit een voorbode van heftige verschuivingen in het klimaat die steeds meer dieren het leven zullen kosten. Bovendien zijn vlinders niet alleen door hun schoonheid onmisbaar. Ze spelen een cruciale rol bij het bestuiven van bloemen en gewassen, waardoor vele andere organismen, waaronder mensen, afhankelijk zijn van hun voortbestaan. Uiteindelijk zijn het bestrijden van klimaatverandering en het opzetten van herstelprogramma’s voor dieren zoals de vlinder de meest effectieve manieren om dit soort rampen verder te voorkomen.

Bronnen:

Bescherming monarchvlinder geen prioriteit voor VS

©AnimalsToday.nl Savanna Breitenfellner