Hoewel de grote gele kwikstaart in het broedseizoen vooral in Oost en Zuid-Nederland te vinden is, fleurt hij in de winter de westelijke steden op. Je ziet hem het meest bij grachten en op grinddaken met wat water. 

Grote gele kwikstaart
Grote gele kwikstaart | Foto: Wikimedia Commons

Vogeltrek
Vooral tijdens de najaarstrek (september/oktober) is de grote gele kwikstaart goed vertegenwoordigd in ons land. De vogels zijn dan afkomstig uit landen als Duitsland, België, Zuid-Scandinavië en vermoedelijk Polen. De broedvogels uit Nederland trekken naar het zuiden, tot aan de Pyreneeën. Broedgebieden in Twente en de Achterhoek zijn ’s winters zo goed als verlaten, maar in Limburg overwinteren in zachte winters juist veel grote gele kwikstaarten: hier zijn nagenoeg geen eigen broedvogels bij.

Waterliefhebber
De grote gele kwikstaart vertoeft graag bij water om te broeden en foerageren. Hij eet bij voorkeur ongewervelde diertjes die in of bij water leven, zoals insecten, spinnen, vlokreeftjes en slakjes. Ook in de winter is de grote gele kwikstaart langs allerhande stromend water te vinden en ontpopt hij zich bovendien als stadsvogel. Maximaal 2500 grote gele kwikstaarten overwinteren in Nederlandse steden. Naast sloten en grachten zijn deze kwikken ook op grinddaken te vinden waar ze zich tegoed doen aan wintermuggen. Hoewel de vogels overdag territoriaal zijn, slapen ze juist sociaal, vooral in overhangende struiken boven het water, onder bruggen en in nissen en gaten in de oever.

Vogelstand verbetert
Het aantal grote gele kwikstaarten nam al tientallen jaren toe tot een top werd bereikt in 2008. Op dat moment werd het aantal broedparen in Nederland geschat op 450-550. Vanwege strenge vorst is de stand toen gehalveerd. Waarschijnlijke oorzaken van de toename tot 2008 zijn verbeterde waterkwaliteit (mogelijk meer voedsel), herstel van natuurlijke beekoevers, aanpassing aan menselijke omgeving en een serie van zachte winters. Grote gele kwikstaarten maken graag gebruik van nestkasten, waardoor in Twente en in Limburg de vogelstand succesvol wordt opgeschroefd.

Bron: Vogelbescherming Nederland ©PiepVandaag.nl Angelique Lagarde