Bultrugwalvissen probeerden in te grijpen toen een school orka’s een grijze walvisbaby aanviel. Dit is waarschijnlijk de eerste keer dat een dergelijke gebeurtenis is gezien en vastgelegd.

De lente is een dynamische tijd voor walvisspotters in Monterey Bay, Californië.  Grijze walvissen migreren naar het noorden met kalveren op sleeptouw, blauwe vinvissen verplaatsen zich naar het gebied om zich te voeden en bultrugwalvissen keren terug uit hun winterslaapmigratie.

Transient orka’s (killer whales) zijn ook aanwezig, omdat dit type orka andere zeezoogdieren gebruikt als primaire bron van voedsel. Ze zijn ervaren in het doden van zelfs grote walvissen en hebben het regelmatig gemunt op de kalveren van de grijze walvissen. Hoe moeilijk het ook is om hier getuige van te zijn, het is een normale roofdier-prooi relatie. Maar wat er op 3 mei 2012 gebeurde in het volle zicht van walvisspotters, was hoogst opmerkelijk.

Kapitein John Mayar, van de Monterey Bay Whale Watch, spotte door de wazig bewolkte hemel walvissen in de verte en wist dat er iets ongewoon aan de hand was. Toen de boot de plaats naderde, waren de walvisspotters verbijsterd door wat ze zagen. Een school van ongeveer negen transient orka’s probeerde een pasgeboren kalfje te scheiden van zijn moeder. Maar wat zelfs de doorgewinterde kapitein en de bemanning verbaasde, was de aanwezigheid van twee grote bultruggen die probeerden in te grijpen.

De grijze walvismoeder worstelde dapper om haar kalf te redden, door het op te tillen uit het water zodat het kon ademen. Maar ze was geen partij voor de gecoördineerde aanval. De orka’s grepen het vermoeide kalf herhaaldelijk en sloegen hem ondersteboven om te voorkomen dat hij kon ademhalen.

Moeder tilt kalfje op
Moeder tilt kalfje op

Tijdens het half uur dat de eerste groep walvisspotters de overlevingsstrijd waarnam, spetterden en trompetterden de twee bultruggen en kwamen tot op een lichaamslengte afstand van de grijze walvis moeder en haar kalf.

Bultrugwalvissen
Twee Bultrugwalvissen schieten te hulp, later nog vijf meer

Op dit punt arriveerden walvisonderzoekers Alisa Schulman-Janiger en Nancy Black op het toneel. Ze namen de ongewone ontmoeting waar, die nog bijna zeven uur duurde. Kort na hun aankomst werd de walvisbaby gedood en de moeder nam tijdelijk toevlucht voor hun boot voor ze in de richting van de kust verdween.

Schulman-Janiger vertelde Digital Journal dat eerst twee en toen drie bultruggen zich bij het oorspronkelijke paar voegde. De zeven bultruggen volgden de orka’s herhaaldelijk. Ze trompetterden, sloegen met hun staarten, rolden om en hieven het hoofd. Ze bleven maar terugkeren naar het gebied van het karkas, waar de orka’s de resten van het dode kalf verscheurden.

Bultrugwalvissen
Bultrugwalvis zet de achtervolging in (Orka's)

Onderzoeker Nancy Black speculeert dat deze bultrugwalvissen het karkas probeerden te beschermen, waardoor het moeilijker was voor de orka’s om zich te voeden. Maar zonder onderwatercamera’s is het moeilijk om hier zeker van te zijn.

“Wat we wel weten”, aldus Schulman-Janiger, “is dat deze bultrugwalvissen zeer bedroefd leken: bijna bij elke verschijning aan de oppervlakte werd over de hele observatieperiode begeleid door trompetgeschal. Ze hebben zichzelf zelfs blootgesteld aan mogelijke schade door direct naast de grijze walvismoeder te duiken, waar haar kalf werd aangevallen. Ze wijst erop dat reeds eerder werd gedocumenteerd hoe bultrugwalvissen in Antartica een zeeleeuw hebben gered van orka’s. Ze onderstreept het belang om deze walvissen te beschermen, zodat we meer over ze te weten kunnen komen.

Dr. Lori Marino, hoogleraar neurowetenschappen aan de Emory University in Atlanta, is een gerenommeerd expert op het gebied van cognitieve vermogens van walvissen en dolfijnen. Ze deelde haar mening over deze opmerkelijke gebeurtenis:

“Dit is blijkbaar een geval van bultrugwalvissen die proberen om een ​​lid van andere walvisachtigen te helpen. Dit toont aan dat ze in staat zijn tot enorme gedragflexibiliteit, waardoor nog meer geloof gehecht kan worden aan verslagen over walvisachtigen die de mens te hulp schieten. Ze lijken het vermogen te hebben om van de ene situatie naar de andere te generaliseren en van de ene soort naar de andere. Bovendien lijken ze te sympathiseren met leden van andere soorten en de motivatie te hebben om te helpen.

Een reden kan zijn dat bultrugwalvissen, en vele andere walvisachtigen, gespecialiseerde cellen in de hersenen hebben, die Von Economo neuronen (“spindel cellen”) worden genoemd. Mensen, mensapen en olifanten hebben deze ook. De functie van deze langwerpige neuronen is nog onbekend, maar ze worden in alle zoogdierhersenen van de soorten die ze hebben op precies dezelfde plaatsen gevonden.

Wat intrigerend is, is dat van deze delen van de zoogdierhersenen wordt gedacht dat ze verantwoordelijk zijn voor sociale organisatie, empathie, spraak, intuïtie over de gevoelens van anderen, en snelle reacties op onderbuik gevoel. Dus de aanwezigheid van deze cellen is neurologische ondersteuning voor het idee dat walvisachtigen in staat zijn tot empathie en hogere-orde denken en voelen.

In beide gevallen geven deze walvissen blijk van een hoog niveau van bewustzijn en betrokkenheid (moraliteit), wat prijzenswaardig is voor alle soorten.”

Bultrugwalvissen
De zeven bultrugwalvissen bij elkaar

Bron ©PiepVandaag.nl Isabelle Oostendorp