Een blauw-gele ara met de naam Oro, mocht van zijn houder in het Brabantse dorp Raamsdonkveer doen wat ara’s in gevangenschap graag willen; vrij rondvliegen. Zo’n ‘vlucht onder toezicht’ noemt men in de papagaaienwereld een free-flight. Er leek niets aan de hand, tot er bij de politie klachten binnenkwamen over vermeende luchtaanvallen van de papegaai op vrouwen en kinderen.
De uitjes van Oro naar de vrijheid draaiden tijdelijk uit op een huisarrest. Volgens de houder van de papegaai in BN De Stem is dit niet goed voor Oro:
“De vogel heeft veel energie en voelt zich dan opgesloten. Hij is gewend om een rondje te doen. Hij wordt anders depressief. Dat is een marteling voor hem.”
Free-flights komen vaak voor
De veelvuldig in het nieuws verschenen Oro betreft zeker niet de enige free-flight papegaai. Free-flighter Charlie in 2022 had maar liefst 12.000 volgers op sociale media, nadat ook hij wegens het ‘uitlaten’ in de problemen was gekomen. Ditmaal na een rechtszaak van het Platform Stop Invasieve Exoten, om het los vliegen van de papegaai te doen stoppen. En recent verscheen Sunny, een geel-oranjegekleurde zonparkiet bij Omroep Brabant, wegens zijn veelvuldige verschijning in de openbare ruimte van Etten-Leur. Daaruit blijkt dat de grootte van de papegaai geen rol speelt. Elke papegaai in gevangenschap heeft natuurlijk behoefte aan vrijheid.
Voor het loslaten van papegaaien binnen de bebouwde kom zijn in Nederland geen duidelijke regels opgesteld. Er bestaat in Nederland zelfs een academie om free-flight papegaaien op te leiden. De houder van Sunny bij Omroep Brabant:
“Als je ze alleen in de kooi laat zitten, worden ze heel ongelukkig en gaan ze dingen slopen.”
Niet zonder gevaar
Een free-flight in de bebouwde kom van Nederland is uiteraard niet zonder gevaar. Een free-flighter kan schrikken van plotselinge geluiden als vuurwerk, bouwwerkzaamheden, straaljagers, een claxon of sirene. Bij zo’n schrikmoment is het niet uitgesloten dat de vogel vlucht, om niet meer terug te keren. Spiegelend glas is ook een gevaar, net als elektriciteitskabels. En de kater van de hoek zal een vrij vliegende parkiet de uitrust in de tuin echt niet sparen. Giftige planten en struiken in tuinen die de vogels niet kennen vormen ook een risico, net als giftige kamerplanten.
Het niet meer terugkeren van een exotische vogel tijdens een free-flight, was de insteek van het Platform Stop Invasieve Exoten in de zaak ‘Charlie’. De gevolgen van nieuwe exoten in de vrije natuur zijn volstrekt ongewis. Een voorbeeld hiervan zijn de ooit ontsnapte halsbandparkieten. De teller van Sovon Vogelonderzoek stond in 2024 op bijna 28.000 halsbandparkieten in 36 gemeenten. Fruittelers en horeca-ondernemers ondervinden dankzij de goed gedijende halsbandparkiet steeds vaker overlast door vraatschade en uitwerpselen.
Het gedrag van exotische huisdieren richting mensen is nooit expliciet te voorspellen. Ze behouden altijd hun natuurlijke gedrag, zoals territorium-, voedsel- en partnerbescherming. Het gedrag van mensen richting een vrij vliegende ara is overigens ook niet te voorspellen. Het valt niet uit te sluiten dat iemand schrikt als een dergelijke grote vogel langs scheert. Ook een flinke klodder ara-poep op een zojuist gewassen auto doet korte lontjes snel ontvlammen.
Free-flights een morele afweging
De morele afweging dat papegaaien willen en moeten vliegen versus de gevaren, wordt door sommige papegaaienhouders met een lapmiddel opgelost. Zo organiseert men wandelingen met gekortwiekte papegaaien. Een ongewenst lapmiddel voor de papegaai. Het opzettelijk knippen van de vleugels kan evenwichtsstoornissen veroorzaken. Bovendien is vliegen natuurlijk gedrag, wat met kortwieken afgenomen wordt. Hoe weegt dat op tegen een levenslang verblijf in een te kleine kooi of krappe huiskamer?
.
New York overweegt verbod op verkoop vogels in dierenwinkels
.
De ontstane mediahype rondom free-flights moedigt volgens critici aan dat deze vogels mensen mateloos blijven interesseren. Door de vele berichtgeving ontstaat een beeld van vrolijkheid en gezelligheid rondom het houden van papegaaien. En dat is jammer, want het houden van exotische dieren in gevangenschap verdient geen enkele aanmoediging
Papegaai niet geschikt als huisdier
Dat de desbetreffende houders van Oro, Charlie en Sunny uitermate positief zijn over hun huisdier, wil absoluut niet zeggen dat dit voor elke papegaai opgaat. Het is een moeilijk te houden vogel door gedrag, grootte en ouderdom. Ze zijn intelligent en vereisen constante intellectuele stimulatie om hun nieuwsgierigheid te bevredigen. Te weinig aandacht maakt de papegaai ongelukkig. (Wikipedia). Dit betreft niet alleen ara’s, maar elke papegaai. Iets wat wordt bevestigd door papegaaiendeskundige Dorith van Ewijk, van Opvangstichting Vrolijke Papegaai:
“Een papegaai is eigenlijk niet geschikt als huisdier. Begin er gewoon niet aan!”
.
Bronnen:
- BN De Stem [1, 2]
- De Correspondent
- FIGO
- LICG
- Omroep Brabant
- Opvangstichting Vrolijke Papegaai
- Trouw
- Lees ook op AmimalsToday:
.
Dennis Papegaaien moet half miljoen dokken wegens illegale handel
©AnimalsToday.nl Ron van de Pas
