Experts zien hardere aanpak van klimaatbetogers in Europa 

Uit onderzoek is gebleken dat landen over heel Europa drastische maatregelen gebruiken om klimaatbetogers het zwijgen op te leggen, inclusief het aannemen van nieuwe wetten, massa-arrestaties en het opleggen van zware straffen. Mensenrechtenexperts waarschuwen voor dit steeds hardhandiger optreden tegen klimaatprotesten en actievoerders.

Terwijl de wereld wordt geteisterd door extreme recordhitte en bosbranden, er zeetemperatuurrecords sneuvelen en poolgletsjers verdwijnen, is het onmogelijk om de omvang en snelheid van de klimaatcrisis te negeren. Wetenschappers zijn het over eens dat de productie van fossiele brandstoffen dringend aan banden moet worden gelegd, dat hernieuwbare energie een enorme impuls moet krijgen en dat burgers moeten worden ondersteund om snel over te schakelen op een duurzame koolstofarme toekomst. Veel overheden lijken echter andere prioriteiten te hebben.

Massa-arrestaties klimaatbetogers

In Duitsland, Frankrijk, Italië, Zweden, Nederland en het Verenigd Koninkrijk hebben de autoriteiten gereageerd op klimaatprotesten met massa-arrestaties, het aannemen van draconische nieuwe wetten, het opleggen van zware straffen voor geweldloze protesten en het bestempelen van activisten als hooligans, saboteurs of eco-terroristen. Dit harde optreden van overheden komt ondanks oproepen van hooggeplaatste mensenrechtenactivisten om het recht op geweldloos protest te respecteren. “Deze voorvechters proberen in feite de planeet te redden en daarmee de mensheid,” zegt Mary Lawlor, de speciale VN-rapporteur voor mensenrechtenactivisten.

“Dit zijn mensen die we zouden moeten beschermen, maar die door regeringen en bedrijven worden gezien als een bedreiging die geneutraliseerd moet worden. Uiteindelijk gaat het om macht en economie.”

In juni riep Dunja Mijatović, de commissaris voor mensenrechten van de Raad van Europa, ook op om een einde te maken aan het hardhandig optreden tegen milieuactivisten. Afgelopen december deed Volker Türk, de hoge commissaris voor de mensenrechten van de VN, een beroep op regeringen om de “burgerlijke ruimte” voor jonge milieuactivisten te beschermen en “niet zo hardhandig op te treden als we in veel delen van de wereld hebben gezien”.

VK neemt voortouw

Experts zeggen dat het Verenigd Koninkrijk het voortouw heeft genomen in het hardhandig optreden, met rechters die onlangs een beroep verwierpen tegen meerjarige straffen voor klimaatbetogers die een snelwegbrug blokkeerden in het oosten van Londen. De gevangenisstraffen van drie jaar voor deze activisten zijn vermoedelijk de langste die door een Britse rechter zijn opgelegd voor een geweldloos protest.

De afgelopen twee jaar zijn twee verstrekkende nieuwe wetten aangenomen die de politie de bevoegdheid geven om protesten die als “storend” worden beschouwd te verbieden, en een groot aantal protesttactieken strafbaar stellen. Michel Forst, de VN-rapporteur voor milieuactivisten sinds juni vorig jaar, beschreef de situatie in het Verenigd Koninkrijk als “angstaanjagend”. Hij voegde eraan toe dat andere landen “kijken naar de voorbeelden in het Verenigd Koninkrijk met het oog op het invoeren van soortgelijke wetten in hun eigen land”.

Probleem in heel Europa

Deze zomer ontstond ook grote verontwaardiging toen de Franse minister van Binnenlandse Zaken, Gérald Darmanin, een van de machtigste instrumenten van de staat gebruikte om een verbod uit te vaardigen tegen een van de grootste milieuprotestgroepen van het land. Darmanin labelde de activisten daarbij als “extreem links” en “ecoterroristen”.

In Nederland werd een van de reeks wegblokkadeprotesten op de A12 in Den Haag in mei door de politie uiteengeslagen met waterkanonnen, waarbij meer dan 1500 mensen werden gearresteerd. Zeven klimaatactivisten werden veroordeeld wegens opruiing – een aanklacht die nog nooit eerder tegen klimaatbetogers was ingebracht – in verband met online posts waarin mensen werden opgeroepen om deel te nemen aan een eerdere demonstratie.

In Zweden werden meer dan 20 leden van de Återställ Våtmarker [Herstel wetlands] groep veroordeeld voor sabotage omdat ze snelwegen blokkeerden in de hoofdstad Stockholm. Anderen werden tot vier weken in voorarrest gehouden voor deelname aan protesten.

In Duitsland voerde de politie in mei in het hele land invallen uit tegen de groep Letzte Generation (Laatste Generatie), waarvan de aanhangers zich maandenlang bijna wekelijks aan de wegen hadden vastgekleefd. Op last van de politie werd de homepage van de groep gesloten en werden bezittingen van leden in beslag genomen.

Bij de meest recente telling, verstrekt door de activisten, had de politie alleen al in Berlijn meer dan 4.000 arrestaties verricht van aanhangers van Last Generation die deelnamen aan wegblokkades.

Bronnen:

• The Guardian (1, 2)

©AnimalsToday.nl Meia van der Zee