Warm zeewater veroorzaakt ongekende koraalverbleking 

Vrijwel ongezien dreigt zich wereldwijd een ramp voor koraal te voltrekken. In grote delen van de oceanen is het zeewater de afgelopen maanden door klimaatverandering en een zeer krachtige El Niño zo sterk opgewarmd dat kleurige koraalriffen massaal verbleken en serieus gevaar lopen af te sterven. De riffen kunnen zich langzaam herstellen, maar dan moet het zeewater snel afkoelen. Een kwart van het leven in zee is afhankelijk van koraalriffen.

Wereldwijd zijn koraalriffen ernstig aangetast; van Hawaii tot eilandstaten in de Stille Oceaan en Indonesië. Veel kleurige riffen zijn veranderd in levenloze skeletten, waar het leven rondom drastisch is afgenomen. Ook het meest onaangetaste deel van het beroemde Great Barrier Reef is ernstig verbleekt door ongewoon hoge temperaturen. Verwacht wordt dat een aanzienlijk deel afsterft. Recent onderzoek wees uit dat maar liefst 95 procent van het noordelijk deel van het werelderfgoed in de gevarenzone zit.

Afsterven
Het is de derde keer dat grootschalige koraalverbleking zich wereldwijd voordoet. In 1998 en 2010 werd koraal eveneens hard getroffen door een sterk verhoogde temperatuur van het zeewater. Ook toen was El Niño de oorzaak. Geleidelijk wordt duidelijk dat dit fenomeen door klimaatverandering vaker voorkomt en extremer wordt. Wetenschappers waarschuwen dat het koraal zo ernstig dreigt te verzwakken dat het niet meer herstelt en binnen enkele decennia op grote schaal kan afsterven. Carel Drijver is oceanenexpert bij WNF:

“Ik ben al decennia voor het Wereld Natuur Fonds betrokken bij bescherming van koraal, maar verbleking op deze schaal heb ik niet eerder gezien. Koraalriffen hebben wereldwijd al te lijden onder vervuiling en vernietigende visserijmethoden. De snelle opwarming van het zeewater dreigt veel koraalriffen nu teveel te worden. Dit is zeer verontrustend. Een kwart van het leven in zee is voor voedsel en rustgebieden afhankelijk van koraalriffen.”

Blob
De voortekenen van de huidige koraalverbleking dienden zich in 2014 aan. Langs de westkust van Amerika breidde zich onder water een hittegolf uit over een enorm gebied, van Californië helemaal tot aan de Beringzee bij de Noordpool. Dit natuurverschijnsel – de Blob genoemd – zou de oorzaak zijn van de stranding van hongerige zeeleeuwen op de Californische kust en de aanwezigheid skipjack tonijn helemaal in Alaska. Daarna begon in 2015 El Niño, de meest extreme in honderd jaar. Het weerfenomeen stuwt hitte over de Stille en Indische Oceaan, waar het grootschalige koraalverbleking veroorzaakt – van de oostkust van Afrika tot aan Indonesië en eilandstaatjes, zoals Fiji. Drijver:

“Dit is niet alleen een ramp voor de natuur. Gezond koraal is van levensbelang voor tientallen miljoenen mensen. Koraalriffen fungeren als kustbescherming, doordat ze golven breken. En wereldwijd zijn tientallen miljoenen mensen voor hun voedsel en inkomen afhankelijk van visserij en duiktoerisme, met name in Azië. Het afsterven van koraalriffen raakt hen direct in hun bestaanszekerheid. Alleen als we klimaatverandering eindelijk serieus aanpakken door ten minste het klimaatakkoord van Parijs volledig ten uitvoer  te brengen, vervuiling van de oceaan drastisch verminderen en een netwerk van natuurgebieden op zee serieus te nemen, kunnen onze kinderen en kleinkinderen nog de pracht en diversiteit van koraalriffen zien.”

Persbericht WNF