Voor het eerst zijn er audio-opnamen gemaakt van in het wild levende pijlstaartroggen. En dat is nieuws, want communicatie tussen deze dieren was nog nooit eerder waargenomen, men ging er al die tijd van uit dat ze stil waren en bleven. Nu is het gissen naar de reden van hun communicatie, want wat hebben ze te zeggen?

pijlstaartroggen
Ook pijlstaartroggen maken geluid! | Foto: Pixabay

Van twee ondersoorten van de pijlstaartrog zijn klikgeluiden waargenomen én vastgelegd met filmpjes en audio-opnamen. Het gaat om de mangrove zweepstaartrog (Urogymnus granulatus) en de koestaart rog (Pastinachus ater). Beide soorten komen voor in de Indo-West Pacific, rondom het Australische Great Barrier Reef en de Indonesische Gili-eilanden.

Nieuwe ontdekking

Ondanks de grote aantallen duikers in de bij toeristen en wetenschappers geliefde regio, had nog nooit iemand het geluid van de pijlstaartrog opgemerkt. Lachlan Fetterplace, ecoloog van de Zweedse Agrarische Universiteit en leider van de expeditie die de opnamen heeft gemaakt, vraagt zich vertwijfeld af:

“Ik heb met veel pijlstaartroggen gedoken en vraag me nu af wat ik allemaal gemist heb. Het toont maar weer aan dat je nooit alles weet. Zelfs in het jaar 2022 kun je nog een ontdekking doen door eropuit te trekken en de natuur te observeren.”

Waar komt het geluid vandaan?

Het klopt niet helemaal dat niemand ooit een pijlstaartrog geluid heeft horen maken. Al in de jaren 70 werden geluiden waargenomen bij koeneusroggen in gevangenschap, ze maakten een klikgeluid nadat ze door de onderzoekers werden gestimuleerd. In de huidige studie gaat het om wilde pijlstaartroggen, en ondanks de filmpjes waarop is vastgelegd dát ze het doen is het nog allerminst duidelijk hóe ze het doen. Waarschijnlijk gebruiken ze de gaatjes in hun hoofd, ook wel tracheeën genoemd, bedoeld om water langs de kieuwen te voeren, en laten die tegen de omliggende huid klepperen. Je krijgt dan iets vergelijkbaars met hoe mensen in hun vingers knippen, een luid scherp geluidje. Het kan ook zijn dat de rog het geluid maakt door een vacuüm te trekken met zijn mond.

Pijlstaartroggen horen elkaar ook

Het geluid dat ze produceren is wel behoorlijk hard en onverwacht, zelfs zo erg dat Fetterplace van schrik bijna zijn fotocamera liet vallen toen hij het hoorde. Het kan dus goed zijn dat de rog het geluid gebruikt om roofdieren, zoals rifhaaien en sikkelcitroenhaaien, af te schrikken. Een andere theorie is dat de rog met het geluid versterking oproept, zoals in 2018 al eens werd opgemerkt bij mangrove zweeproggen. De frequentie van het geluid past binnen het bereik van wat de pijlstaartrog kan horen, dus het ligt voor de hand dat er wederzijdse communicatie bestaat tussen de dieren.

https://twitter.com/LScottSpencer/status/1555523957863993344

Kraakbeenvissen

Audrey Looby, onderzoekster aan de Universiteit van Florida, is blij verrast door de studie en de uitkomsten. Ze doet al jaren literatuuronderzoek, waarbij ze op zoek is naar vermeldingen van geluiden binnen de familie van elasmobranchen, kraakbeenvissen, waartoe haaien en roggen behoren. Ze is al teruggegaan tot het jaar 1874, en in al die tijd is er slechts sporadisch iets over terug te vinden. Dus dat er nu filmpjes en opnamen zijn, vindt ze geweldig. Dat het zo lang geduurd heeft, kan meerdere oorzaken hebben. Zo kan het te maken hebben met de plek, het seizoen of het tijdstip dat de dieren geluid maken, ook zijn roggen moeilijk te bestuderen vanwege hun mobiele en ontwijkende gedrag.

Hou afstand

“Hoe geweldig dit nieuws ook is, het is niet de bedoeling dat we massaal roggen gaan benaderen”, waarschuwt Fetterplace.

“Pijlstaartroggen zijn kwetsbaar en kunnen bovendien gevaarlijk zijn. Hou dus afstand en laat ze met rust.”

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Laura Lancée