Steeds minder egels 

Wereldwijd verdwijnen dieren van de aardbol door toedoen van de mens. Veel berichten hierover hebben betrekking op exotische dieren zoals de reuzenpanda, de tijger of de olifant. Maar hoe zit dat eigenlijk met dieren die wij als vanzelfsprekend beschouwen in het Nederlandse straatbeeld, zoals de egel? Een diertje waarvan de aanwezigheid gewoon is. Maar is dat eigenlijk nog wel zo? Wanneer heb jij voor het laatst een egeltje gezien in de Randstad?

PiepVandaag ging in gesprek met directrice Jenny Kleve van Stichting Egelbescherming Nederland, de grootste egelopvang in Europa, over de huidige situatie van de egel in Nederland. Bij Stichting Egelbescherming Nederland is het egelseizoen alweer een tijdje begonnen. Dit betekent een continue aanvoer van jonge egeltjes of zieke en gewonde egels. Aangereden, vergiftigd, uitgehongerd of verpletterd door de grasmaaier. Het ene verhaal is nog erger dan het andere. Het gaat namelijk niet goed met de egel. Onderzoek toont aan dat de populatie egels in de Randstad drastisch aan het dalen is. De afgelopen 20 jaar is de populatie elke 10 jaar voor de helft gekrompen. Dit geldt niet alleen voor Nederland maar ook voor buurtlanden, zoals Frankrijk en Engeland. Verschillende factoren spelen hierbij een rol, volgens Jenny Kleve.

Het gebruik van gif
Egels zijn van nature akkerdieren. Dit betekent dat ze hun eten halen van de akkers. Door de jaren heen is het gebruik van gif op akkers enorm toegenomen. Maar het overmatig gebruik van gif is niet alleen daar toegenomen. Ook thuis gebruiken mensen gif, bijvoorbeeld in hun tuin. Gif doodt insecten en wormen, het voedsel van egels. Het eten van gif is doodsoorzaak nummer 1 bij de stekelige beestjes.

Over-management van het leefgebied
Daarnaast werken veel mensen graag aan hun tuin. Iedereen wil natuurlijk dat zijn tuin er mooi bij ligt. Helaas leidt dit er wel toe dat de natuurlijke orde in tuinen verdwijnt en hiermee het voedsel en de natuurlijke slaap- en nestelplekjes van de egel. Wanneer zij dit niet hebben kunnen zij geen nestjes maken en niet aan hun winterslaap beginnen.

Verlies van leefgebied
Een grote factor is natuurlijk ook het verlies van leefgebied. De bebouwde kom breidt zich meer en meer uit en hiermee verdwijnt het natuurlijk leefgebied van de egel.

Jaarlijks krijgt Stichting Egelopvang Nederland rond de 800 egels binnen. De diertjes worden geboren in augustus of september. Op dit moment zijn de kleine egels tussen de 4 en 10 weken oud. Echter, doordat de ouderdieren moeilijk eten kunnen vinden maar zij wel een vetlaag op moeten bouwen voor hun winterslaap, worden ze gedwongen hun jongen eerder te verlaten. Veel egeltjes kunnen nog niet voor zichzelf zorgen en belanden daarom in de egelopvang.

De toekomst van de egel
Is er nog hoop voor egel? Hoewel de situatie zorgwekkend is, is er zeker nog hoop! Iedereen kan meehelpen om te zorgen dat de egel niet uit ons straatbeeld verloren gaat. Zo kun je helpen door te zorgen voor een goede slaap- en nestelplek. Er zijn speciale egelmanden- en huisjes te koop, maar laat ook gerust een berg bladeren in een hoekje van de tuin liggen! Vermijd ook het gebruik van gif in de tuin, zodat egels er niet de dupe van worden. Ook kun je zelf voedsel voor ze neerzetten in de tuin. Eten ophangen in de tuin voor vogeltjes is heel normaal, waarom eigenlijk niet voor andere dieren zoals eekhoorntjes of egels? Geef egels geen melk, geen fruit en geen brood. Egels zijn carnivoren, wat betekent dat ze vlees eten. Egels eten graag kattenvoer, zowel blikvoer of brokjes. Natuurlijk wil je niet dat de kat van de buren dit eten op gaat smikkelen. Gooi er daarom wat egelvoer overheen, wat je kunt kopen bij bijvoorbeeld Vivara.

Wat kun je doen als je een hulpbehoevende egel vindt? Zorg dat het dier zo snel mogelijk bij een opvang terechtkomt. Zij kunnen de egel voorzien van de juiste verzorging. Telefoonnummers en adressen van egelopvangcentra zijn te vinden via de website www.egelbescherming.nl.

Heb je wat uurtjes over? Je kan natuurlijk ook helpen door vrijwilliger te worden bij een egelopvang bij jou in de buurt. Ze kunnen je hulp goed gebruiken! Oefen wel even met smakken want de egeltjes voelen zich meer op hun gemak en zullen eerder zelf gaan eten wanneer ze smakgeluiden horen.

Help jij mee om de egel in het Nederlandse straatbeeld weer vanzelfsprekend te maken?

Bronnen: Interview met Jenny Kleve, Stichting Egelbescherming Nederland en BBC ©PiepVandaag.nl Nadine van Wissen