Hoe TikTok illegale handel in bedreigde diersoorten verergert

Bedreigde diersoorten, zoals het welbekende schubdier (pangolin in het Engels), worden op TikTok aangeboden alsof het om voorwerpen gaat. Het platform verergert de illegale handel in wilde dieren, terwijl handhaving ernstig tekortschiet.

Het hoofd van dierenwelzijnsorganisatie World Animal Protection, Dr. Angie Elwin, onderzocht samen met andere onderzoekers de effecten van het van oorsprong Chinese mediaplatform. Zij beoordeelden 80 video’s, geplaatst door twee TikTok-accounts, tussen november 2022 en april 2024. De resultaten waren schokkend: 27 wettelijk beschermde diersoorten kwamen voorbij en er waren meer dan 3.500 dode lichamen, zelfs van gerookte, wilde dieren te zien.

Wereldwijde handel verergert

Vanuit onder andere Togo, een land gelegen in West-Afrika, bieden handelaren online dode dieren aan voor verkoop, ontdekten de onderzoekers. Waar de illegale handel voorheen vooral lokaal plaatsvond, zorgen TikTok, maar ook andere sociale media, er nu voor dat dit met enkele klikken wereldwijd kan worden uitgevoerd.

Het schubdier is slachtoffer

Vooral de aanwezigheid van schubdieren viel op. Meer dan 130 Afrikaanse boomschubdieren kwamen voorbij in de video’s. Dit dier staat al zwaar onder druk door illegale handel. Volgens een artikel van WWF uit 2023 is het zelfs het meest verhandelde dier ter wereld. Het vlees wordt als delicatesse gezien en in de traditionele Chinese geneeskunde worden de schubben aangeprezen als middel tegen astma en reuma. Voor die claims bestaat geen enkel wetenschappelijk bewijs.

Sinds 2016 is de internationale handel in schubdieren verboden. Toch maken sociale mediaplatformen het mogelijk dat de handel op grote schaal doorgaat. Video’s met schubdieren trekken bovendien enorme aandacht. Een filmpje waarin een gerookt schubdier te zien was, werd meer dan 216 duizend keer bekeken.

Zorgwekkend groot TikTok-bereik

De video’s genereren een enorm bereik, wat het probleem steeds verder verergert. Meer dan 1,8 miljoen weergaven en duizenden likes en gedeelde berichten laten zien hoe populair dit soort materiaal is. Het aanbieden van wilde dieren is illegaal volgens TikTok’s richtlijnen, maar omdat handhaving vrijwel ontbreekt, groeit het probleem alleen maar verder. Angie Elwin stelt over de invloed van sociale media:

“Sociale media wordt de nieuwe marktplaats voor bedreigde wilde dieren. Het is gemakkelijk toegankelijk en grotendeels ongereguleerd, wat een directe bedreiging vormt voor het voortbestaan van soorten.”

De gevolgen zijn groter dan het verlies van soorten en biodiversiteit. Het dierenwelzijn staat zwaar onder druk. Er circuleren video’s waarop schubdieren levend worden gekookt of verbrand, zonder dat daar consequenties tegenover staan. Ook voor de volksgezondheid bestaan grote risico’s. Wanneer wilde dieren op deze manier worden verhandeld krijgen zoönoses (infectieziektes die van dieren op mensen worden overgedragen) vrij spel.

Handhaving is cruciaal

World Animal Protection dringt aan op strengere handhaving van de illegale handel. Sociale mediaplatformen zoals TikTok dragen verantwoordelijkheid met betrekking tot dit wereldwijde probleem en moeten actief optreden om de verspreiding van dit soort video’s te stoppen.

Bronnen: