Britse vissers blijven massaal vis overboord gooien, om niet in de knel te komen met opgelegde vangstquota per vissoort. De Britse regering heeft deze praktijk vorige maand verboden in navolging van nieuwe EU-regels, maar vissers geven aan dat het een kwestie is van ‘failliet gaan of crimineel worden’. Ze kiezen liever voor het laatste omdat de straf niet opweegt tegen het verlies als de vloot aan de ketting gaat na overschrijding van het quotum.

vangstquota
Foto: publiek domein

De EU besloot in 2013 dat er iets moet gebeuren aan de enorme aantallen vissen die overboord worden gegooid, jaarlijks zo’n 1,7 miljoen ton (1.700.000.000 kilo). De dan inmiddels dode vis wordt weggegooid omdat het bijvangst is of omdat de vissers de quota van de gevangen soorten al hebben gehaald. De nieuwe EU-regels zijn ingegaan op 1 januari 2019 en houden in dat de vissers alles aan boord moeten houden en laten registreren in de haven. Echter, een overheidsrapport van Groot-Brittannië beschrijft dat er nog steeds enorme hoeveelheden vissen overboord worden gegooid.

‘Choke species’

De reden dat de vissers zich niet aan de nieuwe EU-regels houden, zijn de zogenoemde ‘choke species’ (vert. wurgsoorten). Dit zijn soorten die teveel worden gevangen en bij registratie in de haven ervoor zorgen dat de vissers niet opnieuw uit mogen varen. Om dit te voorkomen, gooien de vissers de surplus aan vis overboord, wetende dat ze daarmee in overtreding zijn. Maar de overtreding weegt niet op tegen het verlies dat wordt gemaakt als de boten niet opnieuw kunnen uitvaren. Critici vinden dat de Britse regering te weinig doet om het overschot aan vangst in te dammen.

vangstquota
Intensieve visserij wordt aan banden gelegd door vangstquota om overbevissing tegen te gaan | Foto: publiek domein

In Nederland wordt er eveneens niet erg goed met de EU-regels omgegaan. Er zijn geen officiële cijfers beschikbaar, maar de Volkskrant schreef in december 2018 al dat de Nederlandse vissers tegen het teruggooiverbod zijn, onder andere omdat het meer werk kost voor de vissers.

Flexibele vangstrechten, geen vangstquota

Er lijkt wel een consensus te zijn dat er iets moet gebeuren tegen het teruggooien, want het is absurd om gevangen vissen dood terug te gooien terwijl er al sprake is van globale overbevissing. Bovendien: vissen zijn dieren die worden onderschat door mensen. Recent onderzoek wijst uit dat vissen pijn kunnen voelen en er zijn zelfs vissoorten gevonden die zichzelf kunnen herkennen in de spiegel, een zelfbewustzijn waarvan eerder werd gedacht dat alleen hoog intelligente dieren het bezaten. Geldige redenen dus om vissen binnen de visserij meer bescherming te bieden.

bijvangst
De straf weegt niet op tegen het verlies als de vloot aan de ketting gaat. | Foto: publiek domein

Omdat de problematiek van het overboord gooien van de surplus wordt veroorzaakt door economische beweegredenen in combinatie met niet-flexibele vangstquota, wordt inmiddels door vissers en wetenschappers gepleit voor het in real time bijhouden van de hoeveelheden vis in zee, om zo te zien waar grote ‘voorraden’ zijn en van welke soort en afhankelijk daarvan te kunnen handelen in vangstrechten.

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Veerle Platvoet