Uitlaatgassen zijn slecht en schadelijk voor de gezondheid en het milieu, dit is algemeen bekend. Onderzoekers verbonden aan de Britse universiteit van Southampton zijn er na onderzoek achter gekomen dat het voor honingbijen nog een extra nadelig effect oplevert. De gassen verstoren de geursporen van bloemen, waardoor deze niet te lokaliseren zijn voor de honingbijen.

Honingbij - uitlaatgassen
Foto: Richard Bartz, [CC-BY-SA-2.5], via Wikimedia Commons
Honingbijen gebruiken een combinatie van zintuigen (zicht en reuk) om bloemen te vinden. Van deze bloemen nemen ze nectar als voedsel, maar ook pollen/stuifmeel voor de bestuiving. In een ideale omgeving met groene velden vol bloemen en een zuivere lucht, is het voor een honingbij kinderspel de weg te vinden naar voedsel.

In een meer stedelijk gebied met smogontwikkeling, veel verkeer en dus uitlaatgassen, wordt dat problematisch en niet alleen omdat hier minder bloemen voorkomen, maar ook vooral omdat ze de bloemen die er wel zijn, niet goed kunnen ruiken. De uitlaatgassen veranderen de chemische samenstelling van de geuren van bloemen of schakelen deze zelfs compleet uit, met alle gevolgen van dien.

Koolzaad

Ecologe Tracey Newman en neurowetenschapper Guy Poppy kwamen tot deze conclusie nadat ze experimenten hadden uitgevoerd met een geel gebloemd familielid uit de kruisbloemenfamilie (koolzaad).

Koolzaad
Foto: Tilo Hauke [GFDL, CC-BY-SA-3.0-2.5-2.0-1.0 or CC-BY-SA-2.0-de], via Wikimedia Commons
Zij mixten de chemische bestanddelen aangetroffen in de geur van de bloemen met die aangetroffen in diesel uitlaatgas. Gevolg was een zorgwekkende transformatie. Het merendeel van de bloemencomponenten nam af in volume of verdween compleet in een tijdsbestek van een minuut.

Colony collapse disorder

De wetenschappers denken dat vooral de stikstof componenten aanwezig in uitlaatgas verantwoordelijk zijn voor het uitschakelen van de bloemengeur. In het onderzoek zijn Newman en Poppy niet verder ingegaan op de eventuele connectie tussen uitlaatgassen en het massaal sterven van honingbijen (colony collapse disorder), maar zeggen in relatie daartoe het volgende.

Newman:

“Vooral de emissielimieten voor stikstofdioxide worden vaak overschreden door verbranding van diesel en andere fossiele brandstoffen, zeker in stedelijke gebieden. Dit kan serieuze nadelige effecten hebben op de honingbij, haar functioneren en dat van de populatie.”

Poppy voegt er aan toe:

“Bestuiving door bijen is essentieel voor onze gewassen en van vitaal belang voor de wereldeconomie, in Groot-Brittannië alleen al goed voor 508 miljoen euro per jaar. Voor een effectieve bestuiving moeten bijen, bloemen leren kennen en herkennen. De resultaten laten zien dat stikstofbestanddelen, in het bijzonder stikstofdioxide, de geurherkenning van bloemen door honingbijen kunnen verstoren, een proces wat elementair is voor de dieren bij het vinden van voedsel en bestuiving. Honingbijen gebruiken het complete palet aan chemische stoffen waaruit bloemengeuren bestaan om bloemen te lokaliseren, maar ook om onderscheid tussen de verschillende bloemen te kunnen maken. De resultaten suggereren ook dat sommige chemische stoffen in een bloemengeur belangrijker zijn dan andere.”

Bron ©PiepVandaag.nl