Op vrijdag 29 november stond wereldwijd één dier centraal: de jaguar. Tijdens de Internationale Dag van de Jaguar vroegen natuurbeschermers in Noord-, Midden- en Zuid-Amerika aandacht voor het lot van deze grote katachtigen. De dag werd ingesteld om te benadrukken dat de jaguar onder grote druk staat, vooral door verlies van leefgebied en conflicten met mensen.
De Internationale Dag van de Jaguar ontstond tijdens een VN-bijeenkomst in 2018, waar veertien landen afspraken maakten om de soort beter te beschermen. De vraag was urgent. Jaguars verloren in iets meer dan een eeuw ruim vijftig procent van hun leefgebied. Bossen verdwenen, riviercorridors raakten versnipperd en jaguars werden neergeschoten door lokale veeboeren. Dit, terwijl de jaguar een sleutelrol speelt in ecosystemen, omdat hij de populaties van prooidieren in balans houdt. Natuurbeschermers kozen daarom voor een internationale aanpak die gemeenschappen ondersteunt, leefgebieden verbindt en conflicten met mensen vermindert.
Succesverhalen uit de grensregio’s
In verschillende regio’s laten jaguars nu herstel zien. In het grensgebied van Brazilië en Argentinië heeft jarenlang beschermingswerk zijn vruchten afgeworpen. Daar groeide het aantal jaguars van slechts 11 dieren in 2009 naar minstens 105 in de afgelopen jaren. Lokale bewoners hielpen actief mee. Vrouwen uit omliggende dorpen haakten jaguarmotieven voor een bewustwordingsproject. Claudiane Tavares, coördinator bij het Jaguar ‘haak’ project:
“Het komt niet vaak voor dat we mensen uit verschillende dorpen verbinden rondom een gedeelde missie, maar de jaguars brengen hen samen.”
Ook in de Gran Chaco is nieuw leven teruggekeerd. In augustus werd voor het eerst in dertig jaar een wilde jaguarwelp gezien. Zijn moeder, Nalá, werd eerder uitgezet door Rewilding Argentina om de uitgestorven populatie te herstellen. De welp bewijst dat de jaguar, wanneer hij genoeg ruimte en rust krijgt, zelfstandig terug kan keren. Gids Darío Soraire beschreef het moment waarop hij Nalá met haar jong zag als “een ongelooflijke ervaring die liet zien hoe mooi en krachtig deze dieren zijn.”
Did you know? 🐆 Jaguars, symbols of Mesoamerican biodiversity, are listed as Near Threatened on the IUCN Red List, with their population decreasing due to habitat loss, poaching & illegal trade.
On #InternationalJaguarDay, let’s highlight their plight and the need to protect this iconic species.
— IPBES (@ipbes.net) 29 november 2025 om 09:55
Dag van de Jaguar, ook in Panama
Toch blijft de situatie op veel plekken zorgelijk. In Panama, een belangrijk doorvoergebied tussen jaguar populaties, kwamen tussen 1989 en 2023 bijna 400 jaguars om het leven door ingrijpen van lokale veeboeren. Om die trend te keren plaatsen organisaties nu elektrische hekken rond veekuddes. Die hekken voorkomen verlies van vee én leed voor jaguars die eerder uit zelfverdediging of vergelding werden gedood. Een deelnemende boer, Luis Gutiérrez:
“We moeten leren samenleven met de natuur, niet ertegen ingaan. Als we de natuur vernietigen, presenteert ze ons de rekening.”
De jaguar staat symbool voor gezonde bossen, stromende rivieren en intacte ecosystemen. Door jaguars te beschermen, beschermen we hele leefgebieden waar ontelbaar veel dieren van afhankelijk zijn. De Internationale Dag van de Jaguar herinnert ons er ook dit jaar aan dat deze katachtige meer is dan een icoon: hij is een onmisbaar onderdeel van de biodiversiteit. En wanneer we ruimte geven aan de jaguar, geven we ruimte aan alle dieren die met hem samenleven.
Bron:
- Mongabay
- International Jaguar Day
- Lees ook op Animals Today:
©AnimalsToday.nl Savannah Drenth
