De NVWA heeft het gebruik van elastiekjes voor het castreren of de staart couperen bij bokjes en lammetjes verboden. Deze methode, waarbij een elastiekje de bloedtoevoer afsluit totdat het lichaamsdeel afsterft, veroorzaakt volgens onderzoek wekenlange pijn, zelfs mét pijnbestrijding.

Castratie en couperen met elastiekje nu pas verboden
Bij schapen met een lange staart kan zeer pijnlijke myiasis optreden door vliegenlarven | Foto: publiek domein

In een persbericht verwees de NVWA onlangs naar ‘recent onderzoek’ als aanleiding om het verbod in te stellen. Maar uit speurwerk van de Volkskrant blijkt dat de studies waarop dit besluit is gebaseerd, al een tijdje bekend waren. De oudste dateert al uit 2014. Met andere woorden: het heeft maar liefst 11 jaar geduurd voordat de NVWA tot de conclusie kwam dat het extreem pijnlijk is voor een dier, om met een elastiekje zijn ballen of staart te laten afsterven.

Elastiekje om de ballen

Rammen worden gecastreerd om dominant gedrag te verminderen, net zoals dat bij honden, katten of konijnen gebeurt na castratie. Maar waar je huisdier netjes onder narcose door een dierenarts wordt geholpen, blijken veel schapenhouders het heel anders aan te pakken: met een elastiekje. Bij deze methode wordt de bloedtoevoer naar de testikels afgesneden, waardoor het weefsel langzaam afsterft. Dit proces kan weken duren, met daarna nog eens weken van pijn door de open wond die achterblijft. Zelfs met pijnstilling blijft het een extreem pijnlijk en langdurig lijden voor het dier.

Castratie en couperen met elastiekje nu pas verboden
Castratie van rammen voorkomt dominant gedrag | Foto: publiek domein

De uitzondering

Bij de meeste schapenrassen is het preventief couperen van staarten sowieso al verboden, behalve bij de rassen Suffolk, Hampshire Down en Clun Forest. Voor deze dieren geldt tot 1 januari 2028 nog een uitzondering: de staarten van vrouwelijke dieren (ooien) mogen tot die tijd preventief worden gecoupeerd, al moet dat voortaan wel via een chirurgische ingreep.

Waarom deze uitzondering? Omdat fokkers schapen willen die van nature kortere staarten hebben. Met andere woorden: totdat dat ‘perfecte’ schaap is gefokt vinden fysieke aanpassingen plaats, ten koste van hun welzijn. Het heeft overeenkomsten met de extreme wensen van sommige honden- en kattenfokkers: alles voor het uiterlijk, ook al lijdt het dier eronder.

Voor de rassen Suffolk, Hampshire Down en Clun Forest geldt tot 1 januari 2028 nog een uitzondering | Foto: publiek domein

Het argument voor het couperen lijkt in eerste aanleg valide. Lange, wollen staarten kunnen in combinatie met vervuiling leiden tot myiasis, een pijnlijke huidziekte en wond veroorzaakt door vliegenlarven. Schapenhouders kunnen dit risico echter tegengaan met andere, diervriendelijkere maatregelen, zoals betere hygiëne rond de staart door regelmatig de vacht bij te knippen. Zonder verdere fysieke ingrepen. Dit kost echter veel tijd, dus een elastiekje was snel gepakt.

Elf jaar wachten op een pijnvrij alternatief

Het verbod op castratie en het couperen van de staart met een elastiekje is een stap in de goede richting, maar roept ook vragen op. Waarom heeft het zo lang geduurd voordat de NVWA erkende hoe pijnlijk deze methode is? Waarom was er überhaupt onderzoek nodig om erachter te komen hoe pijnlijk deze methode is? En waarom blijven uitzonderingen bestaan als diervriendelijkere alternatieven voorhanden zijn? Dieren zouden niet moeten lijden voor menselijke voorkeuren, of het nu gaat om geld, gemak, traditie of uiterlijk.

Bronnen:

Toerisme veroorzaakt intens paardenleed bij piramides Egypte (petitie)

©AnimalsToday.nl Mariska van Geelen