Vorig jaar kon je niet om de buxusmot heen, die struiken in grote delen van Nederland geheel kaal vrat. Helaas bestrijden vele tuineigenaren de gevreesde mot met gif. Doordat mezen deze rupsen graag eten, krijgen ook zij veel gif binnen. Het Centrum voor Landbouw en Milieu en de Vogelbescherming gaan nu onderzoek doen naar het verband tussen mezensterfte en het gebruik van gif in een poging de buxusmot uit te roeien.

buxusmot
Het bestrijden van de rupsen van de buxusmot met gif kan fataal zijn voor mezen | Foto: publiek domein

De buxusmot, de rups van een nachtvlinder, werd vorig jaar veel buxussen in Nederland fataal. De rups is een invasieve exoot uit Azië en is meegekomen naar Europa bij het importeren van buxussen, vermoedelijk rond 2007.  Elk jaar verspreidt de mot zich verder, ook in bijna heel Nederland is de buxusmot aangetroffen, alleen op de Wadden nog niet. De rupsen eten de bladeren van buxussen, waardoor ze het plantensysteem aantasten. De struiken worden bruin en sterven uiteindelijk af.

Gebruik absoluut geen gif

Omdat veel tuinliefhebbers willen voorkomen dat hun struiken door de veelvraten worden opgegeten, grijpen ze naar gif, vaak ook illegale bestrijdingsmiddelen. Insecticiden en pesticiden worden door natuurorganisaties als de Vogelbescherming en Vlinderbescherming nadrukkelijk afgeraden. Gif doodt namelijk niet alleen de rupsen, maar is ook zeer schadelijk voor andere dieren. Kool- en pimpelmezen bijvoorbeeld eten graag (buxus)rupsen en voeren deze ook aan hun jongen. Hierdoor krijgen ook zij het gif binnen.

buxusmot
Aangetaste buxus | Foto: publiek domein

Het Centrum voor Landbouw en Milieu (CLM) gaat nu, ondersteund door de Vogelbescherming, grootschalig onderzoek doen naar het verband tussen de bestrijding van de buxusmot en de mezensterfte. In 2018 heeft het CLM 5 dode mezen onderzocht uit de stad, van een gebied waar het insect werd bestreden en 5 dode mezen uit een bosgebied waar niets tegen de aanwezigheid van de mot werd gedaan. In de mezen zijn maar liefst 14 verschillende gifsoorten gevonden.

Niet verwonderlijk bleek in de mezen die in de stad waren gevonden veel meer bestrijdingsmiddelen aanwezig te zijn dan in de mezen uit het bos, waar de buxusmot niet wordt bestreden. Zorgwekkend was ook dat de meeste stoffen die gevonden werden in de dode dieren, door particulieren niet gebruikt mogen worden ter bestrijding van de buxusmot. De verkennende studie is hier te lezen (pdf).

Geef dode mezen door

Om de relatie tussen verhoogde mezensterfte en de bestrijding van de buxusmot vast te stellen, is meer onderzoek nodig. Het doel hiervan is om in de toekomst te helpen voorkomen dat tuinvogels en andere insecten worden vergiftigd.

Voor het uitvoeren van het onderzoek is hulp nodig. Vind je dode meesjes in je tuin en heb je (of je buren) gif gebruikt om de buxusmot te bestrijden? Geef ze door aan adviseurs Roy Gommer of Adriaan Guldemond. De contactgegevens staan op de website van CLM.

buxusmot
Rupsen met gif kunnen jonge mezen het leven kosten | Foto: publiek domein

Aanwezigheid buxusmot melden

Ook de aanwezigheid van de buxusmot vernemen de natuurorganisaties graag, om in de gaten te houden hoe deze soort zich verspreidt. In een eerder interview met Vroege Vogels gaf Albert Vliegenthart van de Vogelstichting aan dat men hiervoor platforms als Tuintelling.nl en Waarneming.nl kan gebruiken.

buxusmot
Buxusmot (Cydalima perspectalis) | Foto: publiek domein

Buxusmot bestrijden

Tref je dit voorjaar buxusmotten aan in je tuin? Om de ongewenste rups op milieuvriendelijke wijze te bestrijden geeft de Vlinderbescherming verschillende tips, waaronder:

  • Vervang de buxus door een struik die niets te vrezen heeft van de buxusmot.
  • Verwijder de rupsen en poppen met de hand.
  • Spuit de struik meermaals af met een hogedrukspuit.

Bronnen:

©AnimalsToday.nl Angelique Lagarde